Musa

Musa

Rembrandt'ın Musa Yasa Tabletlerini Kırıyor adlı tablosu (1659)
Doğum Goşen, Aşağı Mısır
Ölüm Nibo Dağı, Moab (bugünkü Ürdün)
Milliyet İsrailoğlu
Evlilik(ler) Sippora
Çocuk(lar) Gerşom
Eliezer
Ebeveyn(ler) İmran (baba)
Yoheved (anne)
Akraba(lar) Harun (erkek kardeş)
Miryam (kız kardeş)

Musa (Arapça: موسى, İbranice: מֹשֶׁה Móše), İbrani peygamber, öğretmen ve lider.[1] İslam[2], Hristiyanlık[3], Yahudilik[4] ve Bahailikte[5] peygamber kabul edilir. MÖ 13. yüzyılda halkını Mısır'daki esaretten kurtardığına inanılır.[1]

Yaşamı

Musa'nın hayatı ile ilgili kaynak alınan belgeler dinî metinlerdir. Bunlar Tevrat'ın Çıkış, Levililer, Sayılar ve Tesniye bölümleridir.

Tekvin ve Çıkış'a göre; İsrailoğulları Mısırlı yerliler ile birlikte Nil Deltası'nın doğu tarafında en ağır işlerde çalışmakta ve Firavun'a kölelik etmekteydiler.

Musa, İmran'ın oğludur, Onun babası Yahser, onun da babası Kahes'dir. Levi kabilesindendir, Yakup'un soyundan gelir ve Annesi Yocheved'dir. Kız kardeşi Meryem, erkek kardeşinin adı ise Harun'dur.

Musa'yı İsrailoğulları'na seslenirken tasvir eden bir görsel.
Musa ve Firavun, 6. yüzyıl İncili.

Musa doğduğu sırada Mısır'da İsrailoğulları köle olarak en ağır işlerde çalıştırılmaktaydı. İsrailoğulları atalarının toprakları olan Kenan illerine gitmek istedi iseler de Firavun onları bırakmadı. Kur'an'a ve Tevrat'a göre Firavun gördüğü bir rüya üzerine İsrailoğullarından doğan bütün erkek çocukların öldürülmesini emretti. Bu hadise Kur'an ve Tevrat'ta yer almaktadır.[6][7] Bunun üzerine çocuklar öldürülüp Nil Nehrine atıldı.

Ancak erkeklerin azalması bazı işlerin aksamasına sebep oldu ve bunun üzerine Firavun çocukların bir sene öldürülüp bir sene öldürülmemesini emretti.

Musa, çocukların öldürüldüğü sene dünyaya geldi. İmran ve Yocheved ona yalnızca üç ay bakabildi. Kur'an'a göre Musa'nın annesine: "Çocuğu emzir, başına geleceklerden korktuğun zaman onu suya (Nil'e) bırak. Korkma, üzülme. Biz şüphesiz onu sana döndüreceğiz ve peygamber yapacağız" denmiştir.[8] Annesi Musa'yı zift ile birbirine yapıştırılmış otlardan oluşan bir muhafaza içerisinde Nil Nehrine bırakır. Musevi kaynaklara göre firavun'un kızı Thermuthis[9] Kurana göre ise karısı Asiye (daha sonra Musa'nın peygamberliğine inanacaktır)[10] Musa'yı bulur ve saraya alır.

Ancak çocuğun İbranî olduğu kısa sürede anlaşılır. Musa'nın ablası onu emzirecek bir İbranî aile bildiğini söyler ve onu gerçek annesine geri götürür.

Firavun bir İbranî olduğu gerekçesiyle çocuğu istemez, ancak daha sonra kabullenir. Kuran'da şöyle denir: "Firavun'un karısı dedi ki: "Benim için de, senin için de bir göz bebek; onu öldürmeyin; umulur ki bize yararı dokunur veya onu evlat ediniriz. "Oysa onlar (başlarına geleceklerin) şuurunda değillerdi."[11] Musa kendi annesi tarafından emzirildikten sonra saraya geri gelir ve ona hem sudan "çekip çıkarılma" anlamına gelen (İbranice Maşa), hem de "oğlu" anlamına gelen (Antik Mısır dilinde Moşe, örn. Thutmose=Thut isimli tanrının oğlu), Türkçede de Musa diye bilinen ismi verilir.[12]

Mısır: Salgın hastalıklar ve toplu göç

Allah Musa'ya İsrailoğulları'nı firavunun köleliğinden kurtarma görevi verir. Ona bir asa verir ve Musa bu asa ile lüzumunda içinden yılan/ejderha çıkarma, Kızıl denizi ikiye yarma, hastaları iyileştirme ve nehrin suyunu kan rengine çevirme gibi çeşitli mucizevî işler yapar[13] Kuran’a göre Musa Firavun’u İsrailoğullarını bırakması ve Allah'a iman etmesi yönünde davet eder. Ancak o bu daveti kabul etmez.[14][15]

Musevilik'te ve Hristiyanlıkta Musa

Museviliğin kutsal kitabı Tanah'ın bir bölümünü meydana getiren Tevrat (Tora), Hristiyanlığın kutsal kitabı Kitab-ı Mukaddes'in Eski Ahit kısmında da bulunmaktadır. Bu sebeple Musevilikteki ve Hristiyanlıktaki Musa bahsi aynıdır.

İslam'da Musa

Musa İslamiyet'e göre kendisine kitap verilen peygamberlerdendir. Kekeme olduğu için kardeşi Harun ile görevlendirilmiş, Firavun'a on bela göstermiş, Kızıldeniz'i mucizevi bir şekilde asasıyla yararak İsrailoğulları'nı Mısır'dan çıkarmış, Firavun ve ordusu İsrailoğullarının peşinden gelirken Kızıldeniz'de boğulmuşlardır. Ayrıca asasıyla çölde İsrailoğulları için kayadan on iki pınar fışkırtmıştır. İnanca göre Tevrat, Allah tarafından Musa'ya indirilmiş, Sina yarımadasında, Eymen vadisinde, Tur dağında kavmine "on emir" adı altında Allah'ın şeriatını bildirmiştir. Kıssası özellikle Bakara suresi, Kassas suresi, Araf suresi, Şuara suresi ve Kehf suresi anlatılır.

İlgili belgeseller

İlgili filmler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta Musa ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Kur'an'da adı geçen peygamberler
Prens kitabındaki kişi, konu ve olaylar
Niccolò Machiavelli  · Makyavelizm  · Rönesans  · Anti-Machiavel
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/10/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.