Münşeat
Münşeat, divan edebiyatında nesir yazarlarının yazdıkları yazılara ve bu yazıların toplandığı mecmualara (dergilere) denir.
Divan nesri üç bölümde incelenir.
I. Sade nesir
Halk için yazılan sade anlatımlı nesirlerdir. Bu nesirle halka yönelik masal, efsane, öykü, destan, dini ve tasavvufi konular anlatılır. Mercimek Ahmet’in Kabusname’si, Kul Mesut’un Kelile ve Dimne çevirisi bu nesrin önemli örnekleridir.
II. Orta nesir
Tarih ve bilim kitaplarında gördüğümüz nesirdir. Ustalık göstermek amacı güdülmediği halde dili sade nesirden ağırdır. Katip Çelebi’nin bazı eserleri ve Naima’nın kendi adıyla anılan tarihi bu nesre örnektir.
III. Süslü ve sanatlı nesir
Seciler, söz ve anlam sanatları, bağlaçlarla uzayıp giden cümleler bu nesrin ayırıcı özelliğidir. Dili, yabancı söz ve tamlamalarla yüklüdür. Süslü nesir, ahlak ve felsefe konularını işler ve bazı mektuplarda görülür. Hoca Sinan Paşa’nın Tazarruname’si, Veysi ve Nergisi’nin nesirleri bu türün örnekleridir.
Nesir Türleri:
- Münşeat: Mektuplar ve düzyazı örnekleri.
- Tarih: Olayların tarihini anlatan eserler.
- Siyer: Muhammed'in hayatı ve savaşları.
- Tezkire: Çeşitli sınıftan meşhur insanların biyografileri.
- Surname: Büyük düğün törenleri.
- Gazavatname: Çeşitli kahramanların savaşları.
- Seyahatname: Gezi yazıları
- Hilye: Muhammed'in iç ve dış özellikleri.