Nâsıreddin Muhammed Bey
Nâsıreddin Muhammed Bey (1362 - 1442) Dulkadiroğulları Beyliği’nin Beşinci hükümdarı ve Altıncı Osmanlı padişahı II. Murad'ın dedesi.[1]
Şaban Süli Bey'in öldürülmesinden sonra, yerine oğlu Sadaka Bey'in Dulkadiroğulları Beyliği'nin başına geçmesine rağmen amcasının oğlu Nâsıreddin Muhammed Bey onun beyliğini tanımayarak 1399'da Dulkadir hükümdarı oldu. Dulkadir tahtını elde etmek için Osmanlı Sultanı Yıldırım Beyazid'den yardım istedi ve onun desteği ile tahta çıktı. Bundan dolayı Osmanlılar ile Memlükler arasında 1515 yılına kadar davam edecek olan Dulkadiroğulları Beyliği üzerindeki hakimiyet mücadelesi başladı. Emir Timur'un Anadolu'yu istilası sırasında ona karşı çıkarak Osmanlı taraftarı bir siyaset izledi. Bu yüzden Emir Timur Elbistan'a doğru yürüyerek burasını harabeye çevirdi. Bir yandan varlığını davam ettirebilmek için Osmanlılar'dan yardım alırken, diğer yandan da Memlükler ile dostane ilişkiler kurdu. Karamanoğulları ve Ramazanoğulları ile mücadele etti ve Kayseri şehrini 1436 yılında Karamanlılar'dan aldı. Kayseri şehrinde Nasıriyye Medresesini kurarak Kayseri kalesini yeniden inşa ettirdi.
Osmanlılar'ın himayesi altına girişi
Osmanlı sultanı Yıldırım Bayezid'in himayesi ile Dulkadiroğulları Beyi oldu. Memlük Sultanlığı ile de iyi ilişkiler içerisinde idi. Yıldırım Bayezid'in taraftarı olarak, Süli Bey'in tam aksine Emir Timur'a düşmanca tavır gösterdi. Emir Timur 1400 yılında Sivas'ı muhasara ettiği zaman Elbistan Türkmenleri, Emir Timur'un ordusuna baskınlar düzenlediler. Türkmenlerin bu hareketleri Dulkadir ülkesinin Emir Timur'un ordusu tarafından yağmalanmasına sebep oldu. Emir Timur Sivas muhasarasından sonra Elbistan ve Dulkadirli topaklarını işgal ederek bütün memleketi yakıp yıktı. O, Malatya ve çevresini de zabtetti. 1401 yılında Suriye'den dönüşünde bir defa daha Dulkadirli topraklarına giren Emir Timur orasını da yağmaladı ve harabeye çevirdi.
Karamanoğulları ve Ramazanoğulları beylikleriyle mücadelesi
Memlükler ve Osmanlılar ile dost gibi geçinirken diğer komşuları olan Karamanoğulları ve Ramazanoğulları Beylikleri ile daima mücadele etmekteydi. Memlük Sultanı Melik Müeyyed Şeyh, Karamanoğullarının elindeki Kayseri Kalesi'ni ele geçirdikten sonra burasını mükafat olarak Nâsıreddin Muhammed Bey'e verdi (1419). Böylece Dulkadirliler ile komşuları arasında düşmanlık başlamış oldu. Karamanoğlu Mehmed Bey Memlük ordusunun Suriye'ye dönmesinden sonra Ramazanoğlu İbrahim Bey ile birleşerek Kayseri üzerine yürüdü. Ancak, Nâsıreddin Muhammed Bey bu müttefik ordusunu mağlubiyete uğratarak Karamanoğlu Mehmed Bey'i esir aldı ve onu oğlu Davud Bey'in muhafazasında Memlük sultanına gönderdi.
Memlükler ile mücadelesi
Bir yandan Memlüklüler ile mücadele ederken, diğer yandan da Karamanlılar'la Kayseri şehri yüzünden savaştı. Mehmed Bey'in oğlu Süleyman Bey Kayseri'de vali idi. 1438 yılında Karamanoğlu İbrahim Bey Kayseri önlerine gelerek şehri ele geçirdi. Bu durum üzerine, Kayseri'yi yeniden ele geçirebilmek için oğlu Dulkadiroğlu Süleyman Bey'i Osmanlı sultanı II. Murad'ın yanına göndererek yardımını aldı. Kayseri'nin Karamanlılar tarafından geri alınması Dulkadirliler kadar Osmanlıların da menfaatlerine dokunurdu. Osmanlılar savaş halinde oldukları bir beyliğin genişleyip güçlenmesine asla seyirci kalamazlardı. Bu sebeple Osmanlı sultanı II. Murad Kayseri üzerine yürüyerek burasını Karamanlılar'ın elinden aldı ve şehrin idaresini tekrar Nâsıreddin Muhammed Bey'e verdi (1439).
Osmanlılar ile yakınlaşması Memlük sultanı Çakmak'ın bu beyliğe karşı olan düşmanlığını daha da artırdı. Ancak, Dulkadirlilerin Osmanlılar ile daha çok yakınlaşmasından çekinen Sultan Çakmak, bu düşmanlığını çok fazla davam ettiremedi. Nâsıreddin Muhammed Bey de Memlükler'e sadakatini göstermek için Kahire'ye kadar giderek bir müddet orada kaldı.
46 yıl kadar Dulkadiroğulları Beyliği'nin başında duran Nâsıreddin Muhammed Bey 1442 yılında 80 yaşındayken vefat etti.[2]
Süleyman Bey, Rüstem Bey, Davud Bey ve Feyyaz Bey adlı oğulları vardı.
Kaynakça
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Sadaka Bey |
Dulkadiroğulları Beyi 1399-1442 |
Sonra gelen: Dulkadiroğlu Süleyman Bey |