Georges Cuvier
Georges Cuvier | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum |
23 Ağustos 1769 Montbéliard, Fransa |
Ölüm |
13 Mayıs 1832 (62 yaşında) Paris, Fransa |
Uyruk | Fransız |
Ebeveyni |
Anne Clémence Chatel (1736-1792) Jean George Cuvier (1715-1795) |
Alanı | Anatomi, paleontoloji, fizyoloji, çevrebilim, biyokimya |
Georges Cuvier (23 Ağustos 1769 - 13 Mayıs 1832) Fransız bilim insanı ve rahip.
Hayatı
Doğa tarihi konusundaki yeteneğini genç yaşta kanıtlayarak daha on beş yaşında Stuttgart akademi kolejine burslu öğrenci olarak alınan Georges Cuiver, öğrenimini tamamladıktan sonra, Caen'da Héricy ailesinin yanında eğitimci olarak çalışmaya başladı ve kıyı kesiminde yaşayan hayvan topluluğunu inceleme olanağı buldu. 1795'te, Parisli bilim insanlarıyla, özellllikle de Jardin des Plantes'ın yöneticisi Étienne Geoffroy Saint-Hilaire'le ilişki kurdu. Saint-Hilaire'in aracılığıyla Paris'e getirtilerek mesleğinde hızla yükseldi: Muséum'da ve Collège de France'ta ders verdi; Milli Eğitim Bakanlığı müfettişi, Bilimler Akademisi üyesi ve sürekli sekreteri, Fransız Akademisi üyesi (1818) oldu; baron unvanı verildi ve Yüksek Meclis üyeliğine getirildi.
Karşılaştırmalı anatominin, bilimsel paleontolojinin kurucusu olan Cuvier'den önce, fosiller konusundaki kavramlar belli belirsizdi ve hiçbir desteği olmayan yorumlara yol açıyorlardı. Cuvier, fosillerin ortadan kalkmış hayvanların kalıntıları olduğunu kanıtlayıp, dış görünüşlerini ve yaşama biçimlerini yeniden belirlemeyi başaran ilk bilim insanı oldu. (Montmartre'daki alçıtaşları içinde ortaya çıkarılan memelilerin dış görünüşlerini belirlemesi,çağdaşlarını büyük ölçüde etkiledi)Fosillerin dış görünüşlerini belirleme çalışmalarını, organların karşılıklı ilişkileri ilkesine dayandırarak, bu ilkeyi 1825'te ortaya koydu: Bir canlı "beden bölümleri karşılıklı olarak birbirine denk düşen" bir bütündür: "Ayrı ayrı ele alınan her bölüm, öbür bölümleri belirtir ve oluşturur"; sözgelimi etçil memelilerin, eti sindirebilen mideleri, avları yakalayabilen tırnakları, kesici dişleri, çiğneyici güçlü kasları, ve bunun gibileri vardır.
Önemli bir çalışma
Cuvier, paleontoloji alanındaki buluşlarının ışığında, yerin tarihini 4 bölüme ayırmış, ama, çağdaşı Lamarck'ın uyguladığı evrim düşüncesinden söz etmemiştir. Cuvier'e göre, bütün hayvanlar tek bir tanrısal yaratıktan gelirler ve tümü her devirde yaşamışlardır; ama "yer küredeki köklü değişiklikler" (tufanlar, denizlerin kuruması vb), belirli bölgelerdeki hayvan topluluklarını yok etmiş ve bu hayvanların yerini başka yerlerden gelen hayvanlar almıştır. Görüldüğü gibi, canlıların ard arda yaradılış kuramı Cuvier'e yanlışlıkla mal edilmiştir; günümüzde, yapıtlarında yer alan ve evrimci görüşleri çağrıştıran bazı düşüncelerin, Protestan inancının etkisiyle oluştuğu sanılmaktadır. Bununla birlikte, çalışmaları bütünüyle ele alındığında, biyolojiye çok önemli katkılarda bulunmuş olan Cuvier, fizyoloji, çevrebilim, biyokimya vb alanlarda da pek çok modern görüşe yer vermiştir.
Wikimedia Commons'ta Georges Cuvier ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.