Madame de Sévigné
| Marie de Rabutin-Chantal, marquise de Sévigné | |
|---|---|
 Lefebvre tarafından yapılmış portresi (1665) | |
| Doğum |
5 Şubat 1626 Paris, Fransa |
| Ölüm |
17 Nisan 1696 Grignan, Fransa |
| Milliyet | Fransız |
| Tanınma nedeni | Yazdığı mektuplar |
| Evlilik(ler) | Henri, marquis de Sévigné |
| Çocuk(lar) | Françoise-Marguerite de Sévigné, Charles de Sévigné |
| Ebeveyn(ler) | Celse Bénigne de Rabutin, Marie de Coulanges |
Marie de Rabutin-Chantal, marquise de Sévigné ya da kısaca Madame de Sévigné (5 Şubat 1626 – 17 Nisan 1696), yazdığı mektuplar ile tanınan Fransız aristokratı. Madame de Sévigné, incelikli espriler ve neşenin hakim olduğu mektuplarının çoğunu kızına yazmıştı.
Hayatı
Marie de Rabutin-Chantal Paris'te köklü ve tanınmış Burgonyalı bir ailenin kızı olarak dünyaya geldi. Babası Saint Jane Frances de Chantal'ın oğlu Celse Bénigne de Rabutin, baron de Chantal, annesi ise Marie de Coulanges idi. Babası 1627 yılında İngiltere'yle girdikleri bir çatışmada öldürüldü. Bundan kısa bir süre sonra ise annesi Marie yedi yaşındayken vefat etti. Marie'nin velayetini anneannesi ve dedesi aldı. 1636 yılında dedesi Philippe de Coulanges ölünce dayısı Christophe de Coulanges vasisi oldu. Marie dayısının evinde iyi bir eğitim aldı. Marie de Rabuin-Chantal, 4 Ağustos 1644'te aristokrat Henri, marquis de Sévigné ile evlendi. Çift Vitré yakınlarındaki Les Rochers'de bulunan evlerine yerleşti. 10 Ekim 1646'da Françoise ismini verdikleri kızları; 12 Mart 1648'de ise Charles ismini verdikleri bir oğulları oldu.
4 Şubat 1651'de Henri de Sévigné Chevalier d'Albret ile yaptığı bir düello sonucunda ağır yaralandı. İki gün sonra ise öldü. Yirmi altı yaşında dul kalan Madame de Sévigné bir dahe evlenmedi ve kendini çocuklarına adadı. 1651 yılının büyük bir kısmını Les Rochers'de yasta geçirdi. Aynı senenin Kasım ayında ise Paris'e döndü. Bundan sonraki yaşamının yarısını şehirde yarısını ise kırdaki evinde geçirdi. Paris'te sık sık XIV. Louis'nin ekonomik danışmanı olan Nicolas Fouquet'nin düzenlediği etkinliklere katıldı. Kızının evlenmesinden önce bilinen en önemli yazışmalarını kuzeni ve arkadaşı Roger de Bussy-Rabutin ile yaptı. Fakat 1658 yılında ikili kavga ettiği için bu yazışmalar uzun süreli olamadı. 29 Ocak 1669'da kızı Françoise daha önce iki kez evlenmiş bir aristokrat olan Adhémar de Monteil ile evlendi. Çift Paris'te yaşamayı planlıyordu fakat Grignan Provence'ta görevlendirilince yaşamak üzere oraya taşındılar. Kızıyla çok yakın olan Madame de Sévigné kızına yazdığı ünlü mektuplardan ilkini 6 Şubat 1671 yılında yolladı. Anne-kız arasındaki mektuplaşma annenin ölümüne kadar devam etti.
1673 yılında, mektuplar kopyalanmaya ve dağıtılmaya başladı. Mektuplarını diğer insanların da okuduğunu bilen Madame de Sévigné bu bilgiyi de göz önünde bulundurarak yazmaya devam etti. 1676 yılında ilk kez ciddi biçimde hastalandı ve hastalığı Vichy ziyaretine kadar geçmedi. Bu dönemde yazdığı ve on yedinci yüzyıl yaşamını betimlediği mektupları çok başarılı kabul edilir. Aynı yıl Fransa'nın ilk seri katillerinden olan Madame de Brinvilliers yakalandı ve idam edildi. Bu olay mektuplarda geniş yer buldu.
17 Mart 1680'de yakın arkadaşı La Rochefoucauld'u kaybetti. Şubat 1684'te oğlu Charles Jeanne Marguerite de Mauron ile evlendi. Bu evlilik sırasında Mme de Sévigné bütün mal varlığını çocuklarına paylaştırdı ve kendisine sadece yaşamını devam ettirecek kadar bir pay ayırdı.
1693 yılında iki eski arkadaşını kaybetti: kuzeni Roger de Bussy-Rabutin ve Madame de La Fayette. Bir diğer dostu Mme de Lavardin ise 1694 yılında öldü. 1696 yılında kızı rahatsızlandı. Bu rahatsızlık sırasında çocuğunun yanında olan Mme de Sévigné enfeksiyon kaptı. Grignan'da 17 Nisan'da öldü ve oraya gömüldü.
Çalışmaları
Mme de Sévigné kızıyla yaklaşık otuz sene boyunca mektuplaştı. 1725 yılında 28 mektubun yer aldığı bir kitap el altından yayımlandı. Bir sonraki sene iki kitap daha yayımlandı. Torunu Pauline de Simiane büyükannesinin yazdıklarını kamuya açmaya karar vererek editör Denis-Marius Perrin ile çalıştı. 1734-1737 arasında 614 ve 1754 yılında 772 mektup yayımlandı. Mektuplar seçilirken aile mevzularıyla ilgili olanlar ve zayıf bir dille yazılmışlar elendi. Geri kalanlar ise dönemin tarzına göre tekrar yazıldı.
Bilinen 1120 mektubun sadece 15 tanesi imzalıdır. Diğerleri ise okunduktan sonra zarar görmüştür.
Kaynaklar
- Farrell, Michèle Longino (1991). Performing Motherhood: The Sévigné Correspondence. Hanover, NH: University Press of New England. ISBN 0-87451-537-8.
- Mossiker, Frances (1983). Madame de Sévigné: A Life and Letters. New York: Knopf. ISBN 0-394-41472-1.
- Sévigné, Madame de (1973-78). Correspondance. Texte établi, présenté et annoté par Roger Duchêne. Paris: Bibliothèque de la Pléiade. 3 tomes.
Bu maddenin bazı bölümleri, şu anda kamu malı olan "Encyclopædia Britannica'nın on birinci baskısından" çevrilmiştir.