Kızıldeniz

Kızıldeniz'in haritası

Satellitenbild des Roten Meeres

Şarm El-Şeyh'teki Sheraton Sharm otelinden Tiran adası ve Kızıl Deniz'in görünümü.

Kızıldeniz'in konumu

Kızıldeniz, (Arapça (1): ‏البحر الأحمر‎ El-Bahr el-ahmar; Arapça (2): ‏الخليج العربي‎ Arabischer Golf; İbranice: ‏'ים סוף ‎Yam Suf; Tigrinya ቀይሕ ባሕሪ QeyH baHri) Afrika ile Asya (Arap Yarımadası) arasında yer alan, Hint Okyanusu'na bağlı bir denizdir. Kızıldeniz adı, Yunanca "Erythra thalassa" ve Latince "Mare Rubrum" un çevirisinden almıştır. Kızıldeniz, yerel halk tarafından şap denilen mercan kayalıklarından dolayı "Şap Denizi" olarakta bilinmektedir. Uzunluğu yaklaşık 2000 km olup, bazı kaynaklarda 1900 km. ya da 2350 km diye geçmektedir. Kuzeyde Mısır'daki Süveyş Kanalı ile doğal olmayan yoldan Akdeniz'e bağlanmıştır; güneyde ise Arap Yarımadası ucunda Babü'l Mendep (Bab el Mendeb) boğazı ile Hint Okyanusu'na bağlanır. Kızıldeniz kuzeyde Sina Yarımadası ile ikiye ayrılır; kuzeydoğuya doğru Akabe Körfezi, kuzeybatıda ise Süveyş Körfezi vardır.İslam dinine göre Musa Kızıldeniz'i asâsıyla yararak İsrailoğullarını Mısır'dan çıkarmış, Firavun ve ordusu İsrailoğullarının peşinden gelirken Kızıldeniz'de boğulmuşlardır.

Bir görüşe göre, Kızıldeniz'in adının, mevsimlik olarak çoğalma patlaması yaşayan Trichodesmium erythraeum adlı alg türlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ayrıca çevresindeki kıyılarda yer alan mineral bakımından zengin kızıl renkli dağlardan doğmuş olabileceği tahmin edilmektedir. Denizaltı yaşamına ve üremeye elverişli sıcaklıkta olduğundan çok sayıda deniz canlısı barındırmaktadır. Bunun sebebi ise zemindeki büyük sırtta oluşan yarık bölümün yeraltından gelen magma ile dolmasıdır. Bu lavlar çok fazla 1. üretici konumunda bulunan bitkisel planktonlar için besin kaynağı oluşturmaktadır. Tuzluluk binde 44 ile oldukça yüksektir.

Bir başka görüşe göre ise, bu denizin adı Tevrat'ta "Sazlıklar Denizi" olarak geçer ve bu İngilizce'de "Sea of Reeds" veya "Reed Sea" olarak okunur. Zamanla bu deyişin bozulup "Red Sea" (yani Kırmızı/Kızıl Deniz) olarak kullanılmaya başlandığı da kabul edilen görüşler arasında bulunur.

Kızıldeniz üzerinden kıvrılarak geçen bir kum fırtınasını gösteren uydu görüntüsü.

Sınırı olan ülkeler

Sınırı olan ülkeler şunlardır:

• Doğu kıyısında:
  • Suudi Arabistan
  • Yemen
• Kuzey kıyısında:
  • Mısır
  • İsrail
  • Ürdün
• Güney kıyısında:
  • Cibuti
  • Eritre
  • Somali
• Batı kıyısında:
  • Mısır
  • Eritre
  • Sudan

Kasabalar ve şehirler

Kızıldeniz sahilindeki kasaba ve şehirler:

Al Hudaydah (الحديدة) Al-Qusair (القصير) Aqaba (العقبة) Assab (ዓሳብ) Dahab (دهب) Eilat (אילת) El Gouna (الجونة) Süveyş (السويس)

Hala'ib (حلايب) Hirgigo (ሕርጊጎ) Hurghada (الغردقة) Cidde (جدة) Marsa Alem (مرسى علم) Massava (ምጽዋ) Nuweiba (نويبع) Port Safaga (ميناء سفاجا)

Port Sudan (بورت سودان) Rabigh (رابغ) Sharm el Sheikh (شرم الشيخ) Soma Bay (سوما باي) Suakin (سواكن) Taba (طابا) Yanbu (ينبع)

Kızıldeniz haritası için dış bağlantılar

• United Nations Environment Programme (BM Çevre Programı)
• MSN Encarta-World Atlas