Krzysztof Zanussi
Krzysztof Zanussi (17 Temmuz 1939, Varşova, Polonya), ahlak ve inanç sorununu öne çıkardığı filmleriyle tanınan Polonyalı sinema yönetmeni.
Felsefe ve fizik okudu. Varşova Üniversitesi'nin fizik bölümünü bitirdikten sonra sinemayla ilgilenerek amatör filmler yönetti. 1960'te Lodz Sinema Okulu'na (eskiden Krakow Sinema Enstitüsü) girdi. 1966'da çektiği yarım saatlik mezuniyet filmi birçok uluslararası festivalde ödül kazandı. 1969'da gerçekleştirdiği ilk konulu uzun filmi Struktura krysztalu'nun (Kristalin Yapısı) içerdiği felsefi öğelerle sinemada özgün bir yer kazandı.
Orta yaşa gelmiş bir mühendisin yaşam konusundaki değerlendirmelerini temel alan Iluminacja (1973; Aydınlanma) başyapıtlarından biri oldu. ABD'de çektiği The Catamount Killing'de (1974; Catamount Cinayeti) çok farklı bir denemeye girişerek polisiye roman yazarı James Hadley Chase'in bir yapıtını perdeye aktardı. Bilans kwartalny'de (1975; Bilanço) kadınların dünyasına, Barwy ochronne (1976; Kamuflaj) Polonya'daki siyasi rejimin yozlaşmış yönlerine, Kontrakt'ta (1980; Evlilik Sözleşmesi) evlilik kurumuna, Wege in der Nacht (1982; Gecenin Sokakları) savaşın insan ilişkilerin, zedelemesine eğildi. Bu arada 1980'de gerçekleştirdiği Konstans (Sabit Sayı) yoğun felsefi içeriliğiyle en olgun yapıtlarından biri oldu ve Zanussi bu filmle Cannes Film Festivali'nde Jüri Büyük Özel Ödülü'nü kazandı. 1981'de yönettiği From a Far Country (Uzak Bir Ülkeden) Papa II. Johannes Paulus'unu yaşamını anlatan Zanussi'nin 1984 tarihli Rok spokojnego slocna (Sakin Güneş Yılı) Venedik Film Festivali'nde büyük ödülü kazandı.
Filmografi
- Struktura kryształu (1969; Kristalin Yapısı)
- Życie rodzinne 1970
- Iluminacja (1972; Aydınlanma)
- The Catamount Killing (1974; Catamount Cinayeti)
- Bilans kwartalny (1975; Bilanço)
- Barwy ochronne (1976; Kamuflaj)
- Spirala 1978
- Kontrakt (1980; Evlilik Sözleşmesi)
- Constans (1980; Sabit Sayı)
- Da Un Paese Lontano 1981
- From a Far Country (1981; Uzak Bir Ülkeden)
- Imperativ 1982
- Wege in der Nacht (1982; Gecenin Sokakları)
- Rok spokojnego slonca (1984; Sakin Güneş Yılı)
- Paradigma 1985
- Wherever You Are... (1988; Herneredeysen)
- Stan posiadania 1989
- Życie za życie. Maksymilian Kolbe 1990
- Dotknięcie ręki 1992
- Cwał 1995
- Brat naszego Boga 1997
- Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową 2000
- Suplement 2002
- Persona non grata 2005
- Il Sole Nero 2007
- Serce na dłoni 2008