Galip Ataç
| Galip Ataç | |
|---|---|
 1910 yılında basılmış bir fotoğraf | |
| Doğum |
2 Temmuz 1879 İstanbul |
| Ölüm |
1 Ocak 1947 (67 yaşında) İstanbul |
| Diğer ad(lar)ı | Galip Atâ |
| Meslek | Tıp doktoru |
Galip Ataç, asıl adı Galip Atâ (2 Temmuz 1879 - 1 Ocak 1947), Türk hekim. Karmaşık sağlık konularını basit bir dille ele adlığı "Evin Saati" adlı radyo programı ve gazetelerde yayımladığı yazılarıyla tanınır.
Yaşamı
Tarihçi Mehmed Ata Bey'in oğlu, yazar ve eleştirmen Nurullah Ataç'ın ağabeyidir. Mülkiye Mektebi'nin birinci sınıfından ayrılarak Fransa'ya gitti. 1903'te "Begaiment" (Kekemelik, 1903) adlı teziyle Montpellier Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni bitirdi. Paris'te çeşitli hastane ve akademilerde incelemelerde bulundu. İstanbul'a dönünce, bir süre Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye'de müderris Feyzi Paşa'nın dahiliye servisinde yardımcı olarak çalıştı. İç hastalıkları uzmanı olduktan sonra 1906-07 arasında Mekteb-i Tıbbiye'de müderris muavinliği yaptı. Şişli Etfal Hastanesi, 1912-21 arasında da Haseki Hastanesi iç hastalıkları uzmanlığına getirildi. I. Dünya Savaşı sırasında, Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti'nin (Kızılay Derneği) emrinde Suriye'de çeşitli cephelerdeki hastanelerde ve Medine Hastanesi'nde başhekim ve iç hastalıkları uzmanı olarak çalıştı.
1918'de Haseki Hastanesi'ndeki görevine dönen Galip Ataç, 1921'de Sıhhiye Müdüriyet-i Umumiyesi Hıfzısıhha Şubesi müdürlüğüne getirildi. 1922'de de Karantina İdaresi'nde görev alarak Galata Sahil Sıhhiye Merkezi hekimliğine atandı. 1924'te Hudut ve Sahiller Sıhhiye Müdürlüğü Fen Şubesi müdürlüğüne yükseldi. Bu görevine ek olarak da İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi tıp tarihi ve deontoloji muavinliğini üstlendi; bu kürsünün ilk kadrolu profesörü oldu. 1927'de Sahil Sıhhiye Umum Müdürlüğüne getirildi. Aynı yıl bu müdürlük Ankara'ya taşınınca fakültedeki görevinden ayrıldı. 1929'da Sahil Sıhhiye Merkezi başhekimi göreviyle yeniden İstanbul'a döndü.
1935'te Haydarpaşa Emraz-ı Sariye ve İstilaiye Hastanesi başhekimliğine atanan Galip Ataç, 1939'da Ankara Radyosu'na geçti; 1942'de redaksiyon şefliğine getirildi. Bu görevleri sırasında gazete ve dergilerde yayımladığı yazılarla halk arasında en çok okunan hekim yazar olarak ünlendi. Özellikle radyo için hazırladığı "Evin Saati" ve "Posta Kutusu" programıyla tanındı. Anlaşılması güç tıp konularını herkesin anlayabileceği bir dille hazırladığı "Evin Saati" programı, kendisi kekeme olduğu için Bekir Süha Edipoğlu tarafından sunuldu ve beş yıl sürdü. Bu konuşmalar Radyoda Evin Saati (1934; 3 cilt) adıyla yayımlandı. Galip Ataç, 1943'te İstanbul milletvekili seçildi. Bu görevi 1946'da sona erdi.
Hıfzısıhhat-ı Asab (1911), Tıbbi Musahabeler (1912), Tıp Tarihi (1923), Tıp Fakültesi Tarihçesi (1925), Pastör (1930), Hintlilerin Hekimliğe Hizmetleri (1934) gibi yapıtları bulunan Ataç'ın ayrıca Vakit ve Ulus gazetelerinde pek çok yazısı yayımlanmıştır.[1]
Ataç’ın en önemli eseri 1922’de yazmış olduğu, Türkiye’de tıp eğitimi tarihi çalışmaları için ana kaynak niteliğini taşıyan, “Tıp Fakültesi” kitabıdır. Söz konusu kitabın Arap alfabesiyle yayımlanmış tek baskısı vardır ve bu nedenle günümüzde ona ulaşabilmek ve ondan yararlanabilmek hayli zordur. Bu makalede Ataç ve kitabı hakkında geniş biçimde tanıtıcı bilgi verilmiş ve Türkiye'deki tıp eğitimi tarihçesinin dönüm noktaları “Tıp Fakültesi”ne dayalı olarak anlatılmıştır.[2]