Paris

Koordinatlar: 48°52′0″K 2°19′59″D / 48.866667°K 2.33306°D / 48.866667; 2.33306

Paris
  İl  

Bayrak

Arma
Slogan: Fluctuat nec mergitur
Paris

Paris'in Fransa'daki konumu

Koordinatlar: 48°52′0″K 2°19′59″D / 48.866667°K 2.33306°D / 48.866667; 2.33306
Ülke Fransa Fransa
Bölge Île-de-France
Département Paris
İdari birimler
Yönetim
 - Belediye Başkanı Anne Hidalgo (2014-) (Sosyalist Parti)
Yüzölçümü
 - Kent 105,40 km2 (40,7 mi2)
En yüksek Rakım 130 m (427 ft)
En düşük rakım 28 m (92 ft)
Nüfus (2013)
 - Kent 12,405,426
 - Yoğunluk 21,154/km² (54,8/sq mi)
 - Şehir 2,229,621
İnternet sitesi: www.paris.fr

Paris, Fransa'nın başkenti ve Île-de-France bölgesinin merkezidir. Sen Nehri'nin üzerine, Paris Havzası'nın ortasına kurulmuştur. Paris'te ikamet edenlere Parisien(ne) diye hitap edilir. Tüm dünyada anıtları, sanatsal ve kültürel yaşamı ile bilinen Paris, aynı zamanda dünya tarihinde önemli bir şehir olmakla birlikte, başlıca ekonomik ve politik merkezler arasında yer almakta ve uluslararası taşımacılığın geçiş noktalarından birini oluşturmaktadır. Moda ve lüksün dünya başkenti olan Paris, "Işık Şehir" (Ville Lumière) diye de anılmaktadır.

Paris şehrinin özlü sözü Latince "Fluctuat nec mergitur" yani "Sallanır ama batmaz" (Fransızca: « Il est battu par les flots sans être submergé »). Şehrin armasındaki "Scilicet" yani gemiyi anlatmak için kullanılır. Bu gemi Ortaçağ'da şehri yöneten güçlü "Gemiciler" (Nautes) ya da "Su tüccarları"nın kurduğu birliği sembolize eder. Şehrin koruyucusu, 5. yüzyılda Attila'yı şehri yıkmaması için ikna ettiğine inanılan Azize Geneviève'dir.

Nüfus

2007 yılında Paris şehir sınırları içindeki nüfusun 2.200.000 kişi olduğu INSEE (Institut national de la statistique et des études économiques - Ulusal istatistik ve ekonomik çalışmalar enstitüsü) tarafından tahmin edilmektedir.[1] 20. yüzyılda şehir sınırlarının dışına taşarak büyümüş ve banliyöleriyle birlikte 2007'de 11,8 milyonluk nüfusa ulaşmıştır.[2].

Tarihçe

Etimoloji

Paris adını Galya halklarından Parisii lerden almaktadır. "Paris" aslında Romalıların "Lutetia" yerine kullandıkları "Civitas Parisiorum" (Parisiilerin şehri) adının zamanla değişmesi sonucu oluşmuştur. Paris aynı zamanda şehrin etrafındaki yöreye de ("Parisis") verilen isim olmuştur. Cormeilles-en-Parisis ve Fontenay-en-Parisis gibi şehirlerin isimlerinde buna rastlanır. Bu adın kaynağı tam olarak bilinememektedir. Paris bölgesinde çokça bulunan taş ocaklarına istinaden Galce "kwar" (taş ocağı) kelimesinden geliyor olabilir. Başka etimolojilerde önerilmiştir. Pierre Hubac ve Cheikh Anta Diop'a göre, Parisiilerin adı Mısır tanrıçası İsis'ten gelmektedir çünkü Paris bölgesinde İsis'e adanmış birçok tapınak ya da Eski Mısır dilinde "per Isis" bulunmaktaydı. Bir efsane de Paris adını dalgalar altında kalıp denize batan efsanevi Ys şehriyle birlikte anar. Maurice Druon "Paris de César à Saint Louis" (Sezar'dan St.Louis'ye kadar Paris) adlı kitabında Paris adının Galce "par" (gemi) sözcüğünden geldiğini iddia eder. Şekli gemiye benzeyen, su üzerine kurulmuş, geçimini suya borçlu olan ve ismini de belki sudan almış olan bir şehir. Bir ada olan Lutèce'in refahı "gemiciler" tarafından sağlanıyordu ve bu gemicilerin sembolü olan gemi de şehir armasını oluşturmuştur.

Paris'in Tarih öncesi

Champs-Élysées Bulvarı'nın aşağı kısmındaki Wallace Çeşmesi
Işık şehrinin sembolü Eyfel kulesi

Seine nehri kıyılarında yapılan teraslama çalışmaları sırasında bulunan oymataş el aletlerinin gösterdiği gibi Paris kent alanı yaklaşık 40.000 yıldır insanlar tarafından yerleşim alanı olarak kullanılmaktadır.

En önemli arkeolojik bulgular 12nci bölge'de 1991 yılında ortaya çıkartılan Paris bölgesindeki en eski kalıcı insan yerleşimine ait kalıntılardır. Bercy'de yapılan altyapı çalışmaları sırasında M.Ö. 4.000 ile 3.800 yılları arasında avcılık dönemine ait Seine nehrinin eski kıyısında yerleşik bir köyün izlerine rastlanmıştır. Bu kalıntılar çok önemli arkeolojik değere sahip olan birçok tahtadan oyma kayık, topraktan çanak çömlek, ok ve yaylar, kemik ve taştan aletlerdi. Diğer buluşlar da 14ncü bölge ile 13ncü bölge arasındaki su kemerleridir. Aşıklar şehri olarak bilinir.

Antik Çağ

Tarih öncesi yerleşimlerle Galya-Roma dönemi arasında olup bitenler hakkında pek bir şey bilinememektedir. Tek emin olunan nokta Sezar'ın birlikleri ülkede dolaşırken bölgenin hâkimlerinin hala Parisiiler olduğudur. Bazıları Parisiilerin Paris'i kurmasının tarihi olarak M.Ö. 250 ile 200 yılları arasını göstermektedir ancak önemli kanıtları yoktur. M.Ö. 52 yılında Jül Sezar'ın teğmeni Labienus Paris şehrini ele geçirdiğinde Romalılar tarafından "Lutetia" (Fransızcası: Lutèce) diye adlandırılmıştır. Galya'nın başkenti görevini Lugdunum (Lyon) şehri yapmaktaydı. O zamanki Galya şehrinin tam olarak nerede yerleştiği konusunda kesin bilgi yoktur. Uzun süre buranın île de la Cité'de olduğu düşünülmüştür ancak metro çalışmaları nedeniyle baştan aşağı bu adada kazı çalışmalrı yapılmış ve hiçbir ize rastlanmamıştır. Galya şehri île Saint-Louis'de ya da bugün artık karşı kıyı ile birleşmiş olan ve Bièvre nehri'nin yarattığı delta üzerinde bulunmuş olan bir adada da bulunmuş olabilir. Çok tartışılan başka bir varsayıma göre ise ilk kurulan Galya köyünün Nanterre'deki Valérien tepesi'nden çok uzak olmadığı yönündedir. Roma şehri 1. yüzyılda nehrin sol kıyısına kurulmuştur. Şehrin Saint-Germain Bulvarı'ndan Val-de-Grâce'a ve rue Descartes'tan jardins du Luxembourg'a kadar uzandığı düşünülmektedir. Lutèce şehri bir cardo (Roma şehirlerinde kuzey-güney doğrultusundaki ana cadde) olan rue Saint-Jacques çevresinde dik kesen sokaklardan oluşan bir şehir yapısıyla yerleşmişti. Roma şehirlerinde olduğu gibi forum, hamamlar, tiyatro, arena ve nekropol bu şehirde bulunmaktaydı

Orta Çağ

Paris şu andaki adını 5. yüzyılda alır ve Romalılar'a karşı elde ettiği zaferin ardından Frankların kralı Merovenj Hanedanından I. Clovis 508 yılında Paris'e yerleşerek burayı başkenti yapar. Nehrin sağ kıyısına 6. yüzyıldan itibaren bir kilisenin kurulduğu dikkat çeker: Saint-Gervais kilisesi (günümüzde Hôtel de ville 'in arkasında bulunmaktadır. 9. yüzyılda Saint-Gervais ve Saint-Germain-l'Auxerrois kiliselerinin (günümüzde Louvre'un yakınında bulunmaktadır) çevresinde koruma amaçlı duvarlar inşa edilmiştir. Nehrin sol kıyısı 885 yılında Vikingler tarafından tamamen yokedilmiştir. Taht 987 yılında Capet hanedanına geçti. Paris, Orleans şehri ile birlikte bu hanedanın kişisel serveti içinde yer alıyordu. Bu hanedanın atası I. Eudes şehri Vikingler'e karşı savunmasıyla ünlenmiştir.

20. yüzyıl

Paris, II. Dünya Savaşı'nda, 14 Haziran 1940 tarihinde, Alman ordusu tarafından işgal edildi. 25 Ağustos 1944 günü, şehir Fransızların 2. Zırhlı Tümeni ve [[Amerika Birleşik Devletleri Ordusu 4. Piyade Tümeni tarafından kurtarıldı.

Önemli Mekanlar

Notre Dame Katedrali

Notre Dame Katedrali

Meryem Ana'ya adanarak yapılan bu gotik katedral, Sein Nehri'nin ortasında ki Île de la Cité'nin doğu kısmında bulunur.Bu katedral Paris'in sembollerinden biri haline gelmiştir.19. yüzyılın başlarında yıkılma kararı alınan katedralin kurtarılması için ünlü Fransız yazar Victor Hugo "Notre Dame'ın Kamburu" adlı romanı yazmıştır.Halkın da desteğiyle yıkılmaktan kurtulmuştur.

Louvre Müzesi

Louvre Müzesi

1793'te açılan ve müze yapılan bina aynı zamanda Fransa'nın ilk devlet müzesidir.Koleksiyonunda La liberté guidant le peuple,Mona Lisa, Winged Victory of Samothrace ve Venus de Milo gibi birçok şaheser görülebilir.Sadece dış görünüşü bile insana bu sarayın harikuladeliğini gösterir.Mimarinin en muhteşem örneklerinden biridir ve Fransız usulü dik çatıları da dikkat çekicidir.

Avrupa'nın ve Dünyanın en büyük müzesi olarak bilinmektedir. Ayrıca, Avrupa'da en çok ziyaret edilen müzelerden biridir. Bunun yanında, Paris'te gezilecek yerler bakımından en önemli ve en merak edilen yerlerden biridir. Müzede, toplamda 70.000 sanat eseri yer almaktadır. Şüphesiz müzenin en önemli eseri ''Mona Lisa''dır.[3]

Église de la Madeleine

Paris, Pantheon

İnşasını Napoleon'un emrettiği kilise, Fransız Ordusu'nun ululuğuna ve görkemliliğine yaraşır bir zafer tapınağı olması için yapılmıştır. 1806'da Pierre-Alexandre Vignon tarafından tasarlanmıştır. Korint tarzı sütunlarla çevrelenmiş tapınak, Boubonlar'ın yönetimi ele geçirmesiyle Hristiyan kilisesine dönüştürülmüştür.

Champs-Élysées (Şanzelize)

Adını Yunan mitolojisinde cennet olarak gösterilen Elysion ovalarından almıştır. Paris'in en güzel caddesi olarak bilinir. Cadde, yukarı doğru çıkarsanız sizi Zafer Takı'na, aşağı doğru inerseniz sizi Concorde Meydanı'na çıkarır. Daha ilerde ise Jardin des Tuileries ve Louvre Müzesi vardır. Birçok gösterinin yapıldığı bu cadde adeta Paris'in kalbidir.

Eyfel Kulesi

İsmini, inşa ettiren firma olan Gustave Eiffel'den alır. Kule tüm dünyaya kendini Fransa'nın sembolü olarak tanıtmıştır. Muhteşem bir mühendislik eseri ve estetik bir kuledir. Fransız Devrimi'nin kutlamaları için düzenlenen Paris fuarına kapı olarak yapılmıştır. Kule sadece 20 yıl kalması için inşa edilmişti. 1909'da yıkılması gereken kule Atlantik ötesi haberleşmeye imkan tanıdığından kalmasına izin verildi.

Paris'ten bazı resimler

Zafer Takı'nın üzerinden görülen Paris panoraması: ana caddeleri: soldan sağa Avenue Hoche, Avenue de Friedland, Şanzelize, Avenue Marceau, Avenue d'Iéna ve Avenue Kléber
Alacakaranlıkta Maine-Montparnasse kulesinden Paris ortada Eyfel Kulesi, kulenin önünde Champ de Mars, Harp Okulu ve UNESCO, Breteuil Meydanı, arkasında La Défense, sağ tarafında Zafer Takı ve Gaziler Sarayı, sol tarafında Paris Metro 6 numaralı hattı, metro istasyonları yukarıdan aşağı doğru Dupleix, La Motte-Picquet - Grenelle, Cambronne ve Sèvres - Lecourbe

Kaynakça

Ayrıca bakınız

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/6/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.