George Gamow

George Gamow
Doğum Georgiy Antonovich Gamov
4 Mart 1904
Odessa, Rusya İmparatorluğu
Ölüm 19 Ağustos 1968
Boulder, Kolorado, Birleşik Devletler
Vatandaşlığı Sovyetler Birliği, Birleşik Devletler
Dalı Fizik
Doktora hocası Alexander Friedmann
Doktora öğrencileri Ralph Asher Alpher
Vera Rubin

George Gamow (4 Mart 1904; Odessa, Rusya İmparatorluğu – 19 Ağustos 1968; Boulder, Kolorado, ABD) Rus asıllı ABD'li fizikçi ve kozmolog.

Rusya'da doğmuş ve eğitim görmüştür. 1934 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne giderek kuantum fiziği ve astrofizik alanlarında önemli çalışmalar yapmıştır.

4 Mart 1904-19 Ağustos 1968 yılları arasında yaşamış teorik fizikçi ve kozmoloji alanında Leitmare’in Büyük Patlama teorisinin öncüsüydü. Kuantum tünelleme olgusunu kullanarak alfa bozunumunun teorik açıklamasını keşfetmiştir ve atomun çekirdeği içindeki radyoaktif saçılma, yıldız oluşumu, takım yıldızlarının çekirdek sentezlemesi, Büyük Patlama sırasındaki çekirdek füzyonu, moleküler genetik konuları üzerine çalışmıştır.

Kariyerinin ortalarından sonuna kadar Gamow, öğretme işine daha çok odaklanmıştır ve popüler bilim yazarı olarak çok büyük bir üne sahiptir(One Two Three, Infinity and Mr Topkin kitapların serileri (1939-1967)). Kitaplarının bazıları ilk basımlarından yarım asır geçmesine rağmen, daha fazla basılmaktadır. Bu kitaplar klasik haline gelmiştir ama temel matematik ve bilim prensiplerine başlangıç için hala geçerli bilgiler içerir.

Gençliği ve Kariyeri

Gamow, Odessa şehrinde Ukraynalı bir Rus çiftin çocuğu olarak doğmuştur. Babası bir lisede Rus dili ve edebiyatı dersi vermekteydi. Annesi ise kızlar için olan bir ortaokulda coğrafya ve tarih dersleri veriyordu. Rusça'ya ek olarak, Gamow annesinden Fransızca, özel öğretmeninden ise Almanca öğrenmiştir. Gamow kolej yıllarına kadar akıcı bir İngilizce’yi öğrenememiştir. İlk çalışmalarının çoğu Almanca ya da Rusça'ydı, sonrasında teknik yazılar ve dinleyiciler için İngilizce’yi kullanmaya başlamıştır.

Egitimini Odessa’daki Novorossiya Üniversitesi’nde (1922-1923) ve Leningrad Üniversitesi’nde (1923-1929) almıştır. Gamow, Leningrad’da Alexander Friedmann‘ın yanında 1925'de vefatının gerçekleşmesine kadar çalışmıştır. Gamow doktora tezini Friedmann‘ın danışmanlığı altında yazmayı talep etse de, tez danışmanını değiştirmek zorunda kalmıştır. Üniversitede, Gamow teorik fizik bölümünden üç başka arkadaş buldu(Lev Landau, Dmitri Ivanenko ve Matvey Bronshtein). Üç silahşörlere dördüncü olarak katılmasından sonra, kuantum mekaniği üzerine olan çalışmalarını birlikte analiz edip tartışmışlardır. Sonrasında bu gruba Alpler, Hermann ve Gamow ‘un grubu diyecektir.

Mezuniyetinde, Göttingen’de kuantum mekaniği teorisi üzerine çalışmıştır. Doktorası için bu çalışma atomik çekirdek kavramına temel olmuştur. Sonrasında 1928 ile 1931 yılları arasında Kopenhag Üniversitesi’nde Teorik Fizik Enstitüsü’nde çalışmıştır(Rutherford ile Cavendish Labarotuvarında çalışmıştır). Atomik çekirdek üzerine çalışmaya devam etmiştir(su damlası modeli),ayrıca Robert Atkinson ve Fritz Houtermans ile yıldızların fiziğini çalışmışlardır.

Gamow 1931 yılında USSR Bilimler Akademisi’ne (28 yaşında ve bu organizasyona en genç üyesi olarak) üye olarak seçilmiştir. 1931 ve 1933 yılları arasında, Vitaly Khlopin’in başında olduğu Radyum Enstitüsü’nde çalışmıştır. Rehberlikleri ve direkt katılımlarıyla Igor Kurchatov ve Lev Mysovskii, George Gamow ile Avrupa’nın ilk siklotronu tasarlamışlardır. 1932 yılında Lev Mysovskii ve George Gamow Radyum Enstitüsü’nden onaylı öncü bir çalışma (tasarımı için) sunmuştur. Siklotron 1937 yılına kadar tamamlanamamıştır.

Bragg Laboratoruvarı çalışanları, 1931: W. H. Bragg (ortada, oyuran): fizikçi A. Lebedev (en solda), G. Gamow (en sağda)

Radyoaktif Işıma Üstüne Çalışmaları

20.Yüzyılın başlarında, radyoaktif metaryallerin karakteristik bir ekspotansiyle ışıma hızlarının ya da yarılanma ömürlerinin olduğu biliniyordu. Aynı zamanda radyasyon saçılımının karakteristik bir enerjisi olduğu biliniyordu. Gamow, 1928 yılında Nikolai Kochin’un matematiksel yardımıyla, tünelleme olgusunu da kullanarak alfa çekirdek ışıması problemini çözmüştür. Bu problem bağımsız olarak Ronald W. Gurney ve Edwar U. Condon tarafından da çözülmüştür ama ikisi de Gamow kadar kullanılabilir sonuçlar elde edememişlerdir. Klasik mantığa göre parçacık yüksek kaçış enerji gerektiği için çekirdeğe hapsolmuştur. Buna ek olarak, çekirdekten koparabilmek için bir parçacığa çok büyük bir enerji uygulamak gerekmektedir ve birdenbire gerçekleşebilecek bir olay değildir. Kuantum mekaniğinde ise parçacığın potansiyel bariyeri aşmak yerine içinden tünelleme yapıp geçme olasılığı vardır. Gamow çekirdek potansiyeli veren modeli, yarı ömür üzerine çalışması ve alfa ışımasının oluşumu bu olguyu açıklayan ilk prensipleri oluşturmuştur(daha önce empirik olarak bulunmuş Geiger-Nuttall Yasası olarak bilinen olay). Birkaç yıl sonra, Gamow faktörü ya da Gamow-Sommerfeld faktörü elektrostatik Coulomb barajına tünelleme yapan nükleer parçacıklar ve oluşan nükleer reaksiyonlara uygulanmıştır.

İiltica

Gamow artan baskılardan dolayı Rusya’dan kaçmadan önce birçok Sovyet kurumunun kuruluşunda öncü olmuştur. 1931 yılında İtalya’ya bir bilimsel konferansa katılmak için istediği izin reddedilmiştir. 1931 yılında Lyubov Vokhmintseva ile evlenmiştir(Rho lakaplı başka bir Rus fizikçi). Gamow ve eşi iki yıl boyunca Sovyetler Birliği’nden yasal izinle ve izin olmaksızın ayrılmak için uğraşmışlardır. Niels Bohr ve diğer arkadaşları onu ziyaret Çin'e davet etmişlerdir ama ziyaret izinleri reddedilmiştir. 1932'de karısıyla kaçmak için iki girişimde bulundu. Gamow'un kayıkçılığa ilgisi vardı. İlk denemesinde Türkiye’ye Karadeniz üstünden 250 kilometrelik boyunca kürek çekerek ulaşmaya çalıştı. İkincisinde ise Murmanks’ı geçip Norveç’e gitmeyi planlamışlardır. Kötü hava koşulları iki denemede de kayığı batırmıştır ama bu girişimler otoriteler tarafından fark edilmemiştir.

1933 yılında, Gamow’a Brüksel’de 7. Solvey Konferansı’na katılma izni çıkmıştır. Karısının ona eşlik etmesinde ısrar etmiştir, yalnız gidemeyeceğini söylemiştir. Sonunda Soveyet otoriteleri çift olarak pasaportlarını onaylamıştır. Marie Curie ve diğer fizikçilerin yardımıyla kalma izinleri uzatılmıştır. Bir sonraki sene Curie Enstitüsü’nde, Londra Üniversitesi'nde ve Michigan Üniversitesi’nde geçici görevler bulundu.

Amerika'ya Taşınma

1934 yılında, Gamow ve karısı Amerika’ya taşındı. Gamow, 1934 yılında George Washington Üniversitesi’ne (GWU) profesör olarak atandı ve GWA'daki ekibini güçlendirmek için Londra'dan Edward Teller'ı ekibe aldı. 1936 yılında Gamow ve Teller beta ışıması için Gamow –Teller seçme kuralını yayımladı. Washington’da o dönemde Gamow, Mario Schenberg ve Ralph Alpher ile çok önemli bilimsel tezler yayımladı. 1930 yılların sonlarında astrofizik ve kozmoloji ile ilgilendi.

1935 yılında, Gamow'un oğlu, Igor Gamow doğdu. George Gamow 1940 yılında normal bir Amerikan vatandaşı oldu. GWU ile resmi bağını 1956 yılına kadar korudu.

II. Dünya Savaşı sırasında radyoaktivite ve nükleer füzyon bilgisine rağmen Manhattan Projesi’nde doğrudan çalışmadı. GWU’da fizik öğretmeye ve Amerikan Deniz Kuvvetleri’ne danışmanlık yapmaya devam etmiştir.

Gamow, yıldızların evrim süreci ve güneş sisteminin başlangıcı ile ilgilendi. 1945 yılında Alman teorik fizikçi Carl Friedrich von Weizsacker’ın destekleyici çalışmasıyla güneş sisteminin oluşumu sırasında gezegendeki yeri ile ilgili makalenin yazımda yer aldı. 1948 yılında İngiliz dergisi Nature’da başka bir makale yayımladı. Bu makalede en eski galaksilerin yarıçapı ve kütlesi için denklemler yazdı.

Büyük Patlamanın Nükleer Sentezi

Gamow öğrencisi Ralph Alpher ile 1 Nisan 1948'de Kimyasal Elementlerin Kökeni adlı önemli bir kozmoloji makalesi yayınladı. Bu makale Alpher-Bethe-Gamow teorisi olarak da bilinir. Gamow, makalesinde Hans Bethe’nin ismini ‘’H. Bethe, Cornell Üniversitesi, New York, Ithaca’’ Yunan alfabesinin ilk üç harfini (alpha, gamma, beta) ündeş yapmak için listeye yazdırttı. Bethe, α-β-ɤ makalesinde başka bir role sahip değildir fakat onun isminin eklenmesine cesaretle katıldı. Gamow’un ömrü boyunca şaka yapmaya, kelime oyunu yapmaya, edebi değeri olmayan komik şiir mısralarına ilgisi olduğunu onun popüler yazılarında rastlıyoruz, özellikle onun Mr. Tompkins kitap serilerinde (1939-1967). Kağıt Alpher’in tez çalışmalarının (yayınlamadan sonra yaklaşık 6 hafta sakladığı çalışmalar) üstüne kuruldu. Tez çalışmalarının çoğunluğu Aralık 1948'de fiziksel incelemede belli oldu, ardından kozmik mikrodalga arka plan radyasyonu.

Etkileyici Alpher-Bethe-Gamow makalesi evrende hidrojen ve helyumun mevcut seviyelerinin nasıl daha geniş bir şekilde Big-Bang sırasında olan reaksiyonların açıklanabildiğini özetledi. O elementlerin varlığının helyumdan ağır olmasını açıklamamasına rağmen, bu teoritik destek Big-Bang teorisine katkıda bulundu (Bu daha sonra Fred Hoyle tarafından açıklanıldı).Bu makale şiddetle Ralph A ‘nın matematiksel cesaretine dayanıyor. Alpher ve onun doktora tezi (George Washington Üniversitesi’nde, o 300 den fazla kitleyi himaye etti).Gamow Hans Bethe’i Alpher’in doktora inceleme komitesine toplanmak için davet etti.Bir zamanlar O tavsiye etti ki motifin bir parçası, Bethe’in bu işe karşı yargılara karşı kafa tutmak, ve genellikle Üniversitenin dış muayene komite üyelerinin seyahat masraflarını ödemesi. Ancak, bu 1 Nisan 1948 kağıt formu, Alpher‘ın orijinal işlerinden sapması ile onun doktora tez çalışmalarının doğru atanmasını etkileyip, hem de onun en önemli eserlerinden bazılarının takip edilmesine yardımcı oldu. Gamow’un yüksek görünürlük ve itibarı Alpher’in özgün çalışmalarını gölgede bıraktı. Ancak, kozmoloji bilimini ciddi bir bilim dalı haline getiren Alpher’in matematiksel sofistike çalışmaları oldu. Kariyerinde çok geç, Gamow, ilk yazar Alpher dan gelen düzeltmeleri aldıktan sonra tekrar bir bir kağıt sundu.

1 Nisan 1948 kağıdın da bugünkü artık kozmik mikrodalga arka plan radyasyon (SPK) gücü tahmin edilmemişti; konu evrendeki en bol unsurların nükleosentez matematiksel bir model oldu. Ama kısa bir süre sonra Alpher ve Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı da ki meslektaşı, Robert Herman ile Big Bang parlaklığının 5 derece mutlak sıfırın üstünde bir radyasyon ile evreni dolduran milyarlarca yıl sonra soğumuş olacağının bir tahmini yayınladı. Asgari Gamow en az üç yıl boyunca, R. Alpher’e göre, SPK geçerliliğine ve kavramsallaştırma ya karşı çıktı. Işini yıllardır Gamow'un atfedilen gibi, Gamow’un en boy bir adam olarak doktora komitesi başkanlığına sahip olması, genç Alpher kariyerini etkiledi.

Optik astronomlar ve erken radyo astronomlar 1940'ların ve 1950'lerde bu arka plan radyasyonun tespiti için zaman ayırmaya istekli değillerdi. Birçok faktör muhtemelen bunu etkiledi - felsefenin (kozmoloji) bir dalı olan ve radiotelescopes ile mikrodalga gözlem gelişmemişlik olmuşluğuna ilgi eksikliği. Sonuç olarak, big bang’e destek veren Alpher ve Herman’in tahmini, Arno Penzias ve Robert Wilson, 1978 yılında yanlışlıkla keşif yapılmış Nobel Fizik Ödülü'ne layık edildiği için 1964 yılına kadar kanıtlanamamış. Onların çalışması evrenin arka plan radyasyonun, 1948 tahmin inden sadece 2.3 derece daha düşük, 2.7 derecelik mutlak sıfırın üstünde olduğunu belirledi. Bilim tarihçileri 2.7 Kelvin radyasyonun birkaç kez görüldüğünün, ancak çünkü bir yorumsal bağlamda (yani, kozmoloji) eksikliği yüzünden, ya da erken radyo astronomik ölçümlerin gürültü oranı sinyal hakkında şüpheleri yüzünden reddetti. Fizikte iki Nobel ödülü Alpher ve Herman’in 1989 yılında başlattığı NASA'nın Kozmik Mikrodalga Arka Plan Explorer (COBE), tarafından toplanan verilerden John C. Mather ve George Smoot, 2006 yılında, SPK doğru gözlem ilgili çalışmalar için yapılmış katılımıdır.

DNA ve RNA

George Gamow'un mezarı, Green Mountain Mezarlığı, Boulder, Colorado, USA

DNA'nın yapısının Francis Crick, James D. Watson, Maurice Wilkins ve Rosalind Franklin tarafından 1953 yılında keşfinden sonra Gamow, DNA zincirlerindeki protein sentezini kontrol eden bazların (adenin, sitozin, timin ve guanin) sorununu çözmeye çalıştı. Crick, Gamow'un önerilerinin sorunu çözme konusunda yardımcı olduğunu söyledi. Gamow dört DNA bazının yirmi kombinasyonun üçlü gruplar halinde yirmi amino aside denk gelerek proteinlerin oluşturulduğunu önerdi. Bu, Crick ve Watson'un pek çok protein için ortak olan yirmi amino asitdi numaralandırmaya yönlendirdi.

Ancak Gamow tarafından önerilen sistem (Gamow Elması) yanlıştı, üçüzlerin örtüşmesi gerekirken (örneğin GGAC'deki dizilime göre GGA bir amino asit üretirken GAC de diğerini üretiyordu) non-dejenere oluyordu, yani her amino asit üç bazın herhangi bir dizilimine karşılık gelmeliydi. Daha sonra protein dizileme çalışmaları bu durumun olamayacağını kanıtladı; gerçek genetik kodun örtüşmeyen ve dejenere olan ve kombinasyonun sırasını değiştiren bazlar amino asidi değiştirir.

1954'ten sonra Gamow ve Watson RNA Tie Club'u kurdu. Bu grubun amacı genetik kod sorunu ile ilgilenen bilim insanlarını bir araya getiren bir tartışma ortamı yaratmaktı.

Kariyerinin ve Yaşamının Son Yılları

Gamow, 1934'te Berkeley'deki Kalifornia Üniversitesi'nde misafir profesör olana kadar Washington Üniversitesi'nde çalıştı. 1954 yılında Kaliforniya Üniversitesi'nden ayrıldı ve 1956 yılında Colorado Boulder Üniversitesi'ne geçti ve kariyerinin sonuna kadar burada kaldı. 1956 yılında Physical Science Study Committee (PSSC) [Fizik Bilimi Eğitim Komitesi] kurucu üyelerinden biri oldu. Komite Sputnik sonrası yıllarda lise seviyesindeki fizik öğretimini reforme etti. Ayrıca 1956 yılında, ilk eşi ile boşandı. Gamow, daha sonra 1958 yılında Barbara Perkins (yayımlarından birinin editörü) ile evlendi.

1959 yılında, Gamow, Hans Bethe ve Victor Weisskopf Kızıl Korku'nun solmaya başlamasıyla birlikte Frank Oppenheimer'in Colorado Üniversitesi'nde yeniden fizik öğretim üyesi olarak girmesini açıkça desteklediler. J. Robert Oppenheimer, Frank Oppenheimer'ın ağabeyiydi ve ikisi de kariyerleri komünistlik şüphesi yüzünden zarar görmeden önce Manhattan Projesi'nde çalıştı. Colorado'da, Frank Oppenheimer basit deneyler yoluyla fizik öğretilmesine giderek ilgili duydu. Sonunda San Francisco'ya taşınıp Exploratorium'u kurdu. Ne yazık ki, Gamow meslektaşının yenilikçi bilim müzesinin açılışını görecek kadar uzun yaşayamadı.

1961 yılında yayımlanan Atom ve Çekirdek kitabında periyodik tablonun sürekli bant gibi olamasını ön gören yeni bir fikir ileri sürdü. Bu sistemde elementler atom numarasına göre üç boyutlu bir sarmala dizilecekti. Sarmalın çapı da kademe kademe artacaktı (geleneksel periyodik tablonun uzun satırlarına karşılık gelir).

Gamow bir ateistti.

Gamow, Colorado Boulder Üniversitesi'nde çalışmaya devam etti. Bu sırada herkesin anlayabileceği bilim kitapları ve ders kitapları yazmaya odaklandı. Birkaç aylık bir hastalık döneminden ve bu süreçte geçirdiği dolaşım sistemi ameliyatları, diyabet ve karaciğer sorunlarından sonra karaciğer yetmezliği yüzünden öldü. Buna diğer streslere dayanamayan "zayıf halka" adını vermişti. 18 Ağustos'ta Ralph Alpher'e yazdığı bir mektupta "Karın ağrısı dayanılmaz ve durmuyor" dedi. Bundan önce, daha eski çalışmalarında kullanılan bazı kavramlar için taze bir anlayış arayan eski öğrencisi Paul Dirac ile haftalarca mektuplaştı. Matematikte daha derin bir anlayış için Alpher'in bilgisine ihtiyaç duyuyordu.

19 Ağustos 1968 günü, Gamow, Boulder, Colorado'da 64 yaşında öldü ve Green Mountain Mezarlığı'na gömüldü. Colorado Boulder Üniversitesinin fizik bölümün kulesi onun anısına adlandırılmıştır.

Colorado Boulder Üniversitesi'ndeki George Gamow kulesi

Yazıları

Gamow oldukça başarılı bir bilim yazarıydı. Kitaplarının çoğu ilk basımın üstünden yarım yüzyıl geçmesine rağmen hala basılmaktadır. Eğitimci olarak, Gamow teknoloji ve bilimin gelişim hızına rağmen eskimesi muhtemel olmayan temel kurallarının farkına vardı ve vurguladı. Ayrıca fizikteki evrimin ve başka bilimsel konuların gelişiminin yarattığı heyecanı okuyuculara taşıdı. Gamow yazdığı kitaplar için bir sürü çizim hazırladı. Böylece kitaplarına yeni bir boyut ekledi ve anlatmak istediklerini ektkili bir biçimde aktarabildi. Gerektiği yerde matematiği kullanmaktan çekinmedi fakat potansiyel okuyucuyu denklemlere boğup korkutarak kaçırmayı önlemeye çalıştı.

1956'da One, Two, Three… Infinity, Mr Tompkins…(1939-1967) serisi ve diğer kitaplarıyla bilimi popülerleştime çalışmaları için UNESCO tarafından Kalinga ödülüyle ödüllendirildi.

Gamow ölmeden önce Richard Blade ile Basic Theories in Modern Physics adlı ders kitabı üzerinde çalışıyordu ama kitap tamamlanılamadı. Ayrıca My World Line: An Informal Autobiography adlı otobiyografik bir kitap üstünde çalıştı. Kitap 1970 yılında yayımlandı.

Kitapları

Popüler Olanlar

Mr. Tompkins Serileri Bu kitaplar süresince, Mr. Tompkins cGħ physics’in kavramını vurgulamak için "C. G. H. Tompkins" olarak tanıtıldı.

Bilim Kitapları

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/13/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.