Fleur-de-lys

Fleur-de-lys.

Fleur-de-lys, fleur-de-lis ya da fleur-de-luce olarak da yazılır (Fransızcada "zambak"), Fransa Krallığı başta olmak üzere pek çok yerde armalarda ve bezemecilikte kullanılan amblem.

Üç yaprakla, bunları tutan yatay bir banttan oluşur. Ortadaki dik, yanlarındaki sağa ve sola doğru kıvrılmış durumdaki yaprakların sapları da bandın altından taşar. Çeşitli biçimleri vardır. Fleur-de-lis au pied coupé ya da au pied nourri'de yaprakların sapları görülmez ya da bunların yerini yamuk biçimli bir taban almıştır. Fleur-de-lis florencée ya da épanouie de denen fleur-de-lis remplie'de yapraklar arasında erkekorganları göründüğü gibi, yaprakların uçları da çiçek gibi bölünür. Armacılıkta doğal biçimi çok bozulmadan betimlenen zambağa, stilize fleur-de-lis'den ayırmak için, lis-de-jardin adı verilir.

Dünyanın pek çok yerinde çok eski zamanlardan beri sanatta fleur-de-lis'ye benzeyen bir amblem kullanılagelmişse de bu her zaman bu çiçeği simgelemiş değildir. Fleur-de-lis'in asıl önemi, öteden beri Fransız kraliyet armasında yer almasından ileri gelir. Frank kralı Clovis'e (y. 466-511) vaftiz edildiği sırada saflık simgesi olarak Cennet'ten bir zambak gönderildiği yolunda Fleur-de-lis sözcüğünün de fleur-de-Louis'nin (Louis-Clovis) bozulmuş biçimi olduğu ileri sürülmüştür. Ama bu figür, Kutsal Ruh'u simgeleyen bir güvercinden de gelmiş olabilir. Fransa kralı VI. Louis bu amblemi hem mühründe, hem de sikkelerinde kullandı. VIII. Louis'nin kutsanması töreninde altın zambaklar işlenmiş mavi bir cüppe giymesinden kısa bir süre sonra üzerinde altın renkli fleur-de-lis'ler serpiştirilmiş mavi bir kalkan krallık arması olarak kabul edildi. Fransa kralı V. Charles 1376'da armadaki fleur-de-lis sayısını Kutsal Üçlemeye bağlayarak üçle sınırlandırıldı.

Amblem birçok soylunun, ayrıca yerel yönetimlerin armalarında yer aldı; Yüz Yıl Savaşları (1337-1453) sırasında İngiltere kralları, Fransa üzerindeki egemenlik isteklerini göstermek için kendi armalarının içine Fransız armasını da yerleştirdiler ve bu III. George dönemine değin sürdü. Benzer bir amblem de İtalya'da Floransa kentinin amblemi olan kırmızı zambaktır (fleur-de-lis épanouie).[1]

Bugün geniş ölçüde dünya üzerindeki Fransız topluluklarının bayraklarında kullanılmaktadır. 1992 ile 1998 arasındaki Bosna-Hersek bayrağında altı tane altın zambak bulunmaktaydı.

Hemen her şartta yetişen, zor şartlara dayanıklı bir bitki olan zambak, bu nedenle İzcilik armasında da kullanılmaktadır.[2]

Galeri

fleurs de lys'in yer aldığı bayraklar

Kaynakça

  1. ↑ Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition
  2. ↑ İzci armaları, izciler.net
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/17/2015. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.