Köygöçüren mantarı
Köygöçüren mantarı | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Amanita phalloides (Vaill. ex Fr.) Secr. | ||||||||||||||
Köygöçüren mantarı (Latince Amanita phalloides; evcikkıran ya da ölüm meleği de denir), Amanitaceae familyasından zehirli bir mantar türü. Türkiye'deki ölümcül zehirlenmelerin neredeyse %90 kadarından sorumlu, son derece zehirli ve tehlikeli bir mantardır.[1] Bu mantara yaz başlarında ve sonbahar aylarında ormanlarda çok sık rastlanır. Mantarın içerdiği amanitin (özellikle, Amanotoxinler'den alfa amanitin) ve phalloidin maddeleri, sindirildikten 8-12 saat sonra ilk belirtilerini gösterir ve 3-4 gün içinde karaciğer-böbrek metabolizmasını yok eder. Zehirine karşı henüz yetkin bir ilaç geliştirilememiştir. Tedavide silibinin dihydrogen disuccinate disodium enjeksiyonu kullanılmaktadır. Bu mantarın bir kişiyi öldürmesi için 20-25 gram tüketilmesi yeterli olmaktadır. Volvariella volvacea mantarı ile olan benzerliği ölümlerin önemli sebeplerindendir.
Amanita phalloides, 1994 yılı Kasım ayında, İstanbul'da seri zehirlenmelere yol açmış ve 20'den fazla insanın ölmesine neden olmuştur.
Kaynakça
- ↑ "Dikkat Ölüm Mevsimi Geliyor" (Türkçe) (HTML). Gezgin dergisi. 2012-05-31. 2 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120602031323/http://www.gezgindergi.com:80/2012/05/31/dikkat-olum-mevsimi-geliyor/. Erişim tarihi: 2012-09-07. "Konu etmek istediğim mantar Amanita phalloides, bu mantar ölümle sonuçlanan zehirlenmelerin % 90 kadarından sorumlu. Amanita eski Yunancada Türkiye sınırlarında bulunan Amanos dağından gelen demek, phalloides ise erkeklik organı gibi şişkin demek Latince. Türkçemizde bu mantara evcikkıran, ölüm meleği, köygöçüren gibi adlar veriliyor yöresel olarak."