Karayün
| Karayün | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Sivas |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | 29 Mart 2009) |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 387 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0346 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 58000 |
| İnternet sitesi: | |
Karayün, Sivas ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Karayün Bucağı, Sivas’ın günyedoğunsunda yer alır. Sivas-Karayün arası 28 Km’dir. Karayün Bucağı’nın kesin olarak tarihi bilinmemektedir. Ancak, Karayün’de yer alan ve Karayün’ün adına da kaynaklık oluşturan Karahöyük ile Karayün’ün üst bölgesinde yer alan taşlardan oyulmak suretiyle yapılmış iki katlı Kale köyün tarihinin çok eskilere dayandığına işaret etmektedir. Karayün Bucağı’nın tarihi İ.Ö. 3. Yüzyılda Sivas’ı egemenliğinde tutan Roma İmparatoru Diocletianus dönemine kadar dayanmaktadır.
Karayün adı; köyün alt bölümünde yer alan ve yığılarak yapılmış olan Karahöyük’e yörede yuğ (yığmaktan geliyor) adı verilmektedir. Karayuğ kavramı, zamanla Karayün şeklini almıştır. Köyün adı gerçekte kül renginde olan ve Kültür Bakanlığı tarafından arkeolojik kazısının yapılmasını bekleyen Karahöyük’ten (Karayuğ) gelmektedir. Bu höyükte arkeolojik kazılara başlanılması Karayün’ün tarihine net olarak ışık tutacaktır.
Kültür
Yazılı olmayan tarihi İÖ 2000'li yıllara kadar dayanan Karayün'ün bugüne kadar yetiştirdiği en ünlü kültür adamı Doç. Dr. Ahmet EROL'dur. Ahmet EROL'un kültür, edebiyat ve sanat alanındaki başlıca eserleri şunlardır:
1. Turne Mektupları (Deneme/Mektup), Yapı ve Krdei Yayınları. 2. Havalar Soğuk Şimdi (Öykü), yapı ve Krdei yayınları. 3. Yıkıldık Ey İstanbul(Şiir),P Kitaplığı Yayınları. 4. Gülün Adı Sen (Şiir), İş Bankası Kültür Yayınları. 5. Fatih'in Gizli Mabedi (Roman), Pegasus Yayınevi.
Ahmet EROL'un bu kitapları yanında 28 adet ekonomi, maliye ve hukuk alanında yayımlanmış kitabı ile 400'ün üzerinde yayımlanmış makalesi de bulunmaktadır. Karayün doğumlu olduğunu her ortamda söyleyen ve bununla da övünen Ahmet EROL, Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde Öğretimüyesi ve Maliye Bakanlığı'nda bürokrattır.
Coğrafya
Sivas merkezine 28 km. uzaklıktadır. Sıkışık ve derinlemesine yerleşim düzeniyle her yöne yayılan Karayün Bucağı; esas itibariyle doğu-batı hattı boyunca yol üzerinde yerleşimini açmaktadır. Köyün güneyinde “pur” adı verilen ve altı derin mağaralarla ve su kaynaklarıyla dolu olan bir kireç taşı tepe yığını bulunmaktadır. Bunu günyedoğu bölgesinde “ziyaret” adı verilen ve üzerinde bir yatır mezarı bulunan yüksek kayalık bir tepe izlemektedir. Köyün sırtını dayadığı doğu bölgesi ise eskiden büyük ardıç ağacı ormanlarının bulunduğu “güneyler” adı verilen ve bugün altında kömür madeni olduğu sanılan tepeliklerden oluşmaktadır. Bu tepeliklerin arka sırasında “Kuz” adı verilen ve meşe palamutlarından oluşan küçük çaplı bir orman yer almaktadır. Ziyaret ile Güneylerin arasında yaklaşık 60-70 metre yüksekliğinde şelale bulunmaktadır. Şelalenin suyu ilkbahar döneminde artmakta, yazın azalmaktadır. Yazları sıcak olan şelale suyunun altında keyifli banyo yapmak ve kayalar üzerinde güneşlenmek olanaklıdır. Köyün günlük temizlik su gereksinimi, Pur’un altından gelen ve kalsiyum oranın yüksekliği nedeniyle yöre halkınca “Acı Su” olarak nitelendirilen su kaynağından karşılanır. Acı Su, yazları serin, kışları ise sıcaktır. Köyün içeçecek su gereksinimi, “Sırmalı Oda” adı verilen bölgedeki tatlı su kaynağından karşılanmaktadır. Sırmalı Oda adı verilen bölgedeki, taşlara oyulmuş tarihi mağaralar görülmeye değerdir. Karayün Bucağı’na çevresinde bulunan çok sayıda köy bağlıdır.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Karayün Bucağı’nın olağan nüfusu 400 olmasına karşın; bu nüfus sayısı yaz döneminde 1000 kişiye kadar ulaşmaktadır. Ayrıca, Karayün Bucağı nüfus kütüğüne kayıtlı olarak Sivas merkezinde yaklaşık 2.500 kişi, İstanbul’da da yaklaşık 3.000 kişi civarında insan yaşamaktadır.
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 387 |
| 1997 | 483 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Gelenekler
Günümüzde Karayün'de yaşayan halk geleneklerine bağlı bir yaşam tarzı benimsemiştir. Yöre'ye özgü yiyeceklerden bazıları bir tür Türk yöresel bayram tatlısı olarak yapılan Çilli Çorba, Bir tür Türk tahıl yemişi olan kavurga ve yine bir börek çeşidi olan kömbe dir. 1980' li yıların ortalarına kadar çevre köylerden gelen insanlar ;Karayün'de toplanarak belli zamanlarda Tezek örme, Buğday çekme gibi çalışmalara katılır ve köpek yarışları ,at yarışları,güreş ,cirit atma gibi sosyal etkinliklerde bulunurlardı.Günümüzde artık bu etkinlikler yapılmamaktadır.
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardırkanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yok PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı yok sağlık evi vardır. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.