Gama Ursae Majoris

Koordinat: 11s 53d 49,84732sn; +53º 41' 41,1350″

Gama Ursae Majoris
Büyük Ayı takımyıldızı'nın sınırlarını ve yıldızların konumlarını gösteren diyagram


γ Ursae majoris'in konumu (kırmızı daire içinde)
Gözlem verisi
Dönem J2000
Takımyıldız Büyük Ayı
Bahar açısı (α) 11s 53d 49.84732sn[1]
Yükselim (δ) +53° 41 41.1350[1]
Görünür parlaklık  (V) 2,438[2]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf
A0 Ve[3]
U-B Renk ölçeği +0,008[2]
B-V Renk ölçeği –0,013[2]
Değişen yıldız türü şüpheli
Gökölçümsel nitelikleri
Dikey hız (Rv) −12,6[4] km/sn
Iraklık açısı (π) 39,21 ± 0,40[1] mys
Uzaklık83,2 ± 0,8 Iy
(25,5 ± 0,3 pc)
Özdevinim nitelikleri
Bahar açısı payı (μ) +107,68[1] mys/y
Yükselim payı (μ) +11,01[1] mys/y
Fiziksel özellikler
Kütle (m) 2,62[3] M
Yarıçap (r) 3,04 ± 0,08[5] R
Yüzey kütleçekimi (log g) 3,79[6] cgs
Etkin sıcaklık 9.355[6] K
Dönme hızı (v sin i) 178[7] km/sn
Tahmini yaş 300[8] milyon y
Katalog belirtmeleri
Phad • Phecda • Phekda • Phegda • Phekha • Phacd • Fekda[9] • γ Ursae Majoris • γ UMa • Gamma UMa • 64 Ursae Majoris • BD+54 1475 • FK5 447 • GC 16268 • HD 103287 • HIP 58001 • HR 4554 • PPM 33292 • SAO 28179[10]

Gama Ursae Majoris (Gamma UMa, γ Ursae Majoris, γ UMa), Büyük Ayı takımyıldızı'nda yer alan bir yıldızdır. Geleneksel adı Pahd veya Phecda'dır. Bu yıldızın tayfı 1943 yılından bu yana diğer yıldızların sınıflandırılmasında kararlı bir örnek olarak kullanılmıştır.[11]

Özellikler

Hipparcos uydusunun ıraklık açısı ölçümleri temel alındığında,[12][13] uzaklığı 83,2 ışık yılı olarak hesaplanmıştır.[1] Dubhe (sağ-üst), Merak (sağ-alt) ve Megrez (sol-üst) ile birlikte sol alt yıldız olarak, kuzey yarıküredeki gözlemciler için çok tanıdık bir asterizm olan Büyük Kepçe'nin kasesini oluşturur. Gama Ursae Majoris, uzayda ortak bir hareket sergileyen Büyük Ayı Hareketli Grubu'nun beş yıldızından birisidir.[6] Grup içindeki diğer yıldızlar gibi bir ana kol yıldızıdır fakat Güneş'e benzemeyecek ölçüde daha parlak, daha sıcak ve daha büyüktür.

Gama Ursae Majoris, tayfındaki emisyon çizgilerine ilave olarak çevresindeki gaz zarfı nedeniyle bir Ae yıldızıdır. Dolayısıyla A0 Ve olarak sınıflandırılmasında "e" harfi eklenir. Güneş'ten 2,6 kat fazla kütleye,[3] üç kat fazla yarıçapa[5] sahip olan yıldızın etkin sıcaklığı 9.355 K'dır.[6] 178 km/sn'lik bir öngörülen hızla dönmektedir[7] ve tahmini açısal çapı yaklaşık olarak 0,92 mili yay-saniyedir.[14] Yaşı yaklaşık olarak 300 milyon yıl olarak tahmin edilmektedir.[8]

Tayf tipi K2V olan turuncu cüce bir arkadaşı ile spektroskopik ikilidir.[15]

İsim ve etimoloji

Kaynakça

  1. 1 2 3 4 5 6 van Leeuwen, F. (November 2007), "Validation of the new Hipparcos reduction", Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664, arXiv:0708.1752, Bibcode 2007A&A...474..653V, DOI:10.1051/0004-6361:20078357
  2. 1 2 3 Oja, T., "UBV photometry of stars whose positions are accurately known. III", Astronomy and Astrophysics Supplement Series 65 (2): 405–4
  3. 1 2 3 Shaya, Ed J.; Olling, Rob P. (January 2011), "Very Wide Binaries and Other Comoving Stellar Companions: A Bayesian Analysis of the Hipparcos Catalogue", The Astrophysical Journal Supplement 192 (1): 2, arXiv:1007.0425, Bibcode 2011ApJS..192....2S, DOI:10.1088/0067-0049/192/1/2
  4. Wielen, R. ve diğ. (1999), Sixth Catalogue of Fundamental Stars (FK6). Part I. Basic fundamental stars with direct solutions, Astronomisches Rechen-Institut Heidelberg, Bibcode 1999VeARI..35....1W
  5. 1 2 Fitzpatrick, E. L.; Massa, D. (March 2005), "Determining the Physical Properties of the B Stars. II. Calibration of Synthetic Photometry", The Astronomical Journal 129 (3): 1642–1662, arXiv:astro-ph/0412542, Bibcode 2005AJ....129.1642F, DOI:10.1086/427855
  6. 1 2 3 4 King, Jeremy R. ve diğ. (April 2003), "Stellar Kinematic Groups. II. A Reexamination of the Membership, Activity, and Age of the Ursa Major Group", The Astronomical Journal 125 (4): 1980–2017, Bibcode 2003AJ....125.1980K, DOI:10.1086/368241
  7. 1 2 Royer, F.; Zorec, J.; Gómez, A. E. (February 2007), "Rotational velocities of A-type stars. III. Velocity distributions", Astronomy and Astrophysics 463 (2): 671–682, arXiv:astro-ph/0610785, Bibcode 2007A&A...463..671R, DOI:10.1051/0004-6361:20065224
  8. 1 2 Su, K. Y. L. ve diğ. (December 2006), "Debris Disk Evolution around A Stars", The Astrophysical Journal 653 (1): 675–689, arXiv:astro-ph/0608563, Bibcode 2006ApJ...653..675S, DOI:10.1086/508649
  9. 1 2 Allen, R. H. (1963). Star Names: Their Lore and Meaning (Reprint bas.). New York: Dover Publications Inc. s. 438. ISBN 0-486-21079-0. http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/Topics/astronomy/_Texts/secondary/ALLSTA/Ursa_Major*.html. Erişim tarihi: 2012-09-04.
  10. "PHECDA -- Emission-line Star", SIMBAD (Centre de Données astronomiques de Strasbourg), http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=Gamma+Ursae+Majoris, erişim tarihi: 2011-12-29
  11. Garrison, R. F. (December 1993), "Anchor Points for the MK System of Spectral Classification", Bulletin of the American Astronomical Society 25: 1319, Bibcode 1993AAS...183.1710G, http://www.astro.utoronto.ca/~garrison/mkstds.html, erişim tarihi: 2012-02-04
  12. Perryman, M. A. C.; Lindegren, L.; Kovalevsky, J.; et al. (July 1997), "The Hipparcos Catalogue", Astronomy and Astrophysics 323: L49–L52, Bibcode 1997A&A...323L..49P
  13. Perryman, Michael (2010), The Making of History's Greatest Star Map, Heidelberg: Springer-Verlag, DOI:10.1007/978-3-642-11602-5
  14. Nordgren, Tyler E. ve diğ. (December 1999), "Stellar Angular Diameters of Late-Type Giants and Supergiants Measured with the Navy Prototype Optical Interferometer", The Astronomical Journal 118 (6): 3032–3038, Bibcode 1999AJ....118.3032N, DOI:10.1086/301114
  15. The Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Preliminary Version) (Hoffleit+, 1991)
  16. Garfinkle, Robert A. (1997), Star-Hopping: Your Visa to Viewing the Universe, Cambridge University Press, ss. 118, ISBN 0-521-59889-3, http://books.google.com/books?id=40JzBYGREL0C&pg=PA118
  17. (Çince) AEEA (Activities of Exhibition and Education in Astronomy) 天文教育資訊網 2006 年 6 月 15 日
  18. Özel, M. Emin; Saygaç, Talat (1997). Gökyüzünü Tanıyalım. Tübitak. s. 20. ISBN 975-403-072-3.
This article is issued from Vikipedi - version of the 10/7/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.