Kızılca, Dumlupınar
| Kızılca | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Kütahya |
| İlçe | Dumlupınar |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 200 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0274 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 43 |
| İnternet sitesi: | |
Kızılca, Kütahya ilinin Dumlupınar ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Yerleşim yeri çok Eski olan Dumlupınar da en eski yerleşim yerlerinden birisi de Kızılcaköydür. Köyün kuruluş tarihi 1860 yılı olarak geçmektedir.
Kültür
Bayram hazırlıklarına arife günleri veya arifeden bir gün evvel yapılan "nokul" adı verilen lezzetli mayalı küçük haşhaşlı ekmek yapımı ile başlanır. Sac üzerinde yapılan Katmer, Köy fırınlarında yapılan mercimekli peynirli ıspanaklı ağzı açık, fırın boçası, fırın bükmesi ıspanaklı pırasalı olarak yapılır. Köy ekmeği (afyon ekmeği tipinde) yapılır ve uzun süre tazeliğini korur. Hamur Aşı adı verilen ev mantısı ve erişte sarımsaklı yoğurtlu olarak yapılır. Üzerine kızartılmış süt kaymağı dökülür. Kaymaklı bulgur pilavı da meşhurdur.
Eskiden arife günü her evde çeşitli bayram yemekleri hazırlanır, bayram namazından sonra köy odalarına (her sülaleye ait odalar vardı) götürüp topluca yenirdi. Bayanlar da belli akraba evlerinde toplanır topluca yerlerdi.
Eski düğünler harman sonu güz mevsiminde yapılırdı, şimdi artık bahar yaz güz her zaman yapılıyor. Arife günü akşamları evin hanımı gündüzden davet ettiği dost komşu ve akrabaları ile gelinin (oğlunun nişanlısının) evine giderler. Daveti alan akrabalarda gelin kıza hediyeler çerezler alırlar böylece hazırlıklı giderler. Tabii Kızların Gelin kızla oynaması eğlence sırasında hediyeler atılır (verilir). Daha sonra yemekler çerezler yenilir.Bayram sabahı Bayanlar eş dost ve akrabaları ile Gelin kız evinde toplanır orada bayram yemeğini yerler. Daha sonra köyün kızları akpınar mevkiinde bulunan koca çama salıngaca binmeye ve başka eğlenceler için giderler(di).
Kızılca köyün yaz aylarında Aldede mevkiinde verilen hayır pilavları çok meşhurdur. Ailelerden Bu pilavı dökmek isteyenler aileleri için sevinç veren mutlu bir olay gerçekleştiğinde adak adamışlarsa aldedede kurban kesesip pilav dökerek allaha şükürlerini ifade ederler. Adaklarını gerçekleştirecekleri gün bütün dost ve akraba ve köy halkını ilanla davet ederler.
Adak için fırınlarda pide çekilir, Kurban kesilir Bulgur pilavı dökülür (Pişirilir) Öğleden sonra verilecek olan hayır pilavı Köye iki km mesafede bulunan Aldedeye bütün köylü gider herkes sadece tepsisini kaşığını götürür. Pilavlar etler pişirilirken gençler eğlenirken büyüklerde sohbetler ederler.Daha sonra Pişen Pilavlar etler uzatılan tepsilere dökülür tepsini alan pidesini alan çamların gölgesinde yumuşacık pidelerle buz gibi aldede çeşmesinin suyuyla bu ziyafetten payını alır. Pilavın sonunda şükür duası edilir. Artık sırada, pırıl pırıl demlenmiş çaylar vardır. Eğitim durumuna gelince köyde okur yazarlık oranı neredeyse yüzde yüzdür ayrıca civar köylere göre üniversite eğitimi de yüksektir.
Coğrafya
Kızılcaköyün Merkezi 38"51' Kuzey paraleleli, 30"02'doğu meridyenindedir. Deniz seviyesinden 1200 m yükseklikledir.
Kütahya'ya 78 km, Afyon'a 56 km, Uşak'a 60 km, Eskişehir'e 160 km Dumlupınara 6 km uzaklıktadır. Köyün Doğu ve Batı yönünde asvalt,Kuzeyden stabilize güneyden ise arazi yolu olarak dört yönde bağlantısı vardır.
Ege bölgesinin İç ege kısmında Ahır Dağları ile Murat dağı arasındaki 1180 metre yüksekliktedir. Kütahyanın Altıntaş ovası Güneyindeki son köyü konumundadır. Güneyinde Afyon - Çalışlar, Güney batısında Uşak- Çiflik köyü vardır.
Kızılcaköy, Ankara İzmir devlet karayolunun 6 km kuzeyinde olup Düzağaçtan girilip 20 km'lik bir yolla Yıldırımkemal Selkisaray üzerinden ulaşılabilir. Ayrıca Aynı yolun Kütahya - Dumlupınar- Abideler Dumlupınar Şehitliği Kavşağından girilip 9 km sonra Dumlupınardan ulaşılabilir.
Afyon Uşak İzmir Demiryolu köyden geçmektedir. Ancak 3-4 yıldır demiryolundan yolcu treni geçmediğinden Trenle ulaşım imkânı kalmamıştır.
Köyden Porsuğun Kollarından olan Beşkarış barajının ana kaynağı olan Akyar deresi geçmektedir. Dumlupınar -Kızılcaköy -Karaköse -Çiftlik civarı yüksek noktalardandır.
Dumlupınar Şehitlik tekke mevkiinin batısının Büyük Oturağın eğimi ve kaynak suları dereleri Banaz çayına katılır. Banaz çayı Büyük menderes ırmağına katılır. Büyük menderes Ege denizine dökülür.
Ahır dağlarından (Karaköse köyü) gelen Çiflik çayı Dumlupınardan gelen çayla Kızılcaköy İkisu kavuştuğu mevkiinde birleşir. Akyar deresi (DSİ kaynakları)olarak Porsuğun Altıntaş ovası tarafındaki kolunu oluşturur Porsuğa katılır. Porsuk ise Sakaryayı besleyen en önemli kollardandır. Sakarya karadenize dökülür.
Kızılca köyün güneyinde bulunan Afyona bağlı Elvanpaşa ve Çalışlar köyünün dereleri ise Afyon yönüne akmaktadır. Bunlar ise eber gölünü besleyen Akar çayın kaynaklarıdır. Kısaca özetlemek gerekirse, 10 km çapındaki arazinin eğimlerinden 1.si Ege denizine, 2.si Karadenize 3. ise Afyon Eber gölü istikametine akmaktadır. Bu durum coğrafi açıdan çok önemli olsa gerekir. Köy arazisinde bir büyük bir orta büyüklükte orman adaları vardır. Orman içinde berrak suları olan Göleti ve hiçbir zaman kurumayan buz gibi tatlı suları olan Aldede, Hayran, İşlik deresi çeşmesi ve adını bilemediğimiz kişiler tarafından yaptırılan çeşmeler vardır. Köyün en yüksek noktası etrafı çam ormanları ile kaplı 1350 m yükseklikteki Lalelik tepesidir. Oradan köy arazisini seyir zevkine doyum olmaz.
İklim
Kızılca köyün iklimi Tam bir yayla Köyü iklimidir, Kışlar bol kar yağışlı bahar ayları yağışlı son baharda yıllar arası farklılıklar göstermekle birlikte yağışlı geçer. Yaz ayları ise gündüzleri sıcak olur ama bu sıcaklık dayanılmaz bir sıcaklık değildir. Bahar ve yaz aylarında geceleri çiğ yağar. Köy arazisinden Al deresi ve İşlik deresi Karapınar dereleri doğar. Köy arazisi tatlı su kaynakları yönündende zengindir.
Köy arazisinde bulunan Aldede, Sıtma oluğu, Akpınar, Bostancı, Köseköy,Sıvat, Neslihancık, Kocapınar (taşpınar) İmamın çeşmesi, Hayran, Halillerin çeşme (Hayran civarı), İşlik deresi çeşmesi, Aksiyrat, Ağılıkaya, Tepe harman, Kocapınar(Karapınar mevkiinde) karacaoluk, ve halilcik çeşmelerin şimdiye kadar kuruduğu görülmemiştir.
Eylül başında Kırağı yağar. Son kırağı ise 20-30 mayısa kadar yağabilir. Kar egenin yüksek yerlerinden olan köye Kasım ayından itibaren Mayıs başına kadar yağar kar yağışı yer altı su kaynaklarını çok etkiler. (iç ege) 1200 m.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | 209 |
| 2000 | 209 |
| 1997 | 205 |
Köy nüfusu bahar ve yaz aylarında artar. Ayrıca Yeni köy projesi kapsamında ve kadastro çalışmaları sonucunda köye dönüşün hızlanması sözkonusudur.
Ekonomi
Köy ekonomisi Hayvancılık ve tarımla uğraşan ailelere tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Köyde az miktarda küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık yapılmaktadır. Bahar ve yaz aylarıda iç turizm canlanır. Bunlar kışın şehirde yazın köyde yaşayan emekli ailelerdir. Yaz aylarında ise çalışanlardan tatilini köyde geçirmek için gelelenler bir hayli çoktur. Yaz aylarında köye tatile gelen hemşehrilerimiz tarhana bulgur salça vs gibi şeyleri köyde yaparak ev ekonomisine büyük katkıda bulunurlar. Köyümüzde bulunan sulama göleti gerçekten tarıma yönelik mükemmel bir projedir. Köyümüze canlılık getirmiştir. Ancak kanaletlerin bakımı yapılmadığından dolayı gelecekteki nesiller bu sulama imkânlarını bulamayabilir. Yaz aylarında içme suyu sıkıntısı yaşanmaktadır. Köy geniş meraları ve tatlı su kaynakları ile küçük baş hayvancılık yanında arıcılık içinde oldukça elverişlidir.
Ayrıca son yıllarda konut yapımının artmasıyla inşaat sektörüde büyük canlılık kazanmıştır. Yeniköy projesinin alt yapı problemlerinin çözülmesi halinde köyü civarda inşaat sektöründe çok öne çıkaracaktır.
Altyapı bilgileri
Köyde,1948 yapılmış olan ilkokul öğrenci azlığı nedeniyle 1994 yılında kapatılmıştır. Halen İlçe Merkezi Dumlupınara (6 km) taşımalı eğitim yapılmaktadır Köyün içme suyu ve kanalizasyon şebekesi vardır. Ancak köyün su depolarını besleyen kaynaklar kış yağışının az olduğu yaz aylarında yetersiz kalmakta evlere su belli saatlerde verilmektedir. Köy içinde Koca çeşme, Ayangilin çeşme, Karallerin çeşme, Savak, Ellezlerin çeşme ve okul çeşmesi vardır. Köyün arazisinin bellibir bölümü yapılan göletle sulanabilir hale gelmiştir. Köye ulaşım Dumlupınardan 6 km ve Selki saraydan 6 km asfalt yolla sağlanmaktadır.
Kütahya yolunun, Sıvat mevkiinden alt yapısı tamamlanan yolun asvatlanması halinde köye ulaşım çok kolaylaşacaktır. Çalışlar köyünden İzmir Ankara yoluna bağlantının yapılması diğer köyler içinde çok gereklidir.
Köy sokaklarında kilit parke taş döşenmesi çalışmaları başlamıştır.Elektrik, sabit telefon şebekesi mevcuttur. Elektrik Trafosunun gücü yaz aylarında yetersiz gelmektedir. Köy odası faal ve bakımlıdır.
Etkinlikler
Köy gelişim projesi kapsamında Köyde Şehirlerde yaşayanlar için arsa üretim faaliyeti devam etmektedir. 300 parselden oluşan bu proje Köyün doğu tarafında değirmen üstü mevkinde uygulanmıştır. Parsellerin kura çalışmaları devam etmektedir. 25 Ocak 2009 tarihinde kura çekimi yoluyla köylüye arsa parsel dağıtımı yapılmıştır.
Dış bağlantılar
| ||||||