Iğırbığır, Horasan
Koordinatlar: 39°57′55.72″K 42°31′52.90″D / 39.9654778°K 42.531361°D
| Iğırbığır, Horasan | |
| — Mahalle — | |
 |
|
| Koordinatlar: 39°57′55.72″K 42°31′52.90″D / 39.9654778°K 42.531361°D | |
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Erzurum |
| İlçe | Horasan |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 542 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 25810 |
| İnternet sitesi: | |
Iğırbığır, Erzurum ilinin Horasan ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Köy adı Yeşilyurt olarak değiştirildikten sonra tekrar Iğırbığır adını almıştır. Mahallenin adı latin alfabesine geçildikten sonra Anadolu'da yaygın olarak yaşanan ses ve anlam kaymasına uğramıştır, bölgede ve bölgeye komşu dillerde konuşulan Kürtçe, Ermenice, Gürcüce, Arapça, Farsça, Zazaca gibi dillerde bir karışılığı bulunmayan Iğırbığır adının ne manaya geldiği bu isim eski harflerle yazıldığında ortaya çıkmıştır. Köy adı öz Türkçe olup, Kurmanci telaffuzuyla değişime uğramıştır. Köy adı Eğriböğür ya da Eğrübüğür şeklinde (ﺎﻐﺮ ﺑﻮﻐﺭ) okunmaktadır ve mahallenin coğrafi konumu da eğri bir vadi üzerinde duran böğür yani (gövde-düzlük) şeklinde yorumlanabilir. 2
Yapılan araştırmalarda, elde edilen arkeolojik incelemeler göz önüne alınarak mahallenin kuruluş tarihi milattan öncelerine dayandığı düşünülmektedir. Mahallenin sınırlarına dahil olan İkİzkaleler, Yeşilgöl, Sado Ağa gölü, Kani Spi yaylası (Erzurum-Kars Platosu), yer altı suları taşlık alanları ve büyük ve oldukça dolu mezarlığı burada milat öncesi ve sonrasında çeşitli medeniyetlerin yaşadığı ve tarihi ticari yolar üzerinde bulunması hasebiyle köklü bir geçmişe sahip olduğu düşünülmektedir.
Iğırbığır mahallesinde uzun bir süre ikamet eden büyük aileler (aşiret) milli mücadele yıllarında Rus-Ermeni işgallerine karşı müthiş ve takdire şayan mukavemet göstermiş ve resmi Osmanlı Arşivinde Iğırbığır Karyesi'ni tarihe geçirmiştir.
Mahallede Kurmanç lehçesi ve Türkçe konuşulmaktadır.[1]
Coğrafya
Türkiye siyasi haritasında "Aras Güney Dağları" bilinen Ağrı'nın Eleşkirt, Kars'ın Sarıkamış, Erzurm'un Horasan ilçelerinin üçgeninde yer alır.
Karayollarının E 80 güzergahında Horasan-Ağrı istikametinde yaklaşık 15. km sola ayrılıp devam eden doğrultudaki 7. köydür. Erzurum ilinden 130, Horasan ilçesinden 50 km yaklaşık 20 km'si toprak yoldur. Mahalleye ait iki adet minibüs bulunmakta haftanın her günü ilçe merkezine geliş gidiş yapmaktadır.
Iğırbığır Köyü'nün; Karapınar, Teknecik, Maharcık, Balıklı, Kozan, Ortakale, Çermeli, Kaynarca, Eğertaş, Hasanbey ve Mollaahmet olmak üzere 11 köyle sınırı vardır.
İklim
Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve serttir. Yöre insanları soğuk iklime kara kış şartlarına alışkın olduğu için karakterleride mücadeleci ve zorluğa alışık bir toplumdur. Köy iklimi civar bölgelere oranla ılımandır. Sular açık bırakıldığı takdirde en soğuk aylarda bile donmamaktadır. Mahalleye ait iki adet su deposu bulunmakta ve doğal kaynak suyu köye verilmektedir. Bahar aylarında köy yeşile bürünmekte ve cennetten bir köşeye dönüşmektedir. Kesinlikle görülmesi ve keşfedilmesi gerekir.
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2008 | 318 |
| 2003 | 598 |
| 1999 | 962 |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Sezon boyunca beslenilip büyütülen büyükbaş hayvanlar Kurban Bayram'larında büyük şehirlere götürülerek sahipleri tarafından satılmaktadırlar. Hayvan satış yerlerinde Horasan Iğırbığır çadırlarını görmek mümkündür.
Altyapı bilgileri
Mahallede ilköğretim okulu vardır. Okulda 12 öğretmen görev yapmaktadır (bu sayı sık sık değişmektedir (yeni atanan öğretmenlere yardım için mahallede şu an görev yapmakta olan bir öğretmenin telefon numarası: Emre KOÇ: 0535 399 50 50). Üç adet milli eğitime ait, iki adet de sağlık bakanlığına ait lojman bulunmaktadır bu yüzden lojman sıkıntısı yaşanmaktadır. Mahallenin içme suyu şebekesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi vardır. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol kış aylarında kapanmamaktadır. Mahallede elektrik, internet ve sabit telefon vardır.
Kaynakça
- ↑ Osmanlı arşivi, Iğırbığır Karyesi, Kazım Karabekir kayıtları, Ermeni Mezalimi
Dış bağlantılar
| ||||||