Muhammed Hasaneyn Heykel
Muhammed Hasaneyn Heykel (Arapça: محمد حسنين هيكل , d. 23 Eylül 1923, Kahire - ö. 17 Şubat 2016), Mısırlı gazeteci ve siyaset adamı. El-Ahram gazetesinin genel yayın yönetmeni (1957-1974) olarak büyük ün kazanmıştır.
Kahire Üniversitesi'nde öğrenim gördü. 1943'te Egyptian Gazette 'de muhabirliğe başladı. Bir yıl sonra haftalık dergi Rosal Yussef 'in kadrosuna katıldı. 1953-56 arasında Arapça yayımlanan resimli dergi Aher Saa 'nın yayın yönetmenliğini yürüttü. 1956-57 yıllarında da, günlük el-Ahbar gazetesinin yayın yönetmeni olarak çalıştı.
Heykel'le Cemal Abdül Nasır arasında eskiye dayanan bir dostluk vardı. Abdül Nasır iktidara gelince, Heykel'i el-Ahram'ın yayın yönetmenliğine getirdi. Heykel göreve başlar başlamaz haberlerde doğruluğa ve nesnelliğe daha çok önem vermeye yöneldi, gazetenin aşırı duygusal ve sansasyonel havasını da gidermeyi başardı. Ayrıca gazetenin teknik bakımdan belirli bir düzeyin altına düşmemesi için çaba harcadı. Onun yönetimi sırasında el-Ahram Arap dünyasının en saygın gazetesi durumuna geldi. Heykel üniversite mezunlarını işe alarak araştırmacı muhabir olarak eğitti, gazeteye bağlı Stratejik İncelemeler Merkezi'ni kurdu. Yayın yönetmenliğinin yanı sıra gazetenin Yönetim Kurulu başkanlığını da (1959-74) yürüttü. 1968'de Bağımsız Subaylar Grubu'nun desteğiyle seçildiği Arap Sosyalist Birliği Merkez Komitesi üyeliğini 1974'e kadar devam ettirdi. 1970'te nisan ve ekim ayları arasında ulusal yönlendirme bakanı olarak görev yaptı.
Nâsır'ın 1970'te ölmesinden sonra da Heykel el-Ahram'ın yayın yönetmenliğini sürdürdü. Nâsır'ın yanı sıra Enver Sedat'a da danışmanlık yapan Haykel, Sedat'ın izlediği ABD yanlısı politikayı eleştirdiği için görevine on verilmesi üzerine serbest gazeteci olarak çalışmaya başladı.[1] Eylül 1980'de tutuklanan Heykel, Enver Sedat'ın öldürülmesinden (6 Ekim 1981) sonra Kasım 1981'de serbest bırakıldı.
Heykel, Ortadoğu’nun, Mısır’ın yakın tarihini anlatan önemli kitaplar ve araştırmalara imza attı. Halen Al Jazeera televizyonunda haftalık “Heykel’le Birlikte” programında siyasi yorumlar yapmaktadır.[2]
Yapıtları
Heykel'in başlıca yapıtları şunlardır;
- Nasser: The Cairo documents (1972; Kahire Dosyası, 1974)
- The Road to Ramadan (1975; 1973 Arap-İsrail Savaşı ve Ortadoğu, 1977)
- Sphinx and Commissar (1978; Sfenks ve Halk Komiseri)
- Iran: The Untold Story (1982; İran: Anlatılmamış Öykü)
- Autumn of Fury (1983; Öfkenin Sonbaharı, 1983) Enver Sedat'ı eleştirisi ve siyasi İslamın yükselişi