Cumalıkızık

Koordinatlar: 40°10′36″K 29°10′20″D / 40.176599°N 29.172109°E

Cumalıkızık
—  Mahalle  —
Cumalıkızık'ın bir sokağı
Ülke	Türkiye
İl	Bursa
İlçe	Yıldırım
Zaman dilimi	DAZD (+2)
- Yaz (YSU)	DAYZD (+3)

Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu*
UNESCO Dünya Mirası
Ülke	Türkiye
Tür	Kültürel
Kriter	i, ii, iv, vi
Referans	1452
Bölge**	Avrupa ve Kuzey Amerika
Koordinatlar	40°10′35.75″K 29°10′19.59″D / 40.1765972°K 29.1721083°D
Tescil bilgisi
Tescil	2014  (38. Oturum)
* Dünya Mirası resmî listesi. ** UNESCO resmî sınıflandırması.

Cumalıkızık, Türkiye'nin Bursa ilinin Yıldırım ilçesine bağlı bir mahalle. Uludağ'ın kuzey eteklerinde kurulmuş beş Kızık köyünden biridir. Cumalıkızık Etnografya Müzesi burada bulunmaktadır. 2000'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen^[1] Cumalıkızık, 2014'te Bursa ile birlikte Dünya Mirası olarak tescil edildi.^[2][3]

Tarihçe

Kuruluşu yaklaşık 1300'lü yıllara denk gelmektedir.

Bir vakıf köyü olarak kurulan köyde, tarihi doku çok iyi korunmuştur ve Osmanlı erken döneminin kırsal kesim sivil mimari örnekleri günümüze ulaşmayı başarmıştır. Bu özelliği nedeniyle çok ilgi çeken ve ziyaret edilen bir yerleşim yeri olmuştur. Sık sık tarihsel filmlere mekan olmaktadır.

Uludağ etekleri ile vadiler arasında sıkışıp kalan köylere kızık adı verilmiştir. Diğer kızık köylerindeki köylülerin eskiden Cuma namazı için toplandığı yer olduğundan bu köyün Cumalıkızık adıyla anıldığı söylenir. Bir başka söylence de, Osman Bey'in köyün kurulduğu günün cuma günü olması sebebiyle bu köye "Cumalıkızık" adını vermiş olduğudur.

Köy meydanında köy geçmişine ait eşyaların sergilendiği bir de müze (Cumalıkızık Etnografya Müzesi) bulunur. Köyde, Haziran ayında "Ahududu Şenliği" yapılmaktadır. Ünlü "Cumalıkızık evleri" moloz taş, ağaç ve kerpiçten yapılır, genelde üç katlıdır. Üst katlardaki pencereler kafesli veya cumbalıdır. Ana giriş kapılarındaki kulplar ve tokmaklar dövme demirden yapılır. Evler sarı, beyaz, mavi, mor renklere boyalıdır. Evlerin arasında kaldırımsız, taş döşeli, çok dar sokaklar bulunur.

Köyün camisi, caminin yanındaki Zekiye Hatun Çeşmesi ve tek kubbeli hamamı Osmanlı devrinden kalmadır. Köyde, Bizans devrinden kalma bir kilise kalıntısı da bulunur. Köyde narenciye, ceviz, kestane yetişir.

Tarihi dokusu nedeniyle sık sık dizi ve film çekimlerine sahne olur. Örnek olarak Kurtuluş Savaşı'nı anlatan Kurtuluş dizisi, Osmanlı Devleti'nin kuruluşunu anlatan Kuruluş dizisi ve son olarak başrolünü Emrah İpek'in oynadığı Kınalı Kar dizisi burada çekilmiştir.

Kültür

2015 yılından itibaren Cumalıkızık'ta Uluslararası Ahududu Festivali düzenlenmeye başlamıştır.^[4]

2014 yılında Cumalıkızık Etnoğrafya müzesi açılışı yapılmıştır. Büyükşehir Belediyesi ve Cumalıkızık’ta yaşayan vatandaşlarımızın desteği ile oluşturulan müzede Cumalıkızık’a gelen ziyaretçiler gerçekten 700 yıllık bir köydeki yaşam tarzını, kültürünü, örfünü, adetini bu müzede görebilir.https://www.cumalikizikkoyu.com

Ulaşım

Alternatif1: Kent meydanından kalkan cumalıkızık minibüsleriyle doğrudan köye ulaşılabilir.

Alternatif2: Bursanın birçok noktasında durağı olan metroya binerek Cumalıkızık-Değirmenönü durağında inebilir ve minibüse aktarma yaparak 5 dakika içerisinde köye ulaşabilirsiniz

Alternatif3: Özel aracınızla Ankara yolu istikametinden Cumalıkızık yönlendirmeleriyle ulaşım sağlanabilir.

Galeri

• 
• 
• 
• 
• 

Kaynakça

1. "Bursa and Cumalikizik Early Ottoman urban and rural settlements" (İngilizce). UNESCO. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140404194935/http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1407/. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
2. "Bursa and Cumalıkızık: the Birth of the Ottoman Empire". UNESCO. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150906064407/http://whc.unesco.org/en/list/1452/. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
3. "Cumalıkızık ve Bergama Dünya Miras Listesinde". Anadolu Ajansı. 22 Haziran 2014. http://www.aa.com.tr/tr/haberler/348489--cumalikizik-ve-bergama-dunya-miras-listesinde. Erişim tarihi: 23 Haziran 2014. 
4. "Uluslararası Cumalıkızık Ahududu Festivali Başlıyor". Milliyet. 11 Haziran 2015. 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151120141752/http://www.milliyet.com.tr/uluslararasi-cumalikizik-ahududu-festivali-bursa-yerelhaber-833597/. 

Dış bağlantılar

• T.C. Bursa Valiliği - Cumalıkızık Rehberi
• Cumalıkızık Köyü Fotoğrafları ve Gezi Rehberi
• YerelNET
• NTVMSNBC
• Focus dergisi