Hisarcıkkayı, Eldivan
| Hisarcıkkayı | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Çankırı |
| İlçe | Eldivan |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 514 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0376 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 18700 |
| İnternet sitesi: | |
Hisarcıkkayı, Çankırı ilinin Eldivan ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
HİSARCIKKAYI KÖYÜ ÇANKIRI İLİ ELDİVAN İLÇESİ ‘NE BAĞLI BİR KÖYDÜR. Araştıran ve yazan Recep YILMAZ
Anadolu’nun Türkleşmesi Oğuz Türklerinden Danişmentliler zamanında gerçekleşmiştir. Danişment beyliği sırasında 11. yüzyılda Sivas başta olmak üzere Amasya,Çankırı,Çorum Niksar,Malatya ve Elbistan ‘ı içine alan büyük bir beylik kurmasıyla başlar.Danişment Bey ümarasında komutan olan KARATEKİN emirliğe getirilerek Çankırı ve Sinop fethinde görevlendi-rilir.1082_1084’de Çankırı ve Sinop’u fetheden Karatekin Bey Çankırı emirliği görevinde bulundu. (Selçuklu dönemi ) Bir süre sonra Selçuklular 1135_1137 yılları arasında yönettiği Çankırı ‘yı kısa aralıklarla Haçlılar ,tekrar Selçuklular sora 96 yıl boyunca da Çobanlar yönetimindekaldı. Candaroğulları ; Selçuklu hükümdarı Mesut zamanında Çankırı’yı İdarelerine aldılar.1292_1460 Yıldırım Beyazıt zamanında Kastamonu, Çankırı Osmanlılara Lütfü Paşa tarafından kazandırılmıştır.1378 1340_1385 yılları arasında da Candaroğularından İsfendiyar_ Bey bölgeyi idare etmiştir._ Adı ile anılan beylik kurmuş 1401 de Yıldırım Beyezıd Timur’la aptığı savaşta yenilince Çankırı Timur’un hakimiyetine geçti ise de 1414’de Çelebi Sultan Mehmet zamanında tekrar İsfendiyar Beyi’nin Osmanlı hakimi-yetini kabul etmesiyle Çankırı –Kalecik İsfendiyaroğlu Kasım Bey’e verildi. 1439.Kasım Bey Çankırı’da cami,imaret ve vakıflar kurdu.Fatih Sultan Mehmet zamanında Trabzon Rum İmparatorluğu seferine giderken geçişyolu üzerinde olduğu için Osmanlı topraklarına dahil etmiştir.Çankırı o tarihten günümüze kadar gelmiştir.İşte Kasım Bey zamanında kurulan vakıflardan vakfedilen yerlerden biride köyümüz arazisidir.Köyümüzün yerleşmesi ve tarihi bu dönem içinde olmuştur.Kasım Bey vakfından Hatice Sultan vakfına kaydolunmuş, Vilaye-i Kastamonu -Sancak-ı Gankırı Hatice Sultan Tekkesi ; 1.Asiyap 2.Asiyap Hazne-i Haliyen Karne-i İnandık arası Yayla Akkayalar; Fazıllah Bin-i Mehmet Bey çiftliği arasında kurulmuştur. Defteri Konne ‘den Defteri Atiye ‘de Kayıtlı ibarelerinden anlaşılmıştır.Umum kayıtlarından.Arşivler Dairesi Başkanlığı Ankara.... Umum kayıtlarda yine(Recep YILMAZ) Karye-i Kayı -Hisarcıkkayı Köyü Göremenik Kayı-Gölezkayı Köyü Dere Kayı - Orta ilçesinde Kayı Köyü Kayı - Şabanözü ilçesindeki Çapar Kayı Köyü İle birlikte yukarıdaki şekli ile bahsedilmektedir. (Osmanlı kayıtları) Köyümüz yaşlılarından da aynı şekilde Bahseden Hasan YILMAZ (84) Buna göre köyümüz KAYI boyundan gelmesi muhtemelen kesinlik kazanmaktadır.Değişmeyen bu isim köyde Kaya ,Karakaya, gibi Soyadlarından ve Karakaya yer isimlerince doğrulamaktadır.Eldivan Dergisi ve Sitesin de Malazgirt savaşından sonra (1071) Dümeli ,Tatar,İmamlar,İbiş ve KAYI boyuna ait Türkler buraya gelerek yerleştiler.Hisarcıkkayı ,Gölezkayı gibi köy isimleri bugün dahi hayatiyetlerini korumaktadırlar diye geçer. 1958 de Mart ile köyümüz arasında çıkan arazi meselesinde mah- kemelik olunmuş araştırmalar sonucunda (arşivler den)şu bilgiye ulaşılmıştır. Ankara savaşında yenilen Yıldırım Beyazıt zamanın da Karye-i Kayı ‘nın da Savaşa muhtelif yardımlar ve asker olarak katıldığını ; bu esnada da ağırlığı ile köylerinde bulunamamasından dolayı (o tarih deki Martlıların bir kısım araziyi zapdetdiklerini ); durum normale döndükten sonra; Kadıya başvurdukları kadı kararına göre geri alındığı belgelenmek suretiyle mahkeme sonuçlanmış 1968 tarihinde mahkeme karara varmıştır.Köy karar defteri 1968. Bu şu sonucu çıkarır ki yazılı tarihi Kasım Bey vakıflarının tutulmasıyla yer-leşim daha eskilere dayanmaktadır.Karye_i Kayı köyünün Oğuztürklerinden Kayı boylarının İç Anadolu’ya geliş tarihleri ile aynı olması kesinlik kazanmaktadır.Yalnız 564 yıllık yazılı tarihi vardır.Kasım Bey vakıflarının bu tarihlerde kurulmasından anlaşılmaktadır.(Osmanlı dönemi ) Türkiye Cumhuriyeti ‘nin kurulmasından sonra Çankırı vilayeti Eldivan kazasına bağlı Hisarcıkkayı Köyü olarak günümüze gelmiştir.Bekçi armasında Karye-i Kayı 1930 ibaresi anlatmaktadır ki 1930 yılında idari yapılanma içerisinde resmiyet kazanmıştır. Daha önceleri 4 ya da 6 kabile olarak gelindiği rivayet edilmek_ dedir .Köy yaşlıları tarafından. (Bu bölge, yaptığımız gözlemlerden ve hemen yakınında bulunan Hisarcık Kayı köyü ve Hisarcık köyünün yaşlılarından anladığımıza göre, Kayı boyuna mensup Türkmenlerin yerleştiği bir yöredir. 20. yüzyılın başlarına kadar köyde küçük baş hayvan beslendiği ve köyün Eldivan dağına yaylaya çıktığı anlaşılmaktadır)Hisarcık köyü araştırmalarından……. Softaoğulları,davulcuoğulları,nusrettinoğulları,Köreler kabilesi. İlk zamanlar Kavalcık mevkii ,Yumrudepe,Çakıllar arası ve Kilise(Aşağı ağıllar mevkii ) civarı arasına yerleşildi ise de ;su sorunu,kuraklık ,zararlı haşereler, (yılan vb.) sığınma, ormanlık alana yakın olmasından dolayı şu anki yerleşim yeri tercih edilmiştir.(köy yaşlıları)RECEP YILMAZ 2003/2007 OĞUZ BOYLARININ ÇANKIRI’DA YERLEŞTİĞİ YERLERDEN BAZILARI. Kayı Boyu –Kayı Kebir,Kayı Sağır,Kayı Çivi,Kayı (Ilgaz) Dere Kayı (Orta)Göremenik Kayı ,Karye-i- Kayı -Hisarcıkkayı -(Eldivan) Çapar Kayı ,(Şabanözü) Kınık Boyu-Kınık hasan(Kınık Ş.özü) Bayındır Boyu -Bayındır (Çerkeş),Bayındır(merkez Çankırı) Avşar boyu-Çerkeş Begdili boyu-begdili (Çerkeş) Dodurga boyu-Çerkeş –Çankırı Ayhan boyu-İğdir-Iğdır (Çerkeş ) (Çankırı) Gökhan boyu -çavuldur-çavundur(Ilgaz)- (Kurşunlu) Yıldızhan boyu –Korgun Bozok kolu-Kızılırmak –Bayındır,Kayı,Avşar Alpagut oğmayı -Ilgaz Türk oymağı isimlerini taşıyan köyler ;Kınık ,,İnallı,Özbek, Öz Türkçe isimler.Ovacık ,Karakoçaş,Kuzu,Erteç,koyunluk
Kültür
Gelenekler, Görenek ve Düğünlerimiz Hisarcıkkayı köyümüzde yapılan düğünlerin süresi genellikle 3 gündür. Cuma günü sabah namazının ardından tüm köy halkı, davul ve zurna eşliğinde bayrağımızı alıp, düğün sahibinin evinin kaşına dikerler. Bayrak dikildikten sonra kurbanlar kesilir. Düğün evinde akraba dost ve orda bulunan köylülerimiz topluca sabah kahvaltı yapar. Gençler zavul-zurna eşliğinde halay çekerler. Çeşitli yerel oyunlar oynarlar.Dürü bırakma düğün boyunca düğün sahibine tüm köylülerimizin hediye bırakmasıdır. Düğünün 2. gününde Cumartesi günü ikindi namazını müteakiben , damadın yakını olan kızlar kınacı olarak üçetek giyerler. Davul-zurna eşliğinde kız evine getirilirler ve gelin kıza hoş vakit geçirtmeye çalışırlar,takılar takılıp bırakmalar bırakıp çeşitli oyunlar oynarlar. Gelinin kınasını yakarlar dualar ederler. Damat tarafıda odada Düğünün 3. gününde yani Pazar gününde ikindi namazından sonra ya da öğlen vaktinde misafirlerin yolculuklarına göre gelin damadın evine getirilir. Sonra güvey başı donatılır. Köy imamı dualarla güvey beyi giyindirir ve misafirlerde damada hediyelerini takarlar. Son yıllarda düğünlerimizde yapıla gelen çoğu adet gelenek ve görenekler zamanla eğlenceler terkedilmiş,mesela sarhoş oyunu deve oyunu,yarenli düğün gecesi sabah odaya gelmeyen misafirlerin eşeğe ters bindirilmesi boynuna kelem asılması gibi. bunların yerini artık Anakara ve Çankırı’ya has yapılan eğlenceler almıştır. Düğünlerimizde kadınlar üç etek, fes gibi kıyafetler giyerler. Bu giysilerin üzeri renkli pul ve püsküllerle süslüdür. Dini bayramlarımızda sabah namazını müteakiben cemaat topluca bayramlaşır.En yaşlısından başlayan bayramlaşma köyümüzün ortasına doğru uzar gider. Dargın komşular barıştırılır. Köy odasında evlerden gelen yemekler topluca yenir. Akşama kadar köyde canlı bir gün yaşanır. Akraba ve komşu ziyaretleri yapılır. Gelen misafirlere şekerler yemekler çaylar ikram edilir ve sohbet yapılır. Köyümüze ait ortak malların yapım, bakım ve onarım hizmetleri imece şeklinde yürütülür. Hayrına tek başına çeşme yaptıranlar varsa da genellikle çeşme, camii ve yol yapımında parasal katkılarla çalışmalar yürütülmektedir. Ekonomik zorlukların artmasına paralel olarak komşular arasındaki yardımlaşma yine de azda olsa devam etmektedir.. Yerel El Sanatları Hisarcıkkayı köyünde bekar kızlar kışın boş zamanlarında, işleme ve dantel yaparlar, çeyizlerini hazırlar ve ayrıca yün iplikten eldiven, çorap, yolluk ve kazakta örerler Araştırmalar www.hisarcikkayikoyu.com
== Coğrafya ==R.YILMAZ Komşu köyleri doğusunda Büyükhacıbey ,batısında Hisarcık ,kuzeyinde Kayı dağı daha gerisinde İldivan dağı ,kuzey batısında Mart ,güneyinde Tüney ,güney batısında Satılar kısmen de olsa Yenice köy bulunmaktadır. Rakımı 970 m,40 25.00 K-33. 28 D konumdadır. Ankara Çankırı Karayoluna 8 km uzaklıkta,Çankırı’ya 65 km,Ankara ‘ya 87 km Eldivan’a Çankırı ‘üzerinden ulaşmaktadır
Hisarcıkkayı Köyü Eldivan ilçesine bağlı bir köy olup ilçeye uzaklığı 28km Çankırı iline 65 km dir.Hisarcıkkayı Köyü1786 m. yükseklikteki Eldivan Dağı’nın güney eteğinde Hisarcık köyü ile Büyükhacıbey köyleri arasında bir vadide kuruludur. Kuzeyinde Kayı dağı ve devamında Eldivan Dağı, batısında Hisarcık köyü ile Mart köyü ve güneyinde Tüney yer alır. Arazi engebelidir. Köyün kuzeyinde dağlık bölgelerde meşe ve çam ağaçları,güney kısmında yazı adını verdiğimiz bölgede çok miktarda badem ve kayısı ağaçları vardır. Yazının bir kısmı suludur. Köy arazisi bahçe ve tarla tarımına ayrılmıştır. İç Anadolu iklimini taşır. Ocak-Şubat ayları genelde karlı, Mart ayı kuru soğuklarla geçer. Rüzgar kışın poyrazdan ve karayelden ve, yazın lodos-kıble ve poyrazdan eser. Poyrazla yağmur gelir. Temmuz yılın en sıcak ve kurak ayıdır. Mart’tan itibaren kocakarı soğukları ve ardından da yağmur görülür. O yıl ürün boldur.Akarsu bakımından oldukça zengin olmamakla birlikte Karakaya ve mezarlık mevkisindeki derelerin suyu sulamada yaz boyu göletlere aktarılmaktadır.Ancak bu şekilde yeterli olmaktadır.Köyün batısında ve doğu istikametinde akan iki deresidir bunlar Terme çayına oradan da Kızılırmak’a ulaşır. Yazın azalıp, kışın çoğalır. İklim :Köyün iklimi, karasal iklimin etki alanı içerisindedir.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | 850 |
| 2000 | 514 |
| 1997 | 885 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Köy konağı ,sağlık evi (kapalı),imam evi,Mehmet Akif Ersoy Ortaokulu (kapanmıştır)İlkokul bünyesinde iken son zamanlarda ilkokul da kapanmaya yüz tutmuştur.Köy içinde beş tane oda bulunmaktadır. Açgözün oda Hacığilinoda,Sürekgilin oda,Kelaligilin oda,Haylıgilin oda.İki tane sulama göledi bulunmaktadır.İçme suyu iki depodan karşılanmaktadır.Dağdan getirtilmiş içimi güzeldir.Hayvancılık ve tarımla uğraşan köyümüz pancar ,buğday,arpa fiğ,ayçicek (son zamanlarda),nohut,mercimek(eskisi kadar değildir),fasulye kavun karpuz ekimi yapmaktadır.Sulak yerlerde sebze ve meyve yetişmek_ tedir.Hayvancılık yaygındır.Büyük kısım arazisi sulamaya elverişli değildir. (Vali Erdal AKSU zamanın da yazılan Çankırı tarihi ,coğrafya ve ekonomisi- Bahattin AYHAN kitabında köyümüz hakkında Eldivan dağının güneydoğu yamaçlarında kurulmuş halkı gürbetci ve geçimini bağcılık ,hayvancılıkla sağlar.Ayrıca köy yakınında birde koruluk vardır,diye bahseder.R.YILMAZ
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yetersizdir. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi vardır. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
Dış bağlantılar
| ||||||||||