Karl Georg Büchner
Georg Büchner | |
---|---|
Doğum |
17 Eylül 1813 Goddelau, Hessen Büyük Dükalığı, (günümüzde Almanya) |
Ölüm |
19 Şubat 1837 (23 yaşında) Zürih, İsviçre |
Meslek | Oyun yazarı |
Karl Georg Büchner, (kaʁl ˈɡeːɔʁk ˈbyːçɐ d. 17 Ekim 1813, Goddelau, Hessen Büyük Dükalığı - ö. 19 Şubat 1837, Zürih, İsviçre) Alman oyun yazarıdır. 20. yüzyıl Alman tiyatrosunun temellerini atmıştır. Alman romantizminin aksine yapıtlarında, insanları toplumsal, tarihsel ve psikolojik boyutları ile ele aldı. 1835'de yazdığı, ilk oyunu olan Danton'un Ölümü, Fransız Devrimi'ni konu alıyordu. 1836'da yazmaya başladığı fakat yarıda kalan oyunu Woyzeck sonradan Alban Berg tarafından opera olarak bestelendi. Lenz adında bir uzun öykü yazmıştır.
Darmstadt yakınlarındaki Goddelau'da Dünya'ya geldi. 1831'de Strasbourg'da tıp okumaya başladı. 1833'de Giesen Üniversitesi'ne geçti; felsefe, tarih dersleri aldı. 1834'te "Hessenli Köy Habercisi" adlı bir bildiri dağıtarak, köylülere kendi haklarını elde etmeleri ile ilgili bir çağrıda bulundu. Ancak bizzat köylüler tarafından ihbar edilip, kaçmak zorunda kaldı. 1835'te Zürich Üniversitesi'nde doğa bilimleri doktorası yaptı. Victor Hugo'dan oyunlar çevirdi. 1836 yılında Zürich Üniversitesi'nde Karşılaştırmalı Anatomi Kürsüsü'nde hoca oldu.
Çağdaş tiyatronun gelişmesinde derin bir etkisi olan Büchner, bir oyun yazarının tarihle ilgilenmesi gerektiğini savunmuş ve bireyin adaletsiz toplumsal yaşam düzeni içinde yalnızlığını ve iletişimsizliğini, toplumsal ve tarihsel koşulların elvermezliğini ortaya koymaya çalışmıştır. Fransız Devrimi ve Aydınlanma hareketinin etkilerini taşıyan yapıtlarında, tarihte halkın konumu, sıradan insanların yazgı sorunlarını (Danton'un Ölümü), monarşinin gülünçlüğü (Leonce ve Lena), insan kişiliğini ezen toplumsal baskıyı ve bu baskıya karşı bilincin uyanışını (Woyzeck) işleyen Büchner, son yıllarında içinde yaşadığı Alman romantik akımını aşmış, yeni bir gerçekçilik anlayışıyla kesin kurallara bağlı dramatik tiyatro anlayışının dışına çıkmıştır. Maddeci düşünür Ludwig Büchner onun kardeşidir.
23 yaşında tifo hastalığı yüzünden Woyzeck'i tamamlayamadan hayatını kaybetmiştir.
Seçilmiş oyunları
- Danton'un Ölümü
- Lenz
- Woyzeck
- Leonce İle Lena
Kaynaklar
Ayrıca bakınız
- Georg Büchner Ödülü