Cummins B Serisi motoru
B serisi, Cummins'in otomotiv, tarım, güç üretimi ve denizcilik alanlarında kullanılmak üzere geliştirdiği sıralı 4 veya 6 silindirli, "silindir başına bir litre hacimli" su soğutmalı, dört zamanlı dizel motor serisidir. Cummins'in Columbus, Indiana'daki fabrikasında 1983 yılında üretimine başlanan B serisi motoru, ilk başta Case IH'in iş makineleri, traktörleri ve biçerdöverleri için özel olarak geliştirilmiş bir motor olsa da, 1989 yılından sonra Dodge'un 2500, 3500 ve 4500 tipi Ram kamyonet/kamyon modellerinde kullanmaya başlamasıyla popülerlik kazanmıştır.
Genel mimari
Silindir başına bir litrelik süpürme hacmi olacak şekilde tasarlanan B serisinde külbütör kapağı ve gömlek (motor bloğu) dökme demirden, emme manifoldu da alüminyumdan imâl edilmektedir. Bütün B serisi motorlarda Bosch tarafından geliştirilen yakıt enjeksiyon sistemi ve Holset turboşarjör bulunur. B serisinin klasik üstten supaplı mimarisinde supaplara hareketi motor bloğu içerisindeki dişli çark tahrikli bir kam milinde gezinen yüksek dayanımlı çubuklar vermektedir (OHV). Çalışmaya hazır durumdaki ağırlığı 499 kilogramdır.
1998 yılına kadar Cummins motorları başta silindir sayısı, ortada motorun ailesini belirten harf ve turboşarjlı olduğunu belirten T harfi konulacak biçimde adlandırılırdı. Örnek: 6BT (6 silindirli B serisi turboşarjlı motor).
Cummins B serisi motorlarına 1998 yılından sonra Euro 3 emisyon değerlerini karşılayabilmesi için 24 supaplı yeni bir supap mimarisi ve elektronik yakıt enjeksiyon yönetim sistemi eklenmiş ve ISB adı verilmiştir.
4BT, 6BT
| Motor |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
360 kübik inç (5.9 litre) hacmindeki B serisi motorun ilk kuşağı olan 6BT'nin üretimi 1983 yılında Case iş makineleri ve tarım araçlarının standart motoru olmak üzere başlamıştır. 6BT'de Bosch mekanik yakıt püskürtme sistemi, VE besleme pompası ve P7100 sıralı enjeksiyon pompası bulunmaktaydı. 1989 yılında Chrysler'in Cummins'le yaptığı ortaklık sonucunda B serisi motorunun kullanımı orta sınıf kamyon ve otobüsler olmak üzere otomotiv alanında yaygınlaşmıştır.
Dodge Ram'de Kullanılan 6BT Motoru
Chrysler Grubu, 1989 yılında Dodge Ram kamyonet modellerinde B serisi dizel motorunu, benzinli motora göre daha az yakıt tüketen ve neredeyse iki katı tork üreten alternatif bir seçenek olarak satışa sunmuştur. B serisi dizel motoru, pazardaki diğer rakiplerinden farklı olarak (Detroit Diesel 53 Serisi ve International Harvester IDI motorları), turboşarj ve doğrudan püskürtme özelliklerini de barındırıyordu. 6BT, 1989-1993 yılları arasında satılan kamyonetlerde 160 BG güç ve 542 Nm tork üretiyordu.
4BT
4BT, ilk kuşak B serisi motorunun 4 silindirli versiyonudur. Çoğunlukla BMC Fatih 110.08 (110 BG) gibi hafif kamyonlarda ve Amerikan tipi büyük panelvanlarda kullanılmıştır.
ISB
| Motor |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1998 yılından sonra, otomotiv uygulamaları için "ISB" (Interact System B - Etkileşimli Sistem B) adını alan B serisi motoruna, diğer üstten supaplı motorlardan farklı olarak 24 supaplı yeni bir supap mimarisi ve mekanik yakıt püskürtme yerine, Bosch VP44 püskürtme pompalı ve motor kullanım şartlarına göre püskürtme yoğunluğunu belirleyen elektronik devre kartı kontrollü yeni bir yakıt püskürtme sistemi eklenmiştir. 6BT'ye göre daha sessiz çalışma ile birlikte Euro 2 ve Euro 3 emisyon değerlerini karşılamak amacıyla yapılan bu değişiklikler sonucu ISB, 2004 yılında Ward'ın En İyi On Motoru listesinde yer almayı başarmıştır.
2003 yılında, ISB'ye yüksek basınç Bosch CP3 pompalı ortak sıralı yakıt püskürtme sistemi (Common Rail) eklenmiştir. Tarım, iş makinesi, denizcilik ve güç üretimi uygulamalarında kullanılan motorlara "QSB" (Quantum System B - Kuantum Sistem B) adı verilmiştir.