Taipei

Koordinatlar: 25°02′N, 121°38′E

Taipei
臺北市
  Özel şehir  
Taipei şehri

Yukarıdan saat yönüne: Taipei akşam görünümü, Grand Otel, Far Eastern Plaza, Ulusal Saray Müzesi, Çan Kay Şek Anıt Mezarı, Jiantan İstasyonu


Bayrak

Arma
Taipei

Taipei'nin Tayvan'daki konumu

Koordinatlar: 25°02′K 121°38′D / 25.033°K 121.633°D / 25.033; 121.633
Ülke  Tayvan
İdari birimler 12 semt
Yönetim
 - Belediye başkanı Ko Wen-je
Yüzölçümü
 - Kent 271,80 km2 (104,9 mi2)
Nüfus (2016)[1]
 - Kent 2.704.495
 - Yoğunluk 9.950,3/km² (25.771,2/sq mi)
 - Metropol 7.047.167
Zaman dilimi NST (+8)
Posta kodu (0)2
Alan kodu 100–116
İnternet sitesi: www.tcc.gov.tw

Taipei (Çince: 臺北市 veya 台北市; pinyin: Táiběi shì; Pe̍h-ōe-jī: Tâi-pak Chhī; "Kuzey Tayvan Şehri"), Tayvan'ın başkenti ve özel şehirlerinden biridir. Şehir ülkenin kuzeyinde yer almakta olup çevresinde Yeni Taipei şehri bulunmaktadır. Şehrin nüfusu 31 Mart 2016 tarihi itibari ile 2.7 milyonun üzerinde olup Yeni Taipei ile Keelung şehirleri ile birlikte 7,047,167 milyon nüfuslu Taipei-Keelung metropol alanını oluşturmaktadır.[1] Taipei, Tayvan'ın siyasi, ekonomik, eğitim ve kültür merkezidir ve önemli bir yüksek teknoloji endüstrisi bölgesidir.[2] Aynı zamanda dünyanın en yüksek ikinci binası olan Taipei 101'e de ev sahipliği yapmaktadır.

Tarihçe

Başlangıçta Taipei bölgesinde Ketagalab kabilesinden insanlar yaşamaktaydı. Daha sonra 1709 yılında bölgeye Çinliler yerleşmiştir. 1895 yılında Birinci Çin Japon Savaşı'ndan sonra Şimonoseki Antlaşması ile Tayvan Japonya'nın hakimiyetine geçti. II. Dünya Savaşı'ndan sonra 1945 yılında tekrar Çin yönetimine geçti. 1949 yılında Çin İç Savaşı'nı komünistlerin kazanması sonucu milliyetçiler ile yaklaşık iki milyon kişi Tayvan'a kaçtı ve Taipei Çin Cumhuriyeti'nin geçici başkenti ilan edildi.

Coğrafya

Taipei, kuzey Tayvan'da Taipei Havzası'nda yer almaktadır.[3] Güneyde Xindian ve batıda Tamsui nehirleri ile sınırlanmıştır. Şehrin kuzeydoğusunda ise Qixing Dağları ile Datung Dağı yer almaktadır.[4] Şehrin yüzölçümü ise 271.80 km²'dir.

Taipei musondan etkilenmiş ılıman dönecealtı iklimine (Köppen: Cfa)[5] sahiptir. Yazlar uzun sıcak ve nemli, kışlar ise kısa ılık ve oldukça sisli geçmektedir. Yıllık ortalama sıcaklık 23,3 °C ve ortalama yağış miktarı ise 3027,8 mm'dir.

İdari bölümler

Taipei'nin semtleri

Taipei şehri idari olarak 12 semte ayrılmaktadır.[6]

Adı Hanzi Hanyu Pinyin Wade-Giles Pe̍h-ōe-jī Nüfus (2016) Yüzölçümü (km²)
Beitou北投區BěitóuPei-t'ouPak-tâu257,92256.8216
Da'an大安區Dà'ānTa-anTāi-an312,90911.3614
Datong大同區DàtóngTa-t'ungTāi-tông131,0295.6815
Nangang南港區NángǎngNan-kangLâm-káng122,29621.8424
Neihu內湖區NèihúNei-huLāi-ô͘287,72631.5787
Shilin士林區ShìlínShih-linSū-lîm290,68262.3682
Songshan松山區SōngshānSung-shanSiông-san209,6899.2878
Wanhua萬華區WànhuáWan-huaBáng-kah194,3148.8522
Wenshan文山區WénshānWen-shanBûn-san275,43331.5090
Xinyi信義區XìnyìHsin-yiSìn-gī229,13911.2077
Zhongshan中山區ZhōngshānChung-shanTiong-san231,28613.6821
Zhongzheng中正區ZhōngzhèngChung-chengTiong-chèng162,5497.6071

Ekonomi

Tayvan'ın başkenti olarak Taipei ülkedeki hızlı ekonomik gelişmenin merkezinde olmuştur ve günümüzde dünyanın önemli yüksek teknoloji ve bileşenlerinin üretim merkezlerinden biri haline gelmiştir.[7] Şehirde elektronik ürünler ve bileşenler, elektrikli makine ve cihazlar, basılı malzeme, hassas ekipmanlar ve gıda ürünlerinin imalatının yanı sıra ülkenin çoğu önemli tekstil ve konfeksiyon fabrikaları bulunmaktadır. Turizm, yerel ekonominin küçük ancak önemli bir bileşeni olup 2008 yılında şehri yaklaşık 3 milyon yabancı ziyaret etti.[8]

Tarihi ve turistik yerler

Longshan Tapınağı

Ulaşım

Ximen metro istasyonu

Taipei metrosu 1996 yılında açılmıştır. Şehre Taoyuan'da yer alan Taoyuan Uluslararası Havalimanı ile Songshan semtinde yer alan Taipei Songshan Havalimanı hizmet vermektedir.

Kardeş şehirler

Taipei'nin aşağıdaki şehirler ile kardeş şehir antlaşması bulunmaktadır:[9][10]

Kaynakça

  1. 1 2 "鄉鎮市區人口及按都會區統計" (Çince). İçişleri Bakanlığı. 2013. 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160414061831/http://sowf.moi.gov.tw/stat/month/m1-01.xls. Erişim tarihi: 21 Nisan 2016.
  2. "Taiwan tech industry faces up to South Korea’s Samsung". The Seattle Times. Nisan 2013. 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150118085320/http://seattletimes.com/html/businesstechnology/2020821044_taiwansamsungxml.html. Erişim tarihi: 21 Nisan 2016.
  3. "About Taipei – Taipei Profile". Department of Information and Tourism, Taipei City Government. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110721132452/http://www.taipeitravel.net/user/Article.aspx?Lang=2&SNo=04000078. Erişim tarihi: 22 Nisan 2016.
  4. "Geography/Population". Taipei City Government. 29 Mart 2004. 27 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. https://web.archive.org/web/20050127015838/http://english.taipei.gov.tw/TCG/index.jsp?recordid=116. Erişim tarihi: 22 Nisan 2016.
  5. "Köppen−Geiger Climate Classification". 18 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160618053116/http://koeppen-geiger.vu-wien.ac.at/.
  6. "Administrative Districts". Taipei City Government. http://english.taipei.gov.tw/np.asp?ctNode=27185&mp=100002.
  7. Kwok, R. Yin-Wang (2005). Globalizing Taipei: the political economy of spatial development. Routledge. s. 163. ISBN 0-415-35451-X. https://books.google.com/books?id=wovltKk7JUkC&pg=RA1-PA1636. Erişim tarihi: 22 Nisan 2016.
  8. "Euromonitor International's Top City Destination Ranking". 20 Ocak 2010. 5 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110305195249/http://www.euromonitor.com:80/Euromonitor_Internationals_Top_City_Destination_Ranking. Erişim tarihi: 22 Nisan 2016.
  9. Taipei Sister city list Taipei City Council
  10. 1 2 3 4 "Taipei City Council". 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121102035422/http://web.tcc.gov.tw/eng/sister_cities.htm. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016.
  11. "Seoul -Sister Cities [via WayBackMachine"]. Seoul Metropolitan Government (archived 2012-04-25). 25 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. https://web.archive.org/web/20120325052520/http://english.seoul.go.kr/gtk/cg/cityhall.php?pidx=6. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016.
  12. "Sister Cities International (SCI)". Sister-cities.org. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160324034542/http://www.sister-cities.org/interactive-map/Cleveland,%20Ohio. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016.
  13. "Phoenix Sister Cities". Phoenix Sister Cities. 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. https://web.archive.org/web/20130724085207/http://www.phoenixsistercities.org/. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016.
  14. "Miasta partnerskie Warszawy". um.warszawa.pl. Biuro Promocji Miasta. 4 Mayıs 2005. 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. https://web.archive.org/20071011111033/http://um.warszawa.pl/v_syrenka/new/index.php?dzial=aktualnosci&ak_id=3284&kat=11. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016.
  15. "Sister Cities". Dallas-ecodev.org. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160603021439/http://www.dallas-ecodev.org/international/sister-cities/. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016.
  16. "Twin cities of Riga". Riga City Council. 1 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120601132855/https://www.riga.lv/EN/Channels/Riga_Municipality/Twin_cities_of_Riga/default.htm. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016.
  17. "Partnerská města HMP" (Çekçe). Portál „Zahraniční vztahy“ [Portal "Foreign Affairs"]. 18 Temmuz 2013. 25 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. https://web.archive.org/web/20130625205859/http://zahranicnivztahy.praha.eu/jnp/cz/partnerska_mesta/index.html. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 10/11/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.