Mitridates, Pontus kralı

Mitridates, Pontus kralı
Özgün ismi: Mitridate, re di Ponto'
Müzik: Wolfgang Amadeus Mozart
Libretto: Vittorio Amadeo Cigna-Santi
Galası: 26 Aralık 1770
İlk gösterim yeri: Regio Ducal Teatro , Milano
Oyuncular: *Mitridates, Pontus Kralı, tenör
  • Aspasia: Mitridates ile evlenmeye sözlü kraliçe adayı, soprano
  • Sifares: Mitridates'in oğlu, soprano, kastrato
  • Farnaces: Mitridates'in en büyük oğlu, alto kastrato
  • İsmene: Partlı Prenses, soprano
  • Marzio: Romalı lejyon komutanı, tenör
  • Arbate: Nimphea'nin valisi , soprano, kastrato
  • Koro.

Mitridates, Pontus Kralı (İtalyanca: Mitridate, re di Ponto, Köchel dizini K.87) Wolfgang Amadeus Mozart tarafından gençken bestelenmiş dört perdelik opera-seria janrında bir operadır. Liberetto "Vittorio Amadeo Cigna-Santi" tarafından Fransız tiyatro yazarı Jean Racine tarafından yazilmis olan trajik oyununun "Giuseppe Parini" tarafından İtalyanca çevirisinden İtalyanca'ya uyarlanmıştır. Romalılarin istilasına karşı savaşan Anadolu'da bulunan Helenistik Krallıklarindan birinin kralı olan Pontus Kralı VI. Mithridates'in son günlerinin öyküsü ele alınmaktadır.

Mozart daha 14 yaşında iken 1770de İtalya turuna devam etmekte iken bu operayı bestelemiştir. Prömiyer sahnelenmesi 26 Aralık 1770 de Milano'da karnival zamanında Regio Ducal Teatro tiyatrosunda yapılmıştır. Bu eser o zaman tekrar çok tutulmus ve o tiyatroda 21 defa oynanmıştır. Fakat bundan sonra eser unutulmuştur. Ancak 20. yüzyil sonlarında ilk defa tekrar edilmiş ve opera evleri repretuvarina girmiş; birkaç CD ses kayıdı ve DVD video kayıdı satışa sunulmuştur.

Bu operada ana roller için birkaç virtuozca arya kapsamakta ve içinde ancak iki tane ikiden fazla sesli müziksel parça bulunmaktadır.

Roller

Rol Ses tipi Prömiyerde roller, 26 Aralık, 1770
(Orkestra şefi: Wolfgang Amadeus Mozart)
Mitridates, Pontus Kralı tenör Guglielmo d'Ettore
Aspasia, Mitridates ile evlenmeye sözlü kraliçe aday soprano Antonia Bernasconi
Sifares,
Mitridates'in küçük oğlu		 soprano, kastrato Pietro Benedetti (Sartorino)
Farnaces,
Mitridates'in büyük oğlu		 alto kastrato Giuseppe Cicognani
İsmene, Partlı Prenses soprano Anna Francesca Varese
Marzio, Romalı lejyon komutanı tenor Gasparo Bassano
Arbate, Nimphea'nin valisi soprano, kastrato Pietro Muschietti]]

Entrümentasyon

Mozart hazırladığı partisyon notalarında şu çalgıları kapsayan bir orkestra kullanılmasını öngörmektedir:

Yaylı sazlar grubu Resitatifler için klavsen ve viyolensel

Konu özeti

Mekân: Kırım'da Nimpheum limanı yakınlarında
Zaman: MÖ63 Roma ve Pontus Krallığı arasındaki savaş sırasında

Prolog

Son muharebesinde bir yenilgiye uğramış olan Mitridates'in bu muharebede ölmüş olduğu sanılmaktadır. Bu yanlış haber, kendinin evlilik sözlüsü olan Aspasia ile iki oğlu, Fernaces ve Sifares'e ve bulundukları Nimpheum şehri valisi olan Arbete'ye de ulaştırılmıştır.

I. Perde

1. Sahne Kırım'da Nimpheum şehrinin valisi olan Sifares'i karşılar. Sifares'in, düşmanları olan Romalılarla yakın ilişkisi olan ağabeyi Farnaces'den, hoşlanmadığını öğreniriz. Arbate, Sifares'e olan sadakat bağları hakkında ona tekrar teminat verir. Aspasia Farnaces'in yaptığı kurlara karşı koymak için Sifares'den destek ister. Sifares bu desteği vermeye söz verir; fakat kendinin de ona aşık olduğunu açıklar.

2. Sahne Farnaces Aspasia'ya kur yapmaya devam eder. Fakat Sifares'in kardeşine karşı ciddi desteğini almış olan Aspasia bunlara karşı koyar. Mitridates'in ölmeyip yaşamakta olduğu ve Nimpheum şehrine doğru denizden gelmekte olduğu haberi erişir. Arbete, iki kardeşi uyuşmazlıklarını geçici olarak bir kenara bırakıp babalarını karşılamaya teşvik eder. İki kardeş Aspasia'ya karşı olan aşklarını babalarından saklamaya karar alırlar. Farnaces Romalı lejyon komutanı Marzio ile babası Mitridates'e karşı bir komplo hazırlar.

3. Sahne Mitridates Nipheneum limanına gemiyle gelir ve yanında muttefiki olan Partiya Kralı'nın kızı İsmene bulunmaktadır. Mitridates daha önceden yapılmış bir evlilik anlaşmasına uyularak oğlu Farnaces'in İsmene ile biran önce evlenmesini ister. İsmene Farnaces'i sevmektedir, ama ortaya çıkması çok mümkün olan zorluklar ve sorunlardan kuşkuludur. Arbate Mitridates'e oğlu Farnaces'in Aspasia'ya kur yapığını söyler; ama Sifares'in de Aspasia'ya aşık olduğunu söylemez. Buna çok kızan kıskanç Mitridates, oğlu Farnaces'den öç almak istemektedir.

II. Perde

1. Sahne Farnaces, İsmene'yi küçümser ve onu tehdide başlar. İsmene bunu Mitridates'e söyler ama Mitridates onun Sifares ile evlenmesinin daha iyi olabileceğini belirtir. Mitridates Aspasia'ya hemen evlenmelerini teklif eder; fakat Aspasia'nın buna karşı tereddütlü tutumu onun vefalı olmadığı gerçeğini açığa koyar. Aspasia Sifares'e aşık olduğunu itiraf eder. Fakat ikisi de kendi ve aile şerefini korumak için birbirlerinden ayrı yaşamaya karar verirler. Sifares hemen şehirden ayrılma hazırlıkları yapmaya baslar. Aspasia ise aşk ve sorumluluk arasında devamlı çatışma dolayısıyla devamlı mutsuz olacağını kabullenir.

2. Sahne Mitridates oğlu Farnaces'in kendi aleyhinde Romalılarla birlikte bir komplo hazırladığından haberdardır. Romalı Marzio'nun barış yapma teklifini oğlundan öç almak için rededer. Fernaces'i idam ettirmek niyetiyle tutuklatır. Ismene, babasına hıyanet ettiğini itiraf eden, prensi idamdan kurtarır. Ama bu sırada Sifares'in de bunda bir katkısı olduğu açığa çıkar. Mitridates Aspasia'yı aldatarak onun Sifares'e aşık olduğunu itiraf etmesine neden olur. Mitridates bu sefer Sifares'den öç almaya söz verir. Aspasia ve Sifares Mitridates'in tehditlerine karşı durup birlikte ölmeyi göze alırlar.

III. Perde

1. Sahne Ismene hala Farnaces'e aşıktır. Mitridates'e gidip onun Aspasia'yi affetmeye iknaya çalışır. Romalılar hücuma geçmişlerdir. Mitridates onlara karşı savaş için şehirden ayrılır. Aspasia zehir içip intihar etmeyi düşünür. Sifares de ölmek istemektedir ve onun için babasının yanında Romalılara karşı savaşa katılır.

2. Sahne Romalı Marzio Farnaces'i kurtarır ve Nimphaum şehrinin idaresini ona vermeye söz verir. Ancak Farnaces fikrini ve tarafını değiştirmiş ve babası Mitridates tarafında olmayı tercih etmiştir.

3. Sahne Mitridates yeniden yenilgiye ugrayacağını anlayınca intihar etmeye karar verir. Tam ölmeden önce Sifare ve Aspasia'nin birlikte olmasını kabul eder ve ayni zamanda İsmene ile evlilik yapmayı kabul eden Farnaces'i af ettiğini bildirir. Ölen Mitridates'in çocukları ve yeni sözlüleri, birlikte ülkelerini Romalılardan kurtarmaya and içerler.

Önemli müziksel parçalar

I. Perde

II. Perde

III. Perde

Seçilmiş ses ve video kayıtları[1]

Yıl Roller
(Mitridates, Aspasia, Sifares, Farnaces, Ismene, Marzio, Arbate)		 Orkestra şefi
Opera evi ve Orkestra		 Marka
1970 Stanley Kolk,
Meredith Zara,
Edith Gabry,
Brigitte Fassbaender,
Ileana Cotrubas,
Peter Baillie,
Reingard Didusch		Leopold Hager
Mozarteum-Orchester Salzburg		2 Audio CD: Memories HR 4156/57.
1977Werner Hollweg,
Arleen Auger,
Edita Gruberova,
Agnes Baltsa,
Ileana Cotrubas,
David Kuebler,
- Christine Weidinger		 Leopold Hager
Camerata Academica des Mozarteums Salzburg		3 Audio CD: Philips 422 529-2PME3.
1983 (2005)Rockwell Blake,
Yvonne Kenny,
Ashley Putnam,
Brenda Boozer,
Patricia Rozario,
Christian Papis,
Catherine Dubosc		Theodor Guschlbauer
Opéra de Lyon		DVD: Euroarts 2053609; Five Tone 90015.
1984 Curtis Rayam,
Jenny Drivala,
Lella Cuberli,
Bernadette Manca Di Nissa,
Adelina Scarabelli,
Mario Bolognesi,
Monique Badouin		Roderick Brydon
Teatro la Fenice di Venezia orkestra ve korosu		3 Audio CD: Mondo Musica MFOH 10805
1986 (2006)Gosta Winbergh,
Yvonne Kenny,
Ann Murray,
Anne Gjevang,
Joan Rodgers,
Peter Straka,
Massimiliano Roncato		Nikolaus Harnoncourt
Wiener Concertus Musicus		CD: Decca 071 407-1, DVD: DG 073 4127
1993 (2002)Bruce Ford,
Luba Orgonosova,
Ann Murray,
Jochen Kowalski,
Lilian Watson,
Justin Lavender,
Jacquelyn Fugelle		 Paul Daniel
Royal Opera Covent Garden orkestra ve korosu		DVD: Covent Garden-Pioneer LPCM 2.0
1998Giuseppe Sabbatini,
Natalie Dessay,
Cecilia Bartoli,
Brian Asawa,
Sandrine Piau,
Juan Diego Flórez,
Hélène Le Corre		 Christophe Rousset
Les Talens Lyriques		3 Audio CD: Decca 460 772-2
2001 (2004)Marcel Reijans,
Francine van der Heyden,
Marijje van Stralen,
Cécile van de Sant,
Janny Zomer,
Alexei Grigorev,
Young-Hee Kim		 Jed Wentz
Musica ad Rhenum		 3 Audio CD: Brilliant Classics 92344
2006 Dwayne Croft,
Netta Or,
Miah Persson,
Bejun Mehta,
Ingela Bohlin,
Andrew Tortise,
Pascal Bertin		Marc Minkowski
Les Musiciens du Louvre - Grenoble Premiere		 (Salzburg Festival 2006) DVD: Opera Ltd. DVD 5923

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ Kaynak:Operadis-Opera-discography

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 9/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.