Duruçay, Kastamonu
Duruçay | |
— Köy — | |
Kastamonu | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Kastamonu |
İlçe | Merkez |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 292 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0366 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 37000 |
İnternet sitesi: |
Duruçay, Kastamonu ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün eski adı Camili köydür.Halk arasında öyle bilinir,öyle de söylenir.Köyde 1500'lü yıllarda yapıldığı kitabesinde yazılı olan tarihi camiden adını almıştır.Sonradan Duruçay olarak içinden geçen çaydan dolayı adlandırılsa da herkes Camili Köy olarak bilir.Köylüler de kendilerine nerelisin diye sorulunca Camili Köylüyüz diye tanımlarlar.
Kültür
İhsan Ozanoğlu'nun 1939 yılında Doğrusöz gazetesinde Kastamonu köylerinden şimdiki adıyla Duruçay (Camiliköy) olarak tanınan Kemah köyü hakkında yazdığı makale.
Kemah
Türk Halkiyat ve Harsiyatını tespit ederken her şeyden evvel tetkik edilmesi lazım gelen bir madde varsa o da folklor muhitinin tarihi ve coğrafi durumudur. Kastamonu Halkiyat ve Harsiyatı kitabımızın medhalinde uzun uzadıya tahlil edildiği veçhile folklorda peşinen muhiti tanımağa, sosyolojik ve ekonomik gibi diğer hususatı alaka ve irtibatlarına göre teselsül ettirmeğe lüzum vardır. Bu her folklorcu için varid olan bir mes’eledir. Bir de bu lüzuma köy kalkınması esaslarını verecek olan daha şamil ve müteammen tetkik ihtiyacını ilave edecek olursak kentlerden ziyade köy folklorunun bir an evvel tespiti zarureti derinleşecektir. Biz bu sütunlarda imkân ve fırsat düştükçe gerek muhitimiz folklorunu toplayıp neşretmek, genekse köy kalkınmasına hizmet etmiş olmak için tarihi kıymeti haiz, sanat ve içtimaiyat bakımından şayanı ehemmiyet olan köylerimizi tanıtacağız ki, bütün bu köyler hakkında şimdiye kadar esaslı hiçbir şey yazılmamıştır.
Ehemmiyetine binaen evvelemirde Kemah köyünü tanıtmak isteriz:
Kemah, Kastamonu merkezine 12 kilometre şimalde ve Devrekâni sıradağlarından Yabey dağına amuden uzayan ve Oyrak-Durkaya mevkileri arasından başlayarak 8 kilometre devam eden silik bir vadide kâin 45 haneli bir köydür.
Şimalde Durkaya denilen mevkiden çıkan su, Yürekveren ve Gulam köylerini geçtikten sonra bu köyün arazisini sulamaktadır. Kemah’ın altında aynı köyden müfrez Arız köyü, onun altında Kırcılar ve Ahmetbey köyleri vardır ki Ahmetbey'den itibaren Durkaya'ya kadar devam eden bu sahadaki köylerin hepsine birden Sorhun denilmektedir. Sorhun şimalde Yürekveren ve Gulam köylerine denilirse de bu altı köyün eski adı Sorhundur. Ve bu altı köy eskiden bir muhtar tarafından idare edilmiş ve bir divan sayılmıştır.
Salnameler ve daha birçok vesikalar ve bilhassa halk rivayetleri bu iddiamızı teyit etmektedir. Kemah'ın Sordun muhtarlığının bir mahallesi iken ne ile tevsim edildiği malumumuz değildir. Halk rivayetine göre bu köy, Kemah ismini Fatihin Kastamonu’muzu fethinden sonra almıştır.
Şöyle ki, Kastamonu’nun fethinde Kemah, Devrekâni Çayırcık gibi hassa köylerinden imiş. Fatih burayı kendine mülk edinmiş, diğer bir rivayete göre Kemah emirlik zamanında arazi-i mevkufedenmiş. Bu rivayetlerin hangisi kabul edilirse edilsin halk şunda müttefik: Kemah, Kastamonu Osmanlı İmparatorluğuna geçtikten sonra, bayraktarlık, ıbrıkdarlık,hamlacılık ve hünkâr pehlivanlığı gibi vazifelerde kullanılan Erzincan Kemah’ından birkaç kişiye çiftlik olarak bahşiş edilmiştir. Halen Kemogil denilen bir aile vardır ki şimdiye kadar Kastamonu’nun en meşhur pehlivanları bu aileden zuhur etmiştir. Kemahda başkan namda birçok aile daha varsa da bunların nereden ve ne suretle geldiği meçhuldür. Afşaroğulları gibi.
Bir de Kemahoğulları ailesinden olduğu rivayet edilen mensup olduğum Aşıkoğlu sülalesi vardır ki, bu ailenin de hakikaten saray vasıtası ile Erzincan’dan mı geldiği yoksa köyün eski sekenesinden mi olduğu belli değildir.
Arazisi geniş ve ekseriyet ile sıvarmalık olan ve bir meyve yatağı haline getirilmiş bulunan Kemahta mevcut tarihi eserler şunlardır: Candaroğullarından Halilbey Camii, dikilitaşlar, yazılı taşlar, su yolları, Höyük.
Bunlardan Halilbey Camii tetkıka değer bir şekildedir. Medhaldeki sütunlar cami için hazırlanmamış olup tahminimize göre bir saray harabesinden alınmış ve yerleştirilmiştir. Sütunlarda ve sütun başlıkları ile binanın muhtelif yerlerine konulan taşlardaki üslup Bizans devrine aittir.
Camide Türk san’atinin kokusu bile yoktur. Halkın rivayetine göre bu cami eskiden kilise imiş tadil ile cami haline getirilmiş. Bize göre bu bina Halilbey tarafından yaptırılmakla beraber aslında bir kilise değildir.
O zamanda mevcut bir saray veya kilise enkazından istifade edilerek vücuda getirilmiş derme çatma bir eserdir. Caminin etrafı köy mezarlığıdır. Bu mezarlar arasında Ermenice yazılı bir iki taş Kastamonu müzesine kaldırılmıştır.
Köyün en mühim tarihi eseri dikili taşlardır. Bu taşların arasındaki sahada halkın rivayetine göre düğün ve bayramlarda eskiden cirit oynanırmış. Daha eskiden burası Atlı top-Golf Meydanı imiş. Şimdi ise köyün Bayramlarda düğünlerde toplandıkları güreş, kazık çeliği, yarış ve emsali eğlenceler tertip ettikleri bir yerdir.
Köyün hangi devre ait olduğu bilinemeyen şimalden cenuba doğru bir su yolu ve bir de höyüğü vardır ki bunlardan köyün şarkındaki höyük tetkika değer. Köyün bilhassa dikili taşlara yakın yerlerinden işli taş, tuğla gibi şeyler çıkmaktadır ki bu kısma Sarayönü denilmektedir. Köyün içtimaiyatı Kastamonu muhiti evsafını taşımaktadır.
Burada dokumacılık meşhurdur. Nalbantlık, Marangozluk gibi her yerde tesadüf edilen san’atlar da vardır.Eskiden burada demirci dükkânı da vardı. Köyün bütün ihtiyaçları daha evvel köyde yapılıp temin edilirmiş. Şimdi köyde sadece dokumacılık revaçtadır. Meyvecilik da bu köyde gittikçe yayılmaktadır. Diğer hususat her köyde olduğu gibidir[1].
Coğrafya
Kastamonu merkezine 15 km uzaklıktadır.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 292 |
1997 | 279 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı vardır ancak sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır. Ayrıca köyde acı su kaynağı bulunmaktadır.
Dış bağlantılar
Notlar
- ↑ İ.Aşıkoğlu / 26 Mayıs 1939