Dereköy, Daday
Vikipedi'nin kalite standartlarına ulaşabilmesi için, bu maddenin veya bir bölümünün temizlenmesi gerekmektedir. Görüşlerinizi lütfen tartışma sayfasında belirtiniz. |
Dereköy | |
— Köy — | |
Kastamonu | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Kastamonu |
İlçe | Daday |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 135 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0366 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 37860 |
İnternet sitesi: |
Dereköy, Kastamonu ilinin Daday ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Çok eski bir yerleşim alanıdır. Ballıdağdan gelen akarsu güzergahında kurulduğundan dereköy adını almıştır. Daday ilçe merkezine 2 kilometre uzaklıkta ve ilçenin kuzey batısındadır. 1845-46 yıllarına ait köyün emlak ve arazi değerlerinin tespitine ait belgelerde köyün adının Molla Köyü veya Mollaoğlu Köyü olarak kayıtlıdır. Ancak Dereköy adının Cumhuriyet döneminde verilmiş olabileceği tahmin edilmektedir. Köyde 35 hanenin varlığını da aynı kaynaktan öğreniyoruz. Bu kaynağa göre Köyün; Köçerli ve Karaolduruk isimli iki mahallesinden bahsedilmektedir.
Helen Köyün kuzey tarafında bulunan ailelerin yerleştiği yer Molla Köyü olarak tabir edilir. Özellikle bu bölümde yerleşmiş olan ailelerin; değirmencilik, kömür yakma, çalı süpürgesi yapımı gibi meslekleri yerine getirdikleri görülür.(A.Erdoğdu)
Kültür
Tarhana çorbası, ekişili plav, haluşka, banduma, saro buram, kül çöreği, turşu, pekmez, eşi gibi yemekleri meşhurdur. Hızar adı ile anılan Köyün batısında dere kenarındaki düzlükte bir zamanlar tomrukların biçildiği hızarların yer aldığı anlaşılmaktadır. Yine hızarda bulunan toprak kerpiç yapımı için uygun olduğundan burada kerpiç yapımı gerçekleştirilmiştir.
Hızarda bulunan su değirmeni yaklaşık bir kilometre yukarı kısımdan suyun değirmen kanalı ile yaklaşık 15-20 metre yükseğe çıkarılıp oluk vasıtasıyla değirmen suluğuna verilmesi ile elde edilen su gücü ile yıllarca Köyün, mahallelerin ve komşu köylerin un, yarma, kavut gibi ürünlerinin değirmen ihtiyacını karşılamıştır. Yılda 8-9 ay çalışan bu değirmen için bu yıllarda 1-2 ay bile çalıştırmak mümkün görülmemektedir. 1970 yıllarına kadar çalışan değirmen için artık o gür su yoktur.
Köyde iki ayrı yerde kömür yapılırdı. Meşe kömürü için birisi ormanın içinde Harmancık adı verilen düzlükte, diğeri köyün alt tarafında Aşağıçay’da olmak üzere meşe kömürü yapılırdı. Her iki yerde 10-12 aile kömür yapardı. Bunun için de Dereköylülere Kömürcü lakabı takılmıştı. Bu iş de 1960 yıllarında son buldu.
Kömür yakanların çoğu kömürcülük yanında çalı süpürgesi yaparlardı. Ballıdağ eteklerinden kestikleri süpürge çalısı ve fındık çubukları ile resim gibi çok güzel süpürge bağlarlardı. Süpürgeler Cumartesi günü sırta yüklenir Daday pazarında satılır evin ihtiyaçları görülürdü.
1950 yıllarında köyde bir kar kuyusu açıldı. Kahvecilerin ihtiyacı olan kar kış aylarında bu kuyuya sıkıştırılıp üzeri saman ve çam, köknar dalları ile örtülür, yaz boyunca kesip kesip satılır ve kullanılırdı. Kar kuyusu Yatılı Bölge Okulu ile eski ilkokul arasındaydı. Buraya kar kuyusu denilirdi. (A.Erdoğdu)
Coğrafya
Kastamonu il merkezine 38 km, Daday ilçesine 2 km uzaklıktadır. Ballıdağ eteklerinde yerleşmiş bir yerleşim yeridir. Göçerler adıyla bir de mahallesi vardır
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2014 | 92 |
2000 | 135 |
1997 | 146 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Daha önceki yıllarada kömür yakma, süpürge yapımı, nalbant, kahveci, marangoz değirmencilikgibi meslekler vardı. 1950 yıllarında Köy'de 10 ailenin davar (koyun-keçi) sürüleri vardı.
Altyapı bilgileri
Köyde ilk okul eğitmen okulu olup süresi üç yıldır. Köy içindeki eski caminin üst katı okul olarak kullanılmıştır. İlkokul 1948 yılında yapılmış 1998 yılına kadar hizmet vermiştir. Köy Tüzel kişiliğine ait arsa üzerine yapılan ve Fahri Ecevit Yatılı İlköğretim Okulu’nun temeli 1997 yılında dönemim Milli Eğitim Bakanı Mehmet Sağlam tarafından atılmıştır. İnşaat 14.000 metrekare bahçe üzerinde başlanmış ve 2000 metrekare kapalı alanla, Ekim 2000 tarihinde bitirilerek 3 kat iki birleşik blokla faaliyete girmiştir.