Louis Braille
| Louis Braille | |
|---|---|
|
Fransız mucit | |
| Doğum |
4 Ocak 1809 Coupvray, Fransa |
| Ölüm |
6 Ocak 1852 (43 yaşında) Paris, Fransa |
Louis Braille (d. 4 Ocak 1809 - ö. 6 Ocak 1852), görme engellileri için dünya çapında okuma ve yazma için kullanılan körler alfabesinin sistemini icat etti. Braille, 1'den 6'ya kadar belli bir düzen içinde sıralanmış kabartmalı noktaları parmaklarla üstünden geçerek okunur. Özel karakterler içeren Asya dilleri dışında hemen hemen her dile uyarlanmıştır. Louis Braille'in kendisi de görme engelliydi.
Özgeçmiş
Louis Braille Paris'in yakınındaki Coupvray köyünde doğdu ama çocukluğunun büyük bir bölümünü Lisle'da geçirdi. Babası Simon-René Braille saraçtı. Üç yaşında babasının yatak odasında babasının saraç iğnesiyle sol gözüne hasar verdi. Bu olay sol gözünü tamamen kör etti ve sempatetik oftalmiya (sympathetic ophthalmia) sağ gözünü de etkiledi; 6 yaşında tamamen kör oldu. Bazen ailesine "Niye her zaman aydınlık?" gibi sorular sorardı. Görme engeline karşın ailesinin de desteğiyle Braille, okula okuma ve yazması isteninceye kadar devam etti.
Braille 7 gibi erken bir yaşta Paris'te bulunan, dünyanın ilklerinden biri olarak kabul edilen Institution Royale des Jeunes Aveugles (Genç Körler Kraliyet Enstitüsü)'den burs kazandı. Aldığı burs bir kör olarak kaderini değiştirdi; o günlerde başka bir kör gencin kaderi sokaklarda para dilenmekti. Ancak okulun şartları çok da iyi değildi. Braille'e öğün olarak kuru ekmek ve su veriliyor bazı öğrenciler de istismar edilip ceza olarak odalara kilitleniyorlardı.
Braille sistemi aslında Charles Barbier'in Napolyon'un talebi doğrultusunda, askerlerin gece karanlığında ışık olmaksızın anlaşmalarını sağlamak için geliştirdiği sisteme dayanır. Barbier'in sistemi çok karışık ve öğrenilmesi zordu zira askeriye tarafından da reddedilmişti. 1821 yılında Charles Barbier Paris Millî Enstitüsü'nin körler bölümünü ziyaret etti ve Louis Braille ile tanıştı. Braille, Barbier'in en büyük hatâsının, alfabesinin sahip olduğu temsilî harflerin insanın parmağını hareket ettirmedikçe anlaşılamaması olduğunu söyledi ve bu yüzden sembolden bir diğerine hızlıca geçilemiyordu. Kendisinin değişikliği, kör alfabesinde devrim yapan 6'lı nokta sistemiydi.
Braille aydın ve yaratıcı bir öğrenciydi, okulunda yetenekli bir çello ve org çaları oldu, ülkesi Fransa'nın her yerindeki kiliselerde org çaldı.
