Molla Kabız

Molla Kâbız, 16. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaşamış din adamıdır. Müslüman olmasına rağmen İsa'nın Muhammed'den üstün olduğunu savunması ve bunu uzun bir süre Kur'an ayetleri ile temellendirmesi ile bilinir. Kazaskerlerin savlarını çürütememesi üzerine şeyhülislam tarafından duruşmaya çağrılmış, yine Kur'an ayetleri ile savları çürütülmeye çalışılmıştır. Hubmesihiliğin önderi olduğu düşünülmektedir.

Hayatı

İran’dan geldiği kayıtlıdır. Dinî bilgisini geliştirmiş ve Osmanlı İlmiye sınıfına girmiştir. Kendi fikirlerini halka anlatmıştır. Ayet ve hadisleri te’vil ve tefsir ederek İsa’nın bü tün peygamberlerden üstün olduğunu ve hatta Muhammed’den de daha faziletli olduğunu savunuyordu. İslâm dinini reddetmiyor, Hristiyanlık propagandası yapmıyordu. Ulemanın şikâyeti üzerine divanda yargılanmıştır. 7 Safer 934 (2 Kasım 1527) tarihinde yapılan ilk duruşmada Rumeli Kadıaskeri Fenari-zâde Muhyiddin Çelebi ile Anadolu Kadıaskeri Kadri Çelebi Kâbız’ın fikirlerini çürütememişlerdir. Kanunî Sultan Süleyman da bu duruşmayı kafes arkasından dinlemiştir. İddiaları çürütemedikleri için ulemayı daha sonra eleştirmiştir. Veziriazam Pargalı İbrahim Paşa’yı çağırıp, çare aramış ve ertesi gün Kâbız’a karşı, Şeyhülislâm İbni kemal ve İstanbul Kadısı Sadeddin Çelebi öne sürülmüştü. İbni Kemal fikirlerini çürütmüş, hatasından döndüğü takdirde affedileceğini söylemiştir. Kâbız bunu reddedip, kendi fikirlerinde ısrar edince idam edilmiştir. Kanuni döneminde görüşlerinden dolayı idam edilen dört ünlü şeyhten biridir.

Popüler kültürdeki yeri

Muhteşem Yüzyıl isimli Türk dizisinde 33. ve 34. bölümde konuk oyuncu olarak Polat Bilgin canlandırmıştı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/11/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.