Eldirek, Fethiye
| Eldirek | |
| — Mahalle — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Muğla |
| İlçe | Fethiye |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 2.124 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0252 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 48300 |
| İnternet sitesi: | |
Eldirek, Muğla ilinin Fethiye ilçesine bağlı bir mahalledir. Muğla iline 143 km, Fethiye ilçesine 13 km uzaklıktadır.
Eldirek mahallesinin isminin eskiden mahallede bulunan "elli direkli çadır" veya "ahşap medrese" yapılarından aldığı düşünülmektedir. "Elli direkli elli direkli" diye söylenen ifadeler bugünkü haline ulaşmış gözüküyor. Bir başka ifade de herhangi bir inşaat çalışması sırasında elinde direk olan kişiye "eli direkli" ünlemleriyle seslenilmesinden sonra kalıcı bir hale geldiği düşünülmektedir. Ayrıca Anadolu'da aynı ismi taşıyan coğrafi yerlerin olması da "Eldirek" isminin kavim, soy vb. bir isim olabileceği kanısını uyandırmaktadır. Eldirek, Fethiye ilçesi'ne bağlı bir yerleşim birimidir. İsim zaman zaman halk arasında "eldelek" olarak telaffuz edilmektedir. Bu bakış açısıyla "el, direk, elek" gibi kelimelerin bozularak günümüzdeki haline ulaştığı düşünülebilir. Köy halkı, geçimini turfanda sebzecilikle, özellikle domates ve salatalık yetiştirerek sağlamaktadır. Doğusunda Karaçulha, batısında Çatalarık, kuzeyinde Üzümlü ve güneyinde Çamköy vardır. Yaylada 2 cami, 2 okul, sahilde 3 cami 1 okul vardır. Köy muhtarı Osman Köse'dir. Köy, geçimin hayvancılıkla sağlayan göçerlerin hayvanları için elverişli otlaklar bulmasıyla sonuçlanan uzun bir yolculuk ve mücadele sonrası kurulmuştur. Mahallenin hem yayla hem sahil olarak kuruluş yeri gayet mantıklı yerlerde seçilmiştir. Hem su kaynaklarına yakınlık hem de hayvancılığı ve çiftçiliği sürdürme açısından verimli "ovaların ve dağların" arasında kurulmuştur. Dere kenarında kurulu olması nedeniyle hem yaylada hem sahilde onlarca su değirmeni olan bir yerdi. Şu anda sadece bir su değirmeni yaylada zamanın yıkıcı etkisine direnmektedir.(Koyuncular Değirmeni) Elverişli konumu nedeniyle fazlaca göç vermeyen köy, Fethiye Körfezi'ne tepeden bakması ve olağanüstü güzel panoramik manzarası nedeniyle cazibe merkezi konumundadır. Eldirek Mahallesinin ön plana çıkarılabilecek birkaç yönünü vurgulayalım: 1- Köy eskiden medreseleriyle meşhur olduğu için yörenin insanları dinî bilgilerini genellikle buradan almıştır. 1800'lerin sonlarına doğru mahalleden Hacı Mehmet'in üç oğlu Mustafa, Nurullah ve Hüseyin İstanbul'da okumuşlar. Mustafa ve Hüseyin Müftü olmuşlar. Mustafa Büyük Müftü, Hüseyin ise Küçük Müftü diye anılırlar. Nurullah Efendi ise Mustantik, yani sorgu hakimi olmuştur ve 1916 yılında vefat etmiştir. 2- Köy kilim ve dastarlarıyla haklı bir ün edinmiştir. Fakat teknoloji ve ekonomik hayatın hayvancılıktan tarıma yönelmesiyle günümüzde sembolik bir yanı kalmıştır. 3- Domates yetiştiriciliği Fethiye'nin çoğu mahallesinde olduğu gibi hayatı tümden değiştirmiş,pazarlama değeri yüksek bu ürünlerle sosyal ve ekonomik bir dönüşüm gerçekleşmiştir. Bunda da üretim teknolojisinin değişmesi, ulusal hükûmetin ve Dünya Bankasının destekleriyle üretim katlanmış bölge halkının hayatı değişmiştir. 4- Köy asırlık asarıyla (kale) Fethiye'ye tepeden bakmakta; bu da zengin bir panoramik görünüm sağlamaktadır. 5- Mahallenin arkasının yaslandığı çam ormanları yıllar önce oluşan yangının izlerini silemese de köye ayrı bir hava katmaktadır. 6- Köy, yayla ve sahil olarak Avrupa'daki prens devletçiklerinden bile büyük bir coğrafi alana yayılmıştır. 7- Türkiye'nin ilk yerel dizi filmi Gazeteci Gülyüz Yurdagül'ün katkılarıyla bu mahallede çekilmiş; köylüler de bu filmde rol almışlardır. 8- Mahallenin geniş coğrafi alana sahip olması turistik açıdan kullanılabilir olmayı beklemektedir. Trekking, art trekking, doğa turizmi, yürüyüş, tarım turizmi, av turizmi gibi alanlar turizmcilerin ilgisini beklemektedir. 9- Mahallenin hâlâ çam ağaçlarına, ormanına sahip olması korunmayı daha fazla talep etmekte, daha fazla hak etmektedir. 10- Merkez köy olmasına rağmen merkezî yönetimin imkânlarından yeterince yararlanamadığı söylenebilir. Köy merkezindeki 20 metrelik yol hep çamurludur. (Artık parke döşenmiştir.) 11- Değirmenbaşı Mesire alanını işletmeyi hak eden ve talep eden bir mahalledir. 12- Artık Fethiye'nin bir mahallesi haline dönüştürülmüştür. (2014)
İklim
Mahallenin iklimi, Akdeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | 2250 |
| 2000 | 2124 |
| 1997 | 1950 |
| 1970 | 1071 |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Turfanda domates yetiştiriciliği yaygındır. Ayrıca salatalık bir diğer önemli turfanda üretim bitkisidir. Köy sınırları içinde 4 adet bakkal, 2 kahvehane, 1 kunduracı, 1 terzi, 1 berber ve en son olarak Atlas Hobi Bahçesi (kırtasiye, kafeterya, hobi & animasyon, tişört üretim merkezi, çay bahçesi, aşevi) mevcuttur. Bu merkez mahallenin ilk turistik tesisi olmayı hedeflemektedir. Mahallede güneş enerjisi alanında çalışan bir firma daha vardır. Ticari hayat fazla gelişmemiştir. 1970'lerin sonlarından itibaren geçim kaynağı, hayvancılık ve çiftçilikten turfanda sebze yetiştiriciliğine geçmiştir. Değirmenbaşı piknik alanı köy sınırları içinde olmasına rağmen iktisadi olarak köye bir katkısı yoktur.
Altyapı bilgileri
Mahallede ilköğretim okulu vardır. Mahallenin içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi vardır. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.
Dış bağlantılar
| ||||||