Giorgio Agamben

Giorgio Agamben
Tam adı	Giorgio Agamben
Doğumu	22 Nisan 1942 Roma, İtalya
Çağı	20. yüzyıl felsefesi
Bölgesi	Batı felsefesi
Okulu	Estetik
İlgi alanları	Estetik. Siyaset felsefesi
Önemli fikirleri	Homo sacer (Kutsal insan), istisna hali ("state of exception (İngilizce)", "notstand (Almanca)")'
Etkilendikleri Aristo, Karl Marx, Foucault, Benjamin, Derrida, Heidegger, Arendt, Bruno, Nietzsche, Warburg, Schmitt

Giorgio Agamben (d. 22 Nisan 1942) ^[1] günümüzde yaşayan bir İtalyan siyaset felsefesi düşünürü ve eğitimcisi. En önemli katkıları "Homo sacer (kutsal insan)" ile "istisna hali ("state of exception (İngilizce)", "notstand (Almanca)") kavramları üzerinde katkıları ile isim yapmıştır.

Agamben İtalya'da Venedik IUAV Üniversitesi'nde; Paris, Fransa'da "Felsefe Uluslarası Koleji (Collège International de Philosophie)"'de ve Saas-Fee, İsviçre'de "Avrupa Diploma-Üstü Okulu (European Graduate School)"'nda profesorluk yapmaktadır. Daha önce 1988-1992'de İtalya'da Macerata Üniversitesi ve 1993-2000'de Verona Üniversitesi'nde universite doçentlik yapmıştır. Birleşik Amerika'da Kaliforniya Üniversitesi, Berkley'de ve Northwestern Üniversitesi, Evanston, İllinois'de ve Almanya'da Heinrich Heine Üniversitesi, Düsseldorf'da misafir profosörlük ve ilmi çalışmalar yapmıştır. Genova, İtalya'da Temmuz 2001'de G8 toplantısı için ortaya çıkan şiddetli protestolara ve buna önemli katkısı olan "Kara Blok" ve "Anarşist" adını taşıyan grupların protestolarının analizleri üzerinde şahsi felsefe görüşlerini yansıtmak üzere "Get Rid of Yourself (Kendini Ortadan Kaldır)"^[2] adlı bir sanat filminde de başrol oynamıştır.

Agamben 2006'da prestijli "Charles Veillon Deneme Avrupa Ödülü (Prix Européen de l'Essai Charles Veillon)" kazanmıştır.^[3]

Hayatı

Agamben yüksek eğitimini Roma La Sapienza Üniversitesi'nde yapmış ve 1966'da verdiği Simone Weil'in felsefe düşünceleri hakkında hazırladığı basılmamış bir doktora teziyle yüksek eğitimini tamamlamıştır. 1966-1968 döneminde Alman filozof Martin Heidegger tarafından verilen Heraklitos ve Hegel felsefeleri üzerindeki "Le Thor" seminarlarına katılıp katkıda bulunmuştur. 1970'li yıllarda esas olarak dil bilimi, filoloji, şiir sanatı ve orta çağlar kültürü konuları üzerinde çalışmalar yapmıştır. Bu dönemde politik felsefe ve estetik anakonularında sonradan geliştirdiği önemli kavramlar üzerinde önemli şahsi çalışmalar da yapmıştır. 1974-1975'de İngiltere'de "Warburg Enstitüsü", Londra Üniversitesi'de "araştırmacı asistan" olarak bulunmuş ve bu sırada ikinci kitabı olan "Stanzas" (bas. 1977) üzerinde fikirlerini geliştirmiştir.

Agamben İtalya'da, içinde bulunduğu entelektüel sosyete içinde "Giorgiao Caproni" ve "Jose Bergamın" adlı İtalyan şairler, İtalyan roman yazarı Elsa Morante, roman yazarı Italo Calvino, sinema direktörü ve şair Pier Paolo Pasolini ile yakın bağlatılar kurmuştur. Elsa Morenta hakkında "Saklı Hazinenin Kutlanması" ve "Parodi" adlı önemli denemeleri basılmıştır. Italo Calvino ile önemli bir İtalyan yayımevi olan "Einandi" için birlikte editörlük yapmıştır ve ikisi bir dergi yayınlama planlamışlardır. Pier Paulo Pasolini'nin "Il Vangelo secondo Matteo ( Matta'nın İkinci İncili)" adlı sinema filminde "Havari Filip" rolünü oynamıştır. Ayrıca önemli Avrupalı filozoflar olan Ingeborg Bachmann, Pierre Klossowski, Guy Debord, Jean-Luc Nancy, Jacques Derrida, Antonio Negri, Jean-François Lyotard ve vb ile yakın mesaileri olmuştur.

Agamben'in ana felsefe düşüncelerini en fazla etkileyen çağdaş filozoflar Martin Heidegger ve Walter Benjamin olmuştur. Agamben, 1996'ya kadar, Walter Benjamin'in toplanmış eserlerini cilt be cilt İtalyanca'ya çevirip editörlüğü yapmıştır ve Benjamin'in felsefesini "Heidegger'in çok güçlü tesirine karşı bir panzehir olarak gördüğünü" açıklamıştır. 1981'de Agamben Fransa Milli Kütüphanesi arşivlerinde Benjamin'in kaybolmuş eserlerinin müseveddelerini bulmuştur. Benjamin'in bu müseveddeleri Nazilerden Paris'den kaçarken Georges Bataille'e verdiği anlaşılmıştır. Benjamin'in bu müsveddeleri arasında bulunan bir denemesi Agamben'in çok sonra yazmış olduğu "Tarih Kavramı Üzerinde" adlı denemesine çok yakın fikirleri geliştirdiği anlaşılmaktadır.^[4] 1990'li yıllarda Agamben, Alman hukuk filozofu Carl Schmitt 'in siyaset teorisi inceleyen yazıları ile bir karşılıklı fikir tartışmasına girmiştir. Agamben 2000'li yıllarda Fransız filozofu Michel Foucault'nun ortaya çıkarttığı kavramların geliştirilip derinleştirilmesi üzerinde uğraşmıştır.^[5]

Agamben politika felsefesi hakkındaki fikirleri Aristoteles'in Politika, "Nikomakhos’a Etik" ve "Can Üzerine" adlı eserlerinin ve bunların antik çağlarda ve orataçağlarda tefsirlerinin okunmasından temel almaktadır. Daha sonra Agamben Fransız filozoflarından Jean-Luc Nancy tarafından geliştirilmekte olan "Açılan Cemiyet (La communauté désoeuvrée)^[6] üzerinde ve "cemiyet" kavramı üzerinde fikirlerini The Coming Community (1990) adlı eserinde yayimlayarak bu felsefi tartışmaya katkı yapmıştır.

Agamben'in en önemli felsefe katkısı Hannah Arendt ile Foucault'un totalitarizm ve biyopolitik konularında çalışmalarına bir karşıt olarak geliştirdiği Homo Sacer (Kutsal İnsan) konusunu inceleyen ve 1995'de başlayıp halen devam edeceği kabul edilen bir seri deneme ve çalışmadır. Günümüzde bu konuda basımış olan eserleri şunlardır:

• Homo sacer. Il potere sovrano e la nuda vita, 1995 (Kutsal İnsan. Hakim Güç ve Yalın Hayat)
• I. 1. Stato di eccezione, 2003 (İstisna hali)
• II. 2. Il regno e la gloria. Per una genealogia teologica dell'economia e del governo, 2007 (İdare ve Muhteşemlik: Ekonomi ve idarenin teolojik geneolojisi)
• II. 3. Il sacramento del linguaggio. Archeologia del giuramento, 2008 (Dilin Kutsal Yemini: Hüküm sürmenin arkeolojisi)
• II. 5. Opus Dei. Archeologia dell’ufficio, 2012 (Opus Dei. Resmi arkeoloji)
• III. Quel che resta di Auschwitz. L'archivio e il testimone, 1998 (Auschwitz'de Artakalanlar. Arşiv ve Tanık)
• IV.1. Altissima povertà. Regole monastiche e forma di vita, 2011 (Çok yüksek fakirlik. Manastır kuralları ve hayat şekli)

Eserleri

Orijinal Italyanca kitapları ^[7]

• L'uomo senza contenuto, Milano:Rizzoli, 1970
• Stanze. La parola e il fantasma nella cultura occidentale, Torino: Einaudi, 1979 (Son baskı: Einaudi, 2006)
• Infanzia e storia. Distruzione dell'esperienza e origine della storia, Torino: Einaudi 1979 (Son baskı:Einaudi, 2001)
• Il linguaggio e la morte. Un seminario sul luogo della negatività, Torino: Einaudi, 1982 (Son baskı:Einaudi, 2008)
• La fine del pensiero, Paris: Le Nouveau Commerce, 1982
• Idea della prosa, Milano:Feltrinelli, 1985
• La comunità che viene, Torino: Einaudi, 1990 (Son baskı: Torino: Bollati Boringhieri)
• Homo sacer. Il potere sovrano e la nuda vita, Torino: Einaudi, 1995 (Son baskı: 2008)
• Mezzi senza fine. Note sulla politica, Torino: Bollati Boringhieri, 1996
• Categorie italiane. Studi di poetica, Venezia: Marsilio, 1996
• Image et mémoire, Paris: Hoëbeke, 1998
• Quel che resta di Auschwitz. L'archivio e il testimone. Homo sacer. III, Torino: Bollati Boringhieri, 1998
• Il tempo che resta. Un commento alla «Lettera ai romani», Torino: Bollati Boringhieri, 2000
• L'aperto. L'uomo e l'animale, Torino: Bollati Boringhieri, 2002
• L'ombre de l'amour, Paris: Rivages, 2003 (con Valeria Piazza)
• Stato di Eccezione. Homo sacer II, 1, Torino: Bollati Boringhieri, 2003
• Genius, Roma:Nottetempo, 2004
• Il giorno del giudizio, Roma: Nottetempo, 2004
• Profanazioni, Roma: Nottetempo, 2005
• Che cos'è un dispositivo?, Roma: Nottetempo, 2006
• L'amico, Roma: Nottetempo, 2007
• Ninfe, Torino: Bollati Boringhieri, 2007
• Il regno e la gloria. Per una genealogia teologica dell'economia e del governo. Homo sacer II, 2, Vicenza: Neri Pozza, 2007 (Son baskı: Torino: Bollati Boringhieri, 2009)
• Che cos'è il contemporaneo?, Roma: Nottetempo, 2008
• Signatura rerum. Sul Metodo, Torino: Bollati Boringhieri, 2008
• Il sacramento del linguaggio. Archeologia del giuramento. Homo sacer II, 3, Roma-Bari: Laterza, 2008
• Nudità, Roma: Nottetempo, 2009
• Angeli. Ebraismo, Cristianesimo, Islam, a cura di E. Coccia e G. Agamben, Vicenza: Neri Pozza 2009
• La Chiesa e il Regno, Roma: Nottetempo, 2010
• La ragazza indicibile. Mito e mistero di Kore (con Monica Ferrando), Milano: Electa Mondadori, 2010
• Altissima povertà. Regole monastiche e forma di vita. Homo sacer IV, 1, Vicenza: Neri Pozza, 2011
• Opus Dei. Archeologia dell’ufficio. Homo sacer II, 5, Torino: Bollati Boringhieri, 2012

İngilizce kitapları

• (1991) Language and Death: The Place of Negativity, University of Minnesota Press.
• (1993) Stanzas: Word and Phantasm in Western Culture, University of Minnesota Press
• (1993) Infancy and History: The Destruction of Experience, Verso
• (1993) The Coming Community, University of Minnesota Press
• (1995) Idea of Prose, State University of New York Press
• (1998) Homo Sacer: Sovereign Power and Bare Life , Stanford University Press
• (1999) The Man without Content Stanford University Press
• (1999) The End of the Poem: Studies in Poetics, Stanford University Press,
• (1999) Remnants of Auschwitz: The Witness and the Archive Zone Books
• (1999) Potentialities: Collected Essays in Philosophy, Stanford University Press
• (2007) Profanations, Zone Books

Türkçe'ye çeviri eserleri

• (2001) Kutsal İnsan İstanbul: Ayrıntı Yayınları ISBN 9755393331 (Çev: İsmail Türkmen)
• (2004) Auschwitz'den Artakalanlar, İstanbul:Bağımsız Kitaplar ISBN 9757917222 (Çev: Ali İhsan Başgül)
• (2006) İstisna Hali İstanbul: Otonom Yayıncılık ISBN 975605605 (Çev: Kemal Atakay)
• (2008) Olağan Üstü Hal, İstanbul:Varlık Yayınları ISBN 9754343427 (Çev: Kemal Atakay)
• (2009) Açıklık - İnsan ve Hayvan, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 9750815607 (Çev: Meryem Mine Çilingiroğlu)
• (2009) Nesir Fikri (Idea della prosa), İstanbul:Metis Yayınları ISBN 9753427043 (Çev: Fırat Genç)
• (2010) Tanık ve Arşiv & Auschwitz'den Artakalanlar Dipnot Yayınları ISBN 9759051921 (Çev: Ali İhsan Başgül)
• (2010) Çocukluk ve Tarih - Deneyimin Yıkımı Üzerine Bir Deneme, İstanbul:Kanat Kitap ISBN 6054244102 (Çev: Orhan Koçak)
• (2011) Dünyevileşmeler, İstanbul:Monokl Yayınları ISBN 6056262418 (Çev: Betül Parlak)

Kaynakça

1. Almanca Wikipedia "Giorgio Agamben" maddesi
2. Get Rid Of Yourself"
3. Fondation Charles Veillon Prix Européen de l’Essai. 2006
4. Bakınız de la Durantaye, say. 148-49.
5. Giorgio Agamben, The Sığnature of All Things: On Method (New York: Zone, 2009), say. 7.
6. Jean-Luc Nancy, (1983) La communauté désoeuvrée Paris: Christian Bourgois
7. Kaynak:Italyanca Wikipedia "Giorgio Agamben" maddesi]

Dış bağlantılar

• İngilizce Wikipedia "Giorgio Agamben" maddesi (İngilizce)
• Thanos Zartaloudis (), Giorgio Agamben Routledge-Cavendish (pdf, e-kitap) ISBN 0203859711