Kolombiya çatışmaları (1964–günümüz)

Kolombiya çatışmaları, Kolombiya'da yaklaşık 1964 veya 1966 yılında devlet güçleri ve Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) gibi köylü gerillalar arasında başlayan ve asimetrik düşük yoğunlukla günümüze kadar devam eden silahlı çatışmalardır.

Kökeni tarihsel olarak, 1948'de popülist lider Jorge Eliecer Gaitán'ın siyasî suikastıyla tetiklenen^[1] ve 1960'larda Kolombiya'nın kırsal kesimlerinde komünizme karşı Amerika Birleşik Devletleri destekli kuvvetli baskılar sonrasında Liberal ve Komünist militanların FARC içine yeniden yapılanmasına yol açan La Violencia olarak bilinen çatışmalara dayanır.^[2]

Mücadele için ileri sürülen nedenler gruptan gruba farklılık gösterir. FARC ve diğer gerilla hareketleri, yoksulların haklarını savunmak, onları devlet şiddetinden korumak ve sosyalizm yoluyla sosyal adalet sağlamak için mücadele ettiklerini iddia etmektedirler.^[3] Kolombiya devleti, düzen ve istikrar için mücadele ettiğini, vatandaşlarının hak ve çıkarlarını korumak istediğini iddia etmektedir. Kolombiya Birleşik Öz Savunma Kuvvetleri (AUC) gibi paramiliter gruplar ise gerilla hareketleri tarafından verildiği algılanan tehditlere tepki verdiklerini iddia etmektedirler.^[4]

Gerilla ve paramiliter gruplar, uyuşturucu kaçakçılığı ve terörizmle suçlanmaktadır. Çatışmaların tüm tarafları, çok sayıda insan hakları ihlalleri işledikleri için eleştirilmektedir.

Bir hükümet raporuna göre, 1958 ve 2013 yılları arasında çoğu sivil 220.000 kişi çatışmalarda yaşamını yitirmiştir.^[5] Aynı rapora göre sağcı paramiliterler daha fazla cinayetten sorumlu iken, solcu isyancılar daha fazla adam kaçırma olaylarından ve maddi hasardan sorumlular.^[5]

2015 yılının Eylül ayında Kolombiya hükümeti ile FARC örgütü Küba'nın arabuluculuğuyla anlaşmaya varmışlardır. 6 ay içerisinde barış antlaşması imzalanması öngörülmüştür.^[6]

Kaynakça

↑ (İngilizce) Garry Leech (2009). Beyond Bogota: Diary of a Drug War Journalist. Boston, MA: Beacon Press. s. 242–247. ISBN 978-0-8070-6148-0.
↑ (İngilizce) Mario A. Murillo; Jesús Rey Avirama (2004). Colombia and the United States: war, unrest, and destabilization. Seven Stories Press. p. 57. ISBN 978-1-58322-606-3.
↑ (İspanyolca) "Farc-EP confirma muerte de Marulanda a través de un comunicado". Rebelion.org. 26 Mayıs 2008. En son 25 Ağustos 2013 tarihinde erişildi.
↑ (İngilizce) "War on Drugs and Human Rights in Colombia". En son 11 Eylül 2010 tarihinde erişildi.
1 2 (İngilizce) Colombian conflict has killed 220,000 in 55 years, commission finds. The Guardian. 25 Temmuz 2013. En son 25 Ağustos 2013 tarihinde erişildi.
↑ http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/09/150923_kolombiya_farc

Kolombiya çatışmaları (1964–günümüz)

Taraflar			Zaman çizelgesi	Temel unsurlar
			• La Violencia (1948-1958) • Marquetalia Cumhuriyeti • Ulusal Cephe • Dominik Büyükelçiliği kuşatması (1980) • Adalet Sarayı kuşatması (1985) • Yurtsever Birlik Partisi'nin yokedilmesi • İnsanî değiş tokuş • Mapiripán katliamı (1997) • Barış süreci (1999-2002) • Bojayá katliamı (2002) • Valle del Cauca meclis üyeleri rehine krizi (2002-2009) • El Nogal Club bombalaması (2003) • Parapolitik skandalı (2006–7) • Operasyon Emmanuel • Ekvador-Kolombiya-Venezuela diplomatik krizi (2008) • Operasyon Jaque	Davalar • Sinaltrainal v. Coca-Cola (2001) • Rodriquez v. Drummond (2003) • Doe v. Chiquita (2007) Adam kaçırmalar • Kolombiya'da adam kaçırma olayları • FARC tarafından tutulan siyasi rehinelerin listesi Yasadışı uyuşturucu ticareti • Kolombiya'da yasadışı uyuşturucu ticareti • Uyuşturucuya Karşı Savaş • Narko terörizm Devlet unsurları • Demokratik güvenlik • Plan Kolombiya • Plan Patriota • Kolombiya–ABD ilişkileri • Kolombiya'da insan hakları • Kolombiya'da siyaset
Gerillalar	Kolombiya Hükümeti	Paramiliterler
• FARC-EP • ELN • EPL • FARC saldırılarının listesi Eski gerillalar • M19 • MOEC • CGSB • ERP • Jorge Alberto Rodriguez 400 • Movimiento Armado Quintin Lame Bağlantılı olduğu • PCCC • Foro de São Paulo • PCC(M-L) • Küba devrimcileri • Geçici IRA • ETA • ANNCOL • Fighters+Lovers • Uyuşturucu kartelleri • Bazı siyasetçiler	Kolombiya Askeri Kuvvetleri: Ulusal Kara Kuvvetleri Hava Kuvvetleri Deniz Kuvvetleri Deniz Piyadeleri Ulusal Polis Teşilatı Diğer: DAS istihbarat Adalet Bakanlığı birimleri Eski devlet programı • CONVIVIR Bağlantılı olduğu • DynCorp International • Birleşmiş Milletler • Amerika Birleşik Devletleri • Avrupa Birliği	• Águilas Negras • Los Rastrojos • Los Urabeños Eski paramiliterler • AUC • AAA Bağlantılı olduğu • Spearhead Ltd • Uyuşturucu kartelleri • CONVIVIR • Bazı Kolombiya askeri personeli • Bazı siyasetçiler

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/7/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.