Hacılı, Alucra

Hacılı
—  Köy  —
Giresun
Ülke	Türkiye
İl	Giresun
İlçe	Alucra
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
Nüfus (2000)
- Toplam	91
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	0454
İl plaka kodu
Posta kodu	28700
İnternet sitesi: YerelNET sayfası

Hacılı, Giresun ilinin Alucra ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Köyün adının nereden geldiği ve geçmişi hakkında bilgi yoktur.

Kültürümüz

Köyün gelenek, görenek ve yemekleri

Kız İsteme, Kız iyice tanınıp aile içinde müzakere edildikten sonra, bir sonraki aşama olan "kız isteme" gelir. Bunun için, kız ailesine önceden haber gönderilir ve belirlenen günde erkek tarafı kız evine gider. "Kız isteme"ye daha çok, anne-babanın yanında yakın bir büyük (sözü geçen ve iş bitirir bir tip olmasına dikkat edilir) de gider. Erkek tarafı "kız evi”ne giderken beraberlerinde çikolata, lokum, şeker ya da çiçek gibi hediyeler götürürler. "Kız evi" eğer kızlarını verecekse, konuklara son derece misafirperver davranır ve güzel ikramlarda bulunur. Özelikle de "erkek evi" nin getirdiği yiyecek maddesinin kız evinde açılıp ikram edilmesi, kızın büyük bir ihtimalle verileceğine delalettir. Aksi takdirde - kız verilmeyecekse - konuklara soğuk davranıldığı gibi ikram da yapılmayabilir. Hatta, erkek evinin getirdiği hediye hiç açılmayıp erkek evine aynen iade edilebilir ki, bu kızın verilmeyeceğine delalet olur.(53) Kız istenirken, erkek evinden hatırı sayılan büyük, hoş beşten sonra (getirilirse kahve ya da çay ikramından sonra) asıl konuya girer ve kalıplaşmış ifadeler olan, "Allah'ın emri Peygamber'in kavli ile kızınız .....,oğlumuz .........'a istiyoruz." gibi sözlerle kız istenir. Kız evi naz edip ya da kızın verilmeyeceğini söylese de, erkek evi kız istemeye birkaç kez daha gelebilir (damat adayının zoru ile).

Söz Kesme Erkek evi, kızı isteyip de vereceklerine dair cevap aldıklarında, sıra "söz kesme" ye gelir. Bunun için de genellikle amca, dayı ya da damat adayının kardeşleri gibi yakın akrabalarla söz kesmeye gidilmesi tercih edilir. Söz kesmeye gidilirken hediyenin yanında, "söz yüzüğü" ve "şerbet" de götürülür. Kız istemeyle söz kesme arasına, bayramlar gibi özel günlerde gelin adayına "giysi, yüzük, bilezik" gibi hediyeler verilmesi makbul görülmektedir. "Nişan" ve "dügün" günü, söz kesimi gecesinde erkek ve kiz evinin mutabik kaldigi bir zamanda belirlenir. Söz kesimini oğlana ya da kıza haber veren, müjdesi karşısında hediye ister ve müjdeci evlenecek aday tarafından mükafatlandırılır.

Nişan Nişan için herhangi bir gün yoktur. Ama genellikle hafta sonunda yapilir. Nişanda genellikle, kadin erkek ayri olmayip kiz evinde toplu şekilde gerçekleştirilir. Kız evi, önceden hazırladığı yiyicek malzemelerini nişanda davetlilere ikram eder. İkram malzemesi olarak kullanılan başlıca çeşitler; nişan eğer yemekliyse yemek ve sonrasında tatlı; yemeksizse pasta, ayran ve tatlı nevinden malzemelerdir. Nişana kız ve oğlanın arkadaşları, akrabalar ve komşular çağrılır. Bu çağrı nişan sahibinin kendisi, çocukları ya da bu iş için tutulan herhangi bir aracı tarafından yapılır. Nişana gelen davetliler, beraberlerinde nişan sahibine "nişan hediyesi" getirirler. Hediyenin türü tamamiyle davetliye aittir. Nişan hediyesi olarak, genellikle ev malzemesi olan tabak, tencere, hali, kilim, palaz, bazen de para nişan evine birakilir. Yine nişanda kiza, özellikle erkek ve kiz evi yakinlari taki takar. Burada akrabalik derecesine göre takinin degeri de degişir. Taki olarak başlica; yüzük, bilezik, saat gibi kiymetli taki eşyalari kullanilir.

Düğün Ve Nikah

Düğün günü tespit edildikten sonra, gerek erkek evi olsun, gerekse kız evi olsun ev eşyası yönüyle birtakım hazırlıklara başlar. Erkek evi; mutfak, oturma odası ve salonun eşyalarından sorumludur. Kız evi ise yatak odası ve beyez eşyayı düzmekle mükelleftir. Erkek tarafı gelinin düğün öncesinde giyeceği kıyafetleri alır. Bunlar: Gelinlik, elbise, ayakkabı, çanta, saat, pardüse vs. Takı olarak da genellikle "beşibirlik" (büyük altın), altın zincir (genellikle 1-2-3 m arasında değişir), yarımlık ve bilezikler (burma vs.) dir.

Düğün öncesi,kız ve oğlan eksik görmeye çıktıklarında, yanlarında görümce ve elti de bulunur. Yine düğünden önce her iki taraf da karşı tarafın yakın akralabarı için "yolluk" düzerler. (Yolluk: kardeş, dayı, amca, anne, baba için ayakkabı, gömlek, elbise, iç çamaşır vs.). Düğün yemeğinin bütün masraflarını erkek tarafı çeker. Bu, kız evinde yenecek yemeklerin malzemesi için de geçerlidir. Bütün yemek malzemesinin dökümü ve yemeği yaparak hizmete sokacak olanlar, düğün öncesi kesinlikle belirlenir. Düğünde, resmi nikahın yanında imam nikahının da yapılması şarttır. Genellikle resmi işlemler düğünden birkaç gün önce tamamlanmış olup, düğün gününde yalnız imam nikahı yapılır. Resmî nikah çoğunlukla evlendirme dairesinde yapılır.

Nikahta şahitligi,yeni çiftin çok yakın arkadaşları ya da yakın akrabaları yapar. Kızın, nikahta yerine vekil bırakması söz konusu olmayıp kendisi bulunur. Düğün davetiyeleri, düğünden bir hafta önce basılmış olup, davetlilere düğünden önce kesinlikle ulaştırılır. Davetiyelerin hemen hemen tamamı elden dağıtılır. Uzaktaki yakınlar için posta yoluyla da davetiye gönderilebilir. Davetiyeyi dağıtıcı olarak, kardeşler ya da bu iş için seçilen özel biri tarafından gerçekleştirilir. Düğün, genellikle üç gün sürer. Cuma öğlenden sonra yemekler verilmeye başlanır. İkinci gün gelin alma olup, üçüncü gün duvak yapılır. Düğün evine herhangi bir özel işaret (bayrak çekme vs.) konmayıp zaten davulun sesinden düğün evi aşikar olur. Davulcu ve zurnacı en az iki hafta öncesinden ayarlanarak tutulur. Düğün erkek tarafının kendi evinde yapılır.

Birinci gün;yemeklerin yenmesi ile başlayan dügün, davul-zurna ile devam eder. Genellikle yemegini yiyen misafir hemen horona katilir ve oyununu oynar. Bu olay birbirini zincirleme takip eder. Yani bir yandan yemekler yenirken bir yandan da horon tepilir. Düğünlerde erkek halk oyunlarının ayrı bir yeri vardır. Davetlilerden her gelen grup, kendini ihtişamla sergilemeye çalışır. Horon esnasında silahlar da boy gösterir. En fazla oynanan horon oyunları şunlardır: - Alucra Diki - Efeler - Sarı Kız - Güzeller - Mustafa - Tamzara - Halay

Düğünün ikinci safhasında; gelin, evinden alınmak için hazırlıklar yapılır. Gelin almaya erkekli bayanlı olarak karışık gidilir. Gelin arabası özenle hazırlanır. Arabanın dört bir yanı kurdele ve çiçeklerle süslenir. Erkek evinde konvoy oluşturulup, konvoyun en önüne gelin arabası yerleştirilir. Davul ve zurnanın sesi konvoyun hareketi boyunca eksik olmaz. Kız evine gidildiğinde erkek tarafından müteşekkil ekip, ayrıca bir horon gurubunu oluşturur ve gönlünce horon teper. Gelin, kız evinden törenle alındıktan sonra yerlişim yerinde konvoy, turlar atarak erkek evine gelir.

Üçüncü gün"duvak" yapılır. Duvak genellikle düğün salonunda yapılır ve bayanlar kendi arasında saz, org gibi çalgılar eşliğinde eğelenirler. Duvak sonunda "tahu"lar (davetlilerin getirdikleri hediyeler) toplanır. Yakın akrabalar geline; bilezik, altın gibi takılar takarken; davetliler altın ya da para verirler. Düğün yemeği, Alucra yöresine has, yörenin damak tadına hitap eden çeşitlerden seçilir. Daha önce de ifade edildiği gibi, düğün yemeğinin bütün masraflarını erkek tarafı karşılar. Düğün yemeğini hazırlamada daha önceden tecrübesi olan (eli iş yapan) kadınlar görev alır. Bunlar kullanacakları malzemeleri liste halinde düğün evi sahibine iletir ve malzemeler düğünden önce hazırlanmış olur.

Yemeken geç, düğünün birinci gününün sabahı ateşe konup pişirilmeye başlanır ve öğleden sonraki yemek servisine yetiştirilerek, yemeklerin sıcak haliyle yenmesi sağlanır. Yemekler, düğün evi etrafında, yemeklerin pişirilmesi için tahsis edilen özel bölmelerde pişirilir. Daha çok üçlü saç ayakları üzerine kurulu kara kazanlarda pişirilir. Yemeklerin pişirilmesi esnasında mahalleli kadınların öz verili yardımı çok önemli bir unsurdur. Yemeklerin servisi esnasında da yine mahalle gençlerinin yardımı büyük olur. Düğün yemekleri kadın ve erkeklerce ayrı ayrı mekanlarda yenilir. Eğlenmeler de yemeklerdeki gibi ayrı olur. Gençlere istekleri halinde ayrı muamele yapılır.

Kına gecesi;düğün başlamadan bir gün önce yapılır. Geline yakılacak olan kınayı, erkek tarafı hazırlayıp, çikolata, yemiş gibi çerezleri de tedarik eder. Kına gecesi kına yakımının özel bir merasimi söz konusudur. Bunlar: Kına bir kapta hazırlanıp, üzerine mumlar yerleştirilir ve mumların uçları yakılır. Daha sonra içinde kına bulunan kap gelinin başında kına türküleri okunarak çevrilir ve gelinin eline kına yakılır. "Kına yakma" sadece geline mahsus olup, erkeğe de yakılması söz konusu değildir. Her iki düğün evinin de sağdıcı olur. Sağdıç genellikle en yakın akrabalardan seçilir (sağdıca nikah düşmez). Düğün boyunca damadın yanında olup, damadın ihtiyaçlarını anında gidermeye çalışır.

Düğün için, merkezin dışından gelen davetliler, düğüne daha birinci gün iştirak ederler, gece yakın akraba ve komşularca ağırlanırlar.

Gelinin çeyizikonuklara gösterilmek için kız evinde serilir ve eş-dost gelinin çeyizini bakmaya gelir. Gelin göçürme konvoyu erkek evine ulaştiktan sonra gelin ve damatla birlikte ailesi de evde bulunur. Artık, günün akşam saatlerinde hane halkı, evi boşaltarak gelin ve damadı yalnız bırakırlar. Zifaf gecesi (gerdek gecesi) için odayı, oğlan tarafının sağdıcı hazırlar. Zifaf öncesinde, damat önde gelin arkada iki rek'at namaz kılarlar (eskiden damat camiye götürülürmüş). Bir sonraki günün sabahında genç çift, büyüklerinin ellerini öper ve bu esnada kendilerine adet gereği para verilir. Aynı gün düğün salonunda. duvak düğünü yapılır. Kadınlar kendi arasında eğlenir. Bu sırada gelin ve damat da salonda hazır bulunur. Günün sonunda "tahu" (davetlilerin genç çift için verecekleri hediye, özellikle para ve altın, bileşik şeklinde olur) toplanır ve kalabalık dağılarak düğün nihayet bulur. Eğer duvak düğünü yapılmayacaksa tahu düğünün ilk günlerinde de toplanabilir.

Yemeklerimiz

Fit (Düğün) Çorbası Gerekli malzemeler: su, tereyağı, salça, soğan, ince bulgur Yapılışı: Soğan, yağda öldürülür ve su katılarak kaynatılır. Sonra bulgur ilave edilerek çorba ateş üstünde pişmeye bırakılır. Yağlaç Gerekli malzemeler: su, yağ, mısır unu Yapılışı: Kızgın yağa arzu edilen miktarda su katılıp kaynatılır. Kaynayan suya mısır unu karıştırılıp pişirilmesi için ateşe bırakılır.

Pancar Çorbası Gerekli malzemeler: yağ, soğan, salça, pancar, et, su, nar ekşisi Yapılışı: Soğan yağda kızdırılır. Daha sonra salça, dövme, pancar,ve nar eşkisi su ile beraber karıştırılıp tencerede pişirilmek üzere ateşe bırakılır

Ayran Çorbası Gerekli malzemeler: su, ayran, kuru fasulye, mısır yarması (gendüme) Yapılışı: İstenen miktara göre doldurulan suyun içine gendüme ve kuru fasulye konduktan sonra ateş üzerinde pişmesi beklenir. Daha sonra, ayran ve nane eklenerek servise hazır hale getirilir. Soğuk olarak da servis yapılabilir.

Kesme Çorbası Gereken malzemeler: yağ, su, biber, nane, mercimek, kesme hamur Yapılışı: Kızgın yağa önceden hazırlanmış (ince ince doğranmış hamur) kesme hamuru ve mercimeği, su ile beraber bir tencereye koyarız. Sonra biber ve nane de ekleyerek ateş üzerinde pişmeye bırakırız.

Helle Gereken malzemeler: su, un, yağ, bulgur, anuk, peynir Yapılışı: Yeteri kadar su doldurulup kaynatılır. Kaynayan suya bir miktar bulgur katılarak pişmesi beklenir. Pişen bulgurdan sonra un suyla ayran gibi çalkalanarak ilave edilir. Un da piştikten sonra tavada yağ kızartılır anukla beraber ilave edilir. Peynir ya da çökelek eklenerek hizmete sunulur. (Helle hört cıbış kapıyı ört)

Coğrafya

Giresun il merkezine 154 km, Alucra ilçesine 5 km uzaklıktadır. Arazi yapısı dağlıktır, yüksek dağlar sebebiyle ilçede yapılacak tarım sınırlıdır.

İklim

Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Hacili ve yörenin iklimi, Karadeniz ikliminin aksine kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları Alucraya nazaran daha serindir. Karların erimesi nisan ayinin ortalarına kadar sarkıp, bahar yağışları da hazirana kadar uzamaktadır. İlkbaharda karların erimesi ve yağmurların başlamasına paralel olarak akarsuların debisi artış gösterir. Yaz kuraklığından dolayı yazın (Ağustos)derelerimiz tamamıyla kurur. ORTALAMA: Yıllık yağış miktarı: 560 mm³ Ortalama sıcaklık: 18 °C Ortalama soğukluk: -1º" Görüldüğü gibi, akarsuların debisi ve yıllık yağış miktarına bakıldığında düzensiz bir rejim görülür. Bu haliyle Hacılı ve bölgenin iklimi Karadeniz'den çok, Doğu Anadolu'daki komşularına benzemektedir.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2009	50
2007	55
2000	91
1997	-

Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Hacılıda ekonominin temelini; hayvancılık, tarım ve emekli maaşlarının sağladığı girdiler oluşturmaktadır. Özellikle büyükbaş hayvancılığa elverişli alanların olmasına rağmen, halkın girişimcilik ruhunun istenen seviyede olmamasından dolayı, beklenen verimlilik sağlanamamaktadır. Tarımsal ürün olarak en fazla, tahıl tarımı yapılmaktadır. Bunun en büyük nedeni; kurak yaz iklimi ve ekilebilir alanların sulanabilir hale getirilememiş olmasıdır. Ekili alanların tamamı tırpanlarla biçilmektedir. Yakın zamana kadar bu oraklarla yapılıp, kedın iş gücünü gerektiriyordu. Tarladan kaldırılan mahsül ise, öküz arabaları (kağnı) ile harmana taşınıp, döğenlerle saman haline getiriliyor ve elle çevrilen makinalarda patoza vuruluyordu. Yine tarlanın sürülmesi de öküz iş gücüne dayanmakta idi. Zamanımızda bütün bu tarımsal faaliyetler traktör ve edevatı tarafından yapılmaktadır. Son 1-2 yılda tahılların biçilmesinde küçük biçerdöverlerin kullanımı yaygınlık kazanmaya başlamıştır. Sebzecilik ve meyvecilik yok denecek kadar azdır. Bunlar sadece sulanabilir küçük alanlarda yapılabilmektedir.

Altyapı bilgileri

Köyde ilköğretim okulu yoktur. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Dış bağlantılar