Yeşil ağaç kurbağası
Yeşil ağaç kurbağası Korunma durumu: Asgari endişe (LC) | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Litoria caerulea (White, 1790 | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Dış bağlantılar | ||||||||||||||
|
Yeşil ağaç kurbağası (Litoria caerulea), Hylidae (ağaç kurbağaları) familyasından, anavatanı Avustralya ve Yeni Gine olan, Yeni Zelanda ve ABD'de de bulunan bir kurbağa türü. Fizyolojik açıdan aynı cinsteki diğer türlere, özellikle Litoria splendida ve Litoria infrafrenata`ya benzer.
Diğer Avustralyalı kurbağalara oranla büyük bir tür olan yeşil ağaç kurbağasının boyu 10 cm'ye ulaşabilir. Uysal olan bu kurbağalar insanların yaşam alanlarının yakınlarında yaşayabilir. Sıklıkla evlerin içinde veya pencerelerde, evdeki ışığa gelen böcekleri yerken görülebilir. Bu tür davranışsal özellikleri yüzünden yeşil ağaç kurbağası yaşadığı bölgede en çok tanınan kurbağalardandır; ayrıca, dünya çapında popüler bir egzotik evcil hayvandır.
Fiziksel özellikleri
Yeşil ağaç kurbağası yaklaşık 10 cm uzunluğa kadar büyüyebilir. Rengi, içinde bulunduğu çevrenin renk ve sıcaklığına bağlı olarak kahverengiden yeşile değişkenlik gösterebilir. Ventral yüzeyi beyazdır. Zaman zaman sırtında beyaz, düzensiz şekilli, çapı yaklaşık 5 mm olan noktalar bulunabilir. Bu noktaların sayısı kurbağa yaşlandıkça artar. Gözleri altın rengidir ve irisler yataydır.
Akciğerleri olsa da oksijeni deri yoluyla alırlar. Bu işlemin etkili bir şekilde işleyebilmesi için derinin ıslak olması gerekir. Islak derinin getirdiği bir dezavantaj da patojenlerin ıslak yüzeyde daha rahat gelişebilmesidir ki bu da enfeksiyon riskini artırır. Bunu önlemek için kurbağa bu patojenleri yok edebilecek peptitler salgılar. Yeşil ağaç kurbağasının deri salgısında bazı antibakteriyal ve antiviral peptitler bulunur. Ayrıca, yeşil ağaç kurbağasının deri salgılarında bulunan bazı peptitlerin HIV'i, sağlıklı T hücrelerine zarar vermeden yok ettiği tespit edilmiştir.....
Dağılımı
Yeşil ağaç kurbağası Avustralya'nın kuzey ve doğu bölgeleri ile Yeni Gine'nin güneyine özgüdür. Dağılımı genelde ılık, nemli tropikal iklime sahip bölgelerle sınırlıdır. Kışları soğuk olsa da Doğu Avustralya bu türe ev sahipliği yapar. Güney Avustralya'daki Victoria eyaletinde de bulunur, ancak bölgenin soğuk kışlarında yaşayamaz ve bu nedenle yaşam alanı kuzey bölgeleriyle sınırlı kalmıştır.
Tür, hem ABD'ye, hem de Yeni Zelanda'ya götürülmüştür. ABD'de, iklim şartları nedeniyle sadece Florida eyaletindeki iki bölgede bulunur, fakat bunlar çok küçük topluluklardır ve herhangi bir ekolojik zararlarının olup olmadığı bilinmemektedir. Eskiden Yeni Zelanda'da bulunurken, 1950'lerden beri görülmemiştir.
Ekoloji ve davranış
Yeşil ağaç kurbağaları çok uysaldır. Geceye özgü (noktürnal) olan bu hayvanlar akşamın erken saatlerinde ortaya çıkar ve gece avlanırlar. Gündüzleri serin, karanlık ve ıslak bir yer bulup uyurlar. Kış süresince ses çıkarmaz ve çoğunlukla görülmezler.
Yerlerine göre çeşitli habitatlarda bulunabilirler. Genellikle, bir durgun su kaynağının yakınındaki ağaçlarda bulunsalar da bataklıklarda veya daha soğuk iklimlerde otlaklarda hayatta kalabildikleri bilinmektedir. Yeşil ağaç kurbağaları evlerin içindeki lavabo ve tuvalet gibi su kaynaklarına yerleşmeleriyle de tanınırlar. Ayrıca pencerelerde böcekleri yerken de görülebilirler.
Türün besin kaynağı büyük oranda böcek ve örümceklerden oluşsa da, daha küçük kurbağaları ve hatta küçük memelileri içerebilir. Kurbağa dişleri avı kesmeye uygun olmadığı için, av kurbağanın ağzına sığacak büyüklükte olmalıdır. Çoğunlukla yapışkan dillerini ava doğru iterler, av yapışır ve tüketilir. Bu tekniği küçük avlar için uygulayan yeşil ağaç kurbağası daha büyük avlarına farklı bir teknikle saldırır; aniden avın üzerine atlayıp saldırır ve elleriyle avı ağzına sokmaya çalışır.
Yeşil ağaç kurbağasının az sayıda yerli düşmanı vardır, yılanlar ve bazı kuş ve kertenkele türleri gibi. Avrupa'dan gelen yerleşimlerle, yerli olmayan bazı yırtıcılar getirilmiştir; özellikle de köpek ve kediler. Yakalanmış (tutsak haldeki) bir yeşil ağaç kurbağasının ortalama ömrü 16 yıl olsa da 20 yıldan daha uzun yaşayanları da olmuştur. Vahşi ortamda ortalama ömürlerinin yırtıcıların varlığı nedeniyle daha düşük olduğu düşünülmektedir.
Kaynakça
- İngilizce Vikipedi Yeşil ağaç kurbağası maddesi
- Bruin, T. 2000. Litoria caerulea (On-line), Animal Diversity Web. Accessed November 06, 2005
- Cogger, H.G. 1979. Reptiles & Amphibians of Australia. A. H. & A. W. REED PTY LTD ISBN 0-589-50108-9
- Tyler, M.J. 1994. Australian Frogs A Natural History. Reed Books ISBN 0-7301-0468-0
- Vincent, L. 1999. Litoria caerulea
- Tyler, M.J. & Davies, M. Fauna of Australia, 8. Family Hylidae