Kızılcahamam-Çamlıdere Jeoparkı
| | |
|---|---|
| Tür | Jeopark |
| Bulunduğu Yer | Kızılcahamam Çamlıdere |
| Harita |  |
| Koordinatlar | 40°29′28.66′′K - 32°38′17.82′′D |
| Kapladığı Alan | 2.000 km² |
| Açılış Tarihi | 2010 |
| İşletmeci | |
| Durum | Faaliyette |
| İnternet sitesi | KIZILCAHAMAM - ÇAMLIDERE JEOPARKI |
Koordinatlar: 40°29′28.66″K 32°38′17.82″D / 40.4912944°K 32.6382833°D Kızılcahamam-Çamlıdere Jeoparkı, Ankara ilinin, Kızılcahamam ile Çamlıdere ilçeleri sınırları içinde 2000 km² alanda, 2010 yılında kurulmuş jeoparktır.
Alanda bulunan 250 jeositten 23'ü turizme açılmıştır. (Jeosit; eski veya güncel bir jeolojik olayı, süreci, özelliği temsil eden, mineral, kaya, fosil, istif, yapı, arazi veya yerşeklidir.[1].) Diğerleri bilim adamlarının ziyaretine açıktır. 23 jeosit (durak) turlar ve yollarla birbirine bağlıdır. Alan Köroğlu Dağlarının 23-20, 18-16, 11-9 milyon yılları arasında üç evreli faaliyetleri ile şekillenmiştir. Volkanik faaliyetler genelde patlamalı oluşmuş, bazen de uzun yer kırığı ve yarıklarından yüzeye ulaşmıştır. Volkanizmanın durduğu dönemlerde akarsu, bataklık ve göller oluşmuştur. Yeniden volkanizma aktif olduğunda ise bu çukur alanlar volkanik tüf ve küllerle dolmuştur. Taşlaşmış ağaçlar, kurbağa, balık, yaprak ve böcek fosilleri bu istifler içinde oluşmuştur. Zamanımıza doğru bu volkanik istiflerin aşınması ile kanyonlar, vadiler ve tepeler oluşmuştur[2].
Ziyarete açık jeositler [2]
- Uzunkavak taşlaşmış ağaç fosilleri: 18-15 milyon yılları arası (orta Miyosen) devrine ait meşe ve çam türlerine ait taşlaşmış ağaç örnekleri bulunur.
- Kızılcahamam sıcak suları: Derinlerde 86 yüzeyde 50-51C sıcaklığa sahip jeotermal kaynak sularıdır. Kaplıca ve konut ısıtmada yararlanılır.
- Acısı Deresi maden suyu: sıcaklığı 31-34C arasında olan doğal maden sularıdır. Çevrede traverten oluşumları gözlenir.
- Gelin kayası: At üstündeki geline benzer aşınma yapısıdır.
- Kaplumbağa kardeşler: Üst üste duran iki kaplumbağaya benzeyecek şekilde aşınmış kayalık alandır.
- Balcılar bazalt sütunları: Balcılar köyünde 23-18 milyon yıl önce patlamayla oluşmuş, altıgen prizma şeklindeki kaya guruplarıdır.
- Mahkemeağcin yeraltı şehri: Mahkemeağcin köyünde dört katlı konforlu yeraltı şehri bulunur. Firig, Galat, erken Bizans devirlerinde kullanılmıştır.
- Abacı peribacaları: Çeltikçi mahallesi sınırlarında 16-13 milyon yıllık tüfler üzerinde gelişmiş peribacaları bulunur.
- Aşağı ada fayı: TEM otoyolu kenarındaki yol yarmalarında volkanik kayaların iç yapılarındaki kıvrım ve kırıklar açıkça izlenebilmektedir.
- Alicin manastırı: Alicin Deresi vadisinde mağara içerisine yapılmış, manastır veya kale yapısıdır. Yapılışı itibariyle Sümela Manastırına benzetilmektedir.
- Kızık Fayı: 2 metre normal atımlı, 6,5 şiddetinde depremi işaret eden fay gözlenmektedir.
- Pelitçik-Yahşihan taşlaşmış ağaçları: Yahşihan ve Pelitçik köyleri sınırındaki Kuztepe'de silisleşmiş- taşlaşmış ağaçlar bulunur. Bu tür ağaçların bolluğu alanı Fosil Orman yapmaktadır. Alanda; bol miktarda taşlaşmış kök, dal, yaprak, ağaç gövdesi, meşe palamudu bulunur.
- Çamkoru tabiat parkı: Çam ormanlarıyla çevrili, oksijen deposu rekreasyon ve spor alanıdır.
- Sey hamamı: Yukarıkese, köyünde bulunan tarihi hamamdır. Araziden çıkan kaplıca suyu tarihi zamanlardan itibaren kullanılmaktadır.
- Kavaközü gelin kayaları: Kavaközü köyünde oluşum halindeki peribacası alanıdır.
- Güven bazalt sütunları: Çerkeş-Kızılcahamam yolu üzerinde Sabuncudere boğazında, dikey duruşlu, düzenli ve düzensiz bazalt sütunları bir arada bulunur.
- Beşkonak fosil yatakları: Beşkonak köyünde 18-15 milyon yıl önceden kalma hayvan ve bitki fosilleri bulunur.
- Karagöl: Işık Dağının yamacında, tatlı sulu, heyelan set gölüdür. Heyelan oluşumu tüm detaylarıyla bu alanda gözlenebilmektedir.
- Yukarıkise kömürleri: Köy yakınlarında bir zamanlar işletilen kömür ocaklarında, tabakaların incelenebileceği alanlar bulunur. Orta Miyosende 100 km²'lik alanda düşük kalorili kömür yatakları oluşmuştur.
- Akyarma tüfleri:Kızılcahamam_İstanbul yönünde 25. km'de beyaz tüflerin bulunduğu alandır.
Kaynakça
- ↑ "Jeolojik Miras Terimleri". jemirko.org.tr. 28 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150528031024/http://www.jemirko.org.tr/jeolojik-miras-terimleri/. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2015.
- 1 2 BOYRAZ, Sonay; YEDEK, Özgür. "kızılcahamam-çamlıdere jeoparkı". www.jmo.org.tr. http://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/864d49a6d4e59c3_ek.pdf?dergi=HABER%20B%DCLTEN%DD. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2015.