Kütahya Ali Paşa Camii
Ali (Alo) Paşa Camii | |
---|---|
Temel bilgiler | |
Yer | Kütahya, Türkiye |
İnanç | İslam |
Durum | Etkin |
Mimari | |
Tamamlanma tarihi | 1796 |
Özellikler | |
Minare sayısı | 1 |
Ali Paşa (Alo Paşa) Camii, Kütahya'da Anadolu Eyaleti Valisi olarak bulunan Kürt Ali Paşa tarafından medresesi ile beraber 1796'da yaptırılmıştır.[1]
İlk yapılışında cami ile birlikte on iki hücreli bir medrese ile sıbyan mektebinin bulunduğu ve geçirdiği bir yangından sonra, sadece caminin eski karakterine uygun olarak yeniden yapıldığı diğer yapıların medreselerin kapatılması sebebiyle bakımsızlıktan bu güne kadar gelemediği bilinmektedir. Bu yangından sonra caminin bitişiğinde bulunan Nakşibendi dergahı postnîşini Şeyh Hacı Ömer Efendi’nin delaletiyle ve halkın yardımlarıyla cami, eski özellikleri korunarak yeniden inşa edilmiştir.
Özellikleri
Mihrap çini ile müzeyyen ise de o kadar kıymet taşımaz. İki kapılı olan caminin cadde üzerindeki kapısının üstünde çini üzerine caminin bittiği sene olan 1212 tarihi yazılıdır.[2]
Medrese (batı) tarafındaki kapısının üzerinde tahta levha üzerine yazılmış iki kitabe bulunmaktaydı. Bunlardan solda asılı olan kitabe kırk beyit olup dergâhı âli kapıcı başlarından Sait Efendinin'dir. Diğer levhada on bir beyitlik bir kitabe daha bulunmaktaydı. [3] Bu kitabeler şu an yerlerinde bulunmamaktadır.
Kuzey kapısından girince kapının sağında ve solundaki son cemaat yeri zeminden biraz yükseltilmiş olup, sağda müezzinler mahfilinin arkasından 12 basamak merdivenle kadınlar mahfiline çıkılır. Minare kapısı da buradadır. Caminin batı kapısı, ortasında şadırvan bulunan ve sağında kadın erkek helaları ve gasilhanenin yer aldığı; etrafı çiçek tarhları ile çevrilmiş bir avluya bakar. Kıble cephesindeki hazirede Şeyh Hacı Ömer Efendi ve bazı önemli zatların kabirleri vardır. Doğu cephesindeki hazirede ise Mevlânâ'nın torununun torunu olan Esrek Sultan'ın türbesi bulunmaktadır.[4]
Kaynakça
- ↑ Alo Paşa'nın Kütahya'nın arasta çarşısında bir medresesi daha vardır
- ↑ Alo Paşa Vakfiyesi'nden: İşbu kitabı hayır ittisafın tahriri inşa ve imlasına bâiş ve bâdi oldurki hala bilfiil Anadolu valisi hazreti veziri hatir...Devletlu, inayetlu, atufetlu esseyid Ali Paşa ibnilmerhumülmağfur esseyid Süleyman Ağa İbnülmerhum esseyyid Ali hazretleri.... Medinei Kütahyada sarayı alilerinde zati alilerine mahsus odada şeri şerifi ahmedî ve mahfeli dini münifi Muhammedi de vakfı müşarünileyh hazretleri emri tescili itmam için mütevelli nasb ve tayin olunan mühürdarlık hizmetleriyle şeref iktisap eden kıdveteümacit Mehmet Salih Efendi mahzarınde ikrarı sahihi şeri ve ittirafı sarihi meri buyurup medinei merkumede şehre küstü mahlesinde vaki ba hücceti şeriyyei yedimde milk ve hakkım olan arsai haliye üzerine yine işbu sâli meyamen âsâda müceddeden binasına muvaffak ve nas derunında edayi salevatı hamse ve cuma ve ideyn ile izin verdiğim camii şerif ittisalinde bina eylediğim on iki bap kiremit puşideli höcerat ve medrese ki ceman yirmi bap medrese ve yine medinei mezbure çarşusında kuyumcubaşları dimekle meşhur nam mahalde vaki Germiyan zade esseyid elhaç Mustafa Ağa'dan işbu bir kıt'a hücceti şeriye natık olduğu üzre iştira eylediğim milk harap han arsasiyle bir bap kazanci ve bir bap kılincçı dükkânları binaları hedm ve arsai mezküreden bina eylediğim birbirine muttasıl on iki adet kuyumcu dükkânı ve bir kahvehane...illâh
- ↑ Uzunçarşılı, İ.H. Kütahya Şehri, İstanbul Devlet Matbaası, 1932, s, 126-127
- ↑ Kalyon, M. Kütahya'da Selçuklu-Germiyan ve Osmanlı Eserleri, Kütahya Belediyesi Kültür Yayınları, 2000