Muhabbetname
Muhabbetname, Harezm Türkçesiyle yazılmış bir yapıttır.Harezmi mahlaslı bir ozan tarafından 754/1352 yılında Hoca Bey adlı birinin isteği üzerine manzum olarak yazılmıştır. Muhabbetname'nin biri Uygur alfabesiyle diğer üçü Arap alfabesiyle olmak üzere dört nüshası vardır.
Uygur alfabesi nüsha ile arap alfabesi nüshalardan biri İngiltere'nin başkenti Londra'da British Museum'da diğer iki nüsha da Türkiye'de İstanbul'da millet kütüphanesinde bulunmaktadır. Türk yazınsal çevrelerinde uzun zaman okunmuş olan Muhabbetname yalnız Türkçe değil çok güzel Farsça şiirler de yazan Harezmi mahlaslı bir ozan tarafından onbir küçük name şeklinde düzenlenmiş olup mesnevi üslübunda ve (mafailün/mefailün/feülün) vezninde yazılmıştır.
Muhabbetnamenin içinde çok az kıta adı altında gazeller vardır. Çok sayıda Farsça beyit bulunmaktadır. Ozan yapıtında Türkçeyi çok güzel ve yalın bir biçimde kullanmıştır. Arada bir kendi yaşamıyla ilgili beyitler de yazan ozan yapıtını güçlü bir nazım tekniğiyle duygulu ve sanatlı bir söyleyişle anlatmıştır. Büyük Kıpçak ozanı Seyfi Sarayi Harezminin bir gazeline nazire söylemiştir.
Bu nazire Harezminin ününün Mısır'a kadar yayıldığını göstermektedir. Hucendi adlı bir ozan Letafetname adlı mesnevisinde Harezminin adı geçen yapıtından övgüyle bahsetmektedir. Muhabbetnamenin Uygur alfabesi yazılı nüshasını T.Gündjei A.M. Sçerbek yayınlamıştır. İngiltere'de Londra'da British Museum'daki Arap alfabeli nüshayı E.N. Nadjib yayınlamıştır. İstanbul millet kütüphanesindeki Arap alfabeli iki nüshayı da Osman F.Sertkaya yayınlamıştır.
Kaynakça
- Harezm Türkçesi Doç.Dr.Recep Toparlı, Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Yayınları
- Harizmi Muhabbetnamesinin İki Yeni Yazma Nüshası Üzerine Osman Sertkaya, Türkiyet Mecmuası
- Kutb'un Hüsrev ü Şirin'i ve Dil Hususiyetleri Necmettin Hacıeminoğlu, İstanbul 1968