Göldere, Keban

Göldere}}zırkıcük

göldere eskiismizırkıcük tür
  Köy  
Elazığ
Ülke Türkiye Türkiye
İl Elâzığ
İlçe Keban
Coğrafi bölge Doğu Anadolu Bölgesi
Nüfus (2000)
 - Toplam 66
Zaman dilimi UDAZD (+3)
İl alan kodu 0424
İl plaka kodu
Posta kodu 23700
İnternet sitesi:
YerelNET sayfası

Göldere, Elâzığ ilinin Keban ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Kürt köyüdür.Göldere, Elazığ ilinin Keban ilçesine bağlı bir köydür

Göldere (Cükkan), Elazığ ilinin Keban ilçesine bağlı bir köydür. Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.son yıllarda tarım yerini bahçeciliğe bırakmış durumdadır,susuz kayısı üretimi ciddi bir ekonomik döngü sağlamaktadır.

Göldere köyünün tarihi çok eskilere,köyün yerleşim tarihinin M.Ö. 2000 yıllarına dayandığı tarih araştırmacıları tarafından ifade edilmektedir. Bölgedeki eski yapılar ve kazılarda bu durum açıkca görünmektedir. Bölge dağlık alanda olduğundan, köyün yerleşim yerinin il merkezlerine uzaklığı nedeniyle toplu yerleşim kurulamamıştır.Yerleşim yeri evleri bölgedeki dağlar ve tepelerin hakim kesimlerine inşa edilmiştir. Bölgede büyük bir tarihi zenginliğe sahip urartu kale yıkıntıları vardır, kale dedikleri yer ve bu yerde kale yıkıntıları ve gecmiş büyük bir tarihin izleri mevcuttur.Bu bölgede birçok değişik yerde tarihi yer ve kale kalıntısı vardır,gecmiş tarihlerde Fırat üniversitesi tarafından yapılan bilimsel araştırmalarda bu yörenin urartular zamanında önemli bir merkez ve yerleşim yeri olduğu belirtilmiş,kalenin de urartu kalesi olduğu tespit edilmiştir. Bu da bölgenin bilinendende eski bir yerleşim yeri olduğunu, ve çok eski tarihi köklü bir geçmişinin olduğunu göstermektedir. Ayrıca dağlardaki eski yapılardan kalan duvar taşları mevcut olup bu taşların ağırlığı 400 kg ile 800 kg arasında değişmektedir.

Bölgede birçok eski mağaralar bulunmaktadır. Mağaralarda resim vs yoktur. Bölgede yapılan kazılarda eski dönemlere ait çanak, hançer, kılıç, ev eşyaları bulunmuştur.

Bölgede günümüzde yerleşmiş olan Zırkan aşiretinden önceki tarihlerden çok eski tarihlerde çeşitli kaynaklardan belirtilmiş olan eski halklar yaşamış olup bu halklardan kalan evler, su kanalları değişik yapılar mevcuttur. Urartular döneminin medeniyet izleri, yapılan bilimsel araştırmalarla açıklanmış,urartuların ve daha eski medeniyetlerin ustaları tarafından yapılan eski yapıların kalıntıları geniş bir alanda gözle görülmektedir.

Ayrıca çeklerler ile ilgili bölgede çok sayıda söylentilerde mevcuttur.Gerçekten yörede çek denilen halk günümüzde aynı bu köyümüzde yaşıyan genellikle soyisimleri turan olan 60 lı yıllara kadar kendilerine tüfekciler denilen kürtce karşılığı mala çekan (tüfekci)yani tüfekci ailesi denilen aileden gelmektedir . meselenin doğrusu kürtce silahın ismi çek'tir tüfekciler ailesi bazen kürtce mala çekan denince zamanla dilinden kültüründen uzaklaşanlar kültürünü bilemdeklerinden böyle bir aileyi sanki bir halkmış gibi kabul etmeye başlamışlar. Bu çek halkı meselesi daha çok köyümüzün kürdce isminden dolayıda bir çağrı yapmaktadır, köyün kürtce isminin çükkan(küçükler) ismindende çekan denmiş olabilir ama doğrusu kanımca tüfekciler ailesini temsil etmektedir,tüfek isminin kürtce çek olması bu ailenin ayrı bir kavim olduğu izlenimini vermiş, bir Kürd Zırkan köyü olan cükkan'da ve diğer Zırkan köylerinin tümünde tamamen kürdçe konuşulmakta ve kürdçede Cükkan türkcedeki kücük/küçükler anlamına gelmektedir. Yöre ve Zırkan konusundan ufak bir bilgiye sahip herkes çok iyi biliyorki Zırkan köylerinin üç kardeş tarafından kurulduğu bilgisi vardır, Cükkan dediğimiz köye küçük kardeş yerleşip bu köyün soyunu başlatmıştır. Bu Zırkan köyümüzün diğer Zırkı köylerinden farkı yetişdirdiği bilge ve sanaatkar kişilerlen ünlü olmasıdır,sanata ve okumaya aşırı hevesi yörede gıptayla izlenmektedir,yine bu köyümüzde geçmişte aşiretin silah barut ve maranguzluk gibi ihtiyaclarının karşılandığı,çok geniş ve şanlı bir tarihinin olduğu,günümüzde hala yöre insanları tarafından bilinip söylenmektedir.

İslamiyetin yaygınlaşması ile birlikte müslümanlığa geçen bir kısım yerli halkın diğer bölgelerde olduğu gibi bu bölgedede kalmış olabileceği akla gelmektedir/söylenmektedir ama geçmiş halkların bu bölgelerde/köylerde kalmış olduğuna dair somut belirtiler yoktur.Yörede yaşıyan Zırkılılar/zırkanlılar Erzurum yöresindeki (Karayazı-Hınıs-Tekman)Zırkanlılarının akrabası olduklarını ve o yörede geldiklerini bilirler/belirtirler/inanırlar.

Günümüzde bilinen şekliyle Göldere köyünün kuruluş tarih kısaca şöyledir. Horasan(muhtemelen Erzurum Muş) ilinde gelen üç kardeşten ortanca kardeş olan boz oğlan(ortanca kardeş)Gökbelene yerleşmiştir. Büyük kardeş Şıx Emir Akçetepe köyüne, Küçük oğlan kardeş te Göldere köylerine yerleşmişlerdir. Bu üç köye ortak isim olarak Zırkı/Zırkan denir. Bütün yöreyede Zırkan bölgesi denir.

Bu sülalelerden oluşan halk kalabalıklaşınca Türkiyenin çeşitli yerlerine göç etmek zorunda kalmışlardır. Bu bölgelerden göçen Zırkılılar Urfa Siverek ilçesi civarından karacadağa(cayi reş),yine yakın bir yöre sayılan Malatya Akçadağ ilçesi gibi birçok il ve ilçe merkez ve köylerini yerleşmişlerdir. Günümüzde bildiğimiz kadarıyla, başta Diyarbakırın Hazro-Lice-Silvan-Ergani merkezi olmak üzere Erzurum ilçelerinden ve Mardin mMzıdağ Kızıltepe gibi birçok yerde yerleşik Zırkılı/Zırkanlılar vardır.Urfanın Siverek ilçesi bucak nahiyesinde yaşıyan bucaklılar, aslen Diyarbakr Hazro yöresinden bölgeye göçmüş Zırkanlılardır.İç anadoluda ankara haymana ve polatlı konya cihan beyli CANBEYLİ TÜRKMENLERİ başta olmak üzere geçmişte sürgün yoluyla gitmiş yerleşik zırkanlılar vardır.Diğer Zırkı/Zırkan köyleri gibi bu köyümüzde osmanlı tahrir defterlerinde kürt köyü olarak yazılıdır.

Kültür

Köyün gelenek, görenek ve yemekleri hakkında bilgi çoktur .mesalal içli köfte yörede diğer zırkan köylerinden geçeli olan kütür tamamıyla bu köyümüzdede geçerlidir.

Coğrafya

Elazığ iline 88 km, Keban ilçesine 43 km uzaklıktadır.

İklim

Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2007
2000 66
1997 82

Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Altyapı bilgileri

Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 10/29/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.