Osmanlı padişahları listesi

Osmanlı İmparatorluğu Padişahları
Eski Monarşi
İmparatorluk
Osmanlı Devlet Nişanı
I. Osman Gazi'den V. Mehmed Reşad'a kadar Osmanlı İmparatorluğu padişahları montajı
İlk hükümdar I. Osman Gazi
Son hükümdar VI. Mehmed Vahidettin
Unvan Sultan-ı Azam
Sultan-es Selatin
Hüdavendigar
İslam Halifesi
Hakan
Kağan
Kendi unvanı[a]
Resmi konum İstanbul’daki saraylar:
Monarşi başlangıcı 1299
Monarşi sonu 1 Kasım 1922

Osmanlı Hanedanı’nın sultanı-azam'ları1299’dan 1922’ye kadar kıtalararası geniş bir imparatorluğa hükmetmiştir. Osmanlı İmparatorluğu zirvedeyken; kuzeyde Macaristan, güneyde Somali, batıda Cezayir ve doğuda Irak'a kadar uzanmıştır. İlk başlarda imparatorluk Bursa’da yönetilirken 1366'da Edirne başkent oldu. Son olarak da Bizans İmparatorluğu’ndan alınan İstanbul başkent oldu.[1] İmparatorluğun ilk yıllarının anlatımında efsane ve gerçeği ayırmanın zor olması nedeniyle değişen konular olmuştur; buna rağmen çoğu çağdaş bilginler imparatorluğun aşağı yukarı 1299 yılında ortaya çıktığını ve kurucusunun Oğuz Türkleri’nin Kayı Boyu’ndan gelen Osman Gazi olduğunu kabul eder.[2] Osmanlı Hanedanı 36 sultanla 6 yüzyıl boyunca var oldu. Osmanlı İmparatorluğu, I. Dünya Savaşı’nda müttefik olduğu İttifak Devletleri’nin yenilgiye uğraması sonucuyla tarih sahnesinden silindi. İmparatorluğun İtilaf Devletleri tarafından bölünmesi ve ardından gelen Kurtuluş Savaşı çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’ nin doğmasına yol açtı.[3]

Osmanlı devlet teşkilatı

Osmanlı İmparatorluğu var olduğundan beri mutlak monarşi ile yönetilirdi. Sultan hiyerarşik Osmanlı sisteminde ve siyasi, askeri, hukuki, sosyal ve çeşitli başlıklarda en üstteydi.[a] Teorik olarak sadece Allah’a ve yerine getirmesi gereken Allah’ın yasaları (İslam’daki şeriat)’na sorumluydu. Onun ilahi görevi İran-İslam başlıklarına yansıtılan "Allah’ın yeryüzündeki gölgesi" (zill Allah fi’l-âlem) ve "yeryüzünün halifesi" (halife-i ru-yi zemin) olmaktı.[4] Tüm devlet dairesi onun hükmündeydi ve verdiği her karar ferman adı verilen kararnamede yayımlanırdı. Başkomutandı ve tüm yurttaki resmi unvanıydı.[5] 1453'te İstanbul'un Fethi’nden sonra kendilerini Roma İmparatorluğu'nun varisi olarak görürlerdi bu nedenle ara sıra Kayser ve İmparator unvanını kullanırlardı.[4][6][7] 1517’de Mısır’ın Fethi’nden sonra I. Selim halife unvanını da benimsedi. Böylece evrensel Müslüman hükümdarı olduğunu iddia etti.[b] Yakın zamanlarda Osmanlı hükümdarları tahta çıkmada Avrupa hükümdarlarının taç giyme törenine eşdeğer olarak Osman’ın Kılıcı ile kuşatılırdı.[8] Kuşatılmayan sultanın çocukları verasete uygun değildi.[9]

Teoride ve ilkelerde teokratik ve salt olmasına rağmen, uygulamada padişah’ın yetkileri sınırlıydı. Siyasi kararlarda hanedanın önemli üyelerinin görüş ve tutumlarını dikkate alırdı, bürokratik ve askeri kuruluşlarda aynı zamanda dini liderlerdi.[5] 17. yüzyıldan bu yana, imparatorluk uzun süren durgunluk dönemine girdi, bu dönemde sultanlar çok güçsüzleştiler. Birçoğu güçlü Yeniçeri Ocağı tarafından tahttan indirildi. Tahta geçmesi yasaklı[10] olmasına rağmen Harem-özellikle hükümdarın annesi (Valide Sultan olarak da bilinir)- sahne arkası önemli politik rollerde Kadınlar saltanatı dönemi boyunca etkili oldu.[11]

Sultanların azalan güçleri ilk sultanların ve sonrakilerin saltanat uzunluklarının farklılığından dolayı kanıtlandı. I. Süleyman, imparatorluğu 16. yüzyılda doruk noktasına çıkaran, 46 yıllık saltanatı olan, Osmanlı tarihinin en uzunuydu. V. Murat, 19. yüzyıl gerileme dönemine hükmeden, kayıtlardaki en kısa saltanattı: saltanatı sadece 93 gün sürdü. Parlamenter monarşi V. Murat’ın varisi II. Abdülhamit, imparatorluğun son mutlak ve ilk anasayasal monarşi hükümdarı, zamanında resmileşti.[12] dan beri Osmanlı hanedanının başı ve Osmanlı tahtının sahibi Abdülmecit’in büyük torunu Bayezid Osman'’dır.[13]

Padişahların listesi

Aşağıdaki tablo Osmanlı sultanlarını ve son Osmanlı halifesini tarihe göre sıralanmış olarak listeler. Tuğralar kaligrafik mühür ya da Osmanlı sultanları tarafından kullanılan imzalardır. Onlar tüm resmi belgelerde, sikkelerde ve daha önemlisi padişahın portresinin belirlenmesinde kullanılırdı. "Notlar" sütunu padişahların ebeveynlerini ve kaderlerini içerir. Padişah'ın saltanatının sonu doğal ölümle bitmediği zaman nedeni kalın gösterilir. İlk hükümdarlar için genellikle saltanatının sonu ve varisinin tahta çıkması arasında bir zaman vardır. Bunun nedeni tarihçi Quataert'e göre bu dönemde Osmanlı’da uygulanan en yaşlı olan değil en uygun olanın tahta geçmesidir: sultan öldüğünde, bir galip çıkana kadar tüm oğulları savaşmak zorundaydı. Bundan dolayı iç çatışma meydana gelmiş ve kardeş katili gerçekleşmiştir, sultanın ölüm tarihi bu nedenle her zaman varisin tahta geçmesiyle aynı tarihte değildir.[14] 1617'de Şehzade sistemi, en uygun olanın tahta geçmesi yerine yaşça en büyük olanın tahta geçtiği sistemle (ekberiyet) değişti. Bu sistemle tahta ailenin en büyük erkeği geçti. Bu da 17. yüzyıldan bu yana neden ölen sultanın yerine nadiren kendi oğlunun genellikle amca ya da kardeşinin geçmesini açıklar.[15] En büyük olanın tahta geçtiği sistem (ekberiyet) 19. yüzyılda alınan başarısız sonuçlara rağmen saltanatın sonuna kadar sürdü.[16]

# Sultan Portre Tahta geçişi Tahttan inişi Saltanat süresi Tuğra Notlar
1 I. Osman
(Gazi-Bey)
c.1299 c.1326 27 yıl
[c]
2 I. Orhan
(Gazi-Bey)
c.1326 c.1361 35 yıl
3 I. Murat
Hüdavendigâr, Şehit
(1383'ten sonra Sultan)
c.1360 1389 29 yıl
4 I. Bayezid
Yıldırım, Sultân-î İklim-i Rûm
1389 1402 13 yıl
Fetret Devri[d]
(1402–1413)
5 I. Mehmed
Çelebi-Kirişçi
1413 1421 8 yıl
6 II. Murad
Koca Sultân, Gazi
1421 1444 23 yıl
7 II. Mehmed
Fatih
1444 1446 3 yıl
II. Murad
Koca Sultân, Gazi Han
1446 3 Şubat 1451 5 yıl
  • İkinci çıkışı;
  • Yeniçeri isyanı neticesinde tahtta geri dönmek zorunda kaldı.[25]
  • Ölene kadar tahttan inmedi.[22]
II. Mehmed
Fâtih Sultân Mehmed Hân - Gazi
3 Şubat 1451 3 Mayıs 1481 30 yıl
8 II. Bayezid
Sultân Bayezid-î Velî Han - Gazi
19 Mayıs 1481 25 Nisan 1512 31 yıl
9 I. Selim
Yavuz Sultân Selim Han - Gazi
(1517'den beri halife)
25 Nisan 1512 21 Eylül 1520 8 yıl
  • II. Bayezid ve Gülbahar Hatun veya Ayşe Hatun’un oğlu;
  • Doğu ağırlıklı fetihler yaptı.
  • İslam birliği politikası güttü.
  • İlk Osmanlı İslam Halifesi (Mısır'ın fethiyle başlar)
  • Ölene kadar tahttan inmedi.[28]
10 I. Süleyman
Kanûnî Sultân Süleyman Han
Muhteşem - Şehit
30 Eylül 1520 7 Eylül 1566 46 yıl
11 II. Selim
Sarı
29 Eylül 1566 21 Aralık 1574 8 yıl
  • I. Süleyman ve Hürrem Haseki Sultan’ın oğlu;
  • Denizciliğe önem verilerek, Kıbrıs ve Tunus alındı.
  • Sefere çıkmayan ilk padişahtır.
  • Ölene kadar tahttan inmedi.[30]
12 III. Murad 22 Aralık 1574 16 Ocak 1595 21 yıl
  • II. Selim ve Afife Nurbanû Valide Sultan’ın oğlu;
  • Doğu ağırlıklı fetihler sürdü.
  • Ölene kadar tahttan inmedi.[31]
  • Osmanlı en geniş sınırlarına ulaştı.
13 III. Mehmed
Adlî
27 Ocak 1595 20 ya da 21 Aralık 1603 8 yıl
  • III. Murad ve Safiye Valide Sultan’ın oğlu;
  • I. Süleyman'dan sonra sefere çıkan ilk padişahdır.
  • Ölene kadar tahttan inmedi;[32]
14 I. Ahmed
Bahtî
21 Aralık 1603 22 Kasım 1617 14 yıl
15 I. Mustafa
Deli
22 Kasım 1617 26 Şubat 1618 1 yıl
16 II. Osman
Genç, Şehit
26 Şubat 1618 19 Mayıs 1622 4 yıl
I. Mustafa 20 Mayıs 1622 10 Eylül 1623 1 yıl
17 IV. Murad
Bağdat Fâtihi, Sahib-î-Kıran, Gazi
10 Eylül 1623 8 ya da 9 Şubat 1640 17 yıl
18 İbrahim
Girit Fâtihi, Asabî, Şehit
9 Şubat 1640 8 Ağustos 1648 8 yıl
19 IV. Mehmed
Avcı
8 Ağustos 1648 8 Kasım 1687 39 yıl
20 II. Süleyman
Gazi
8 Kasım 1687 22 Haziran 1691 4 yıl
21 II. Ahmet
Gazi
22 Haziran 1691 6 Şubat 1695 4 yıl
22 II. Mustafa
Gazi
6 Şubat 1695 22 Ağustos 1703 8 yıl
23 III. Ahmed
Lâle Devri Pâdişâhı - Gazi
22 Ağustos 1703 1 ya da 2 Ekim 1730 27 yıl
24 I. Mahmud
Gazi
2 Ekim 1730 13 Aralık 1754 24 yıl
25 III. Osman
Sofu
13 Aralık 1754 29 ya da 30 Ekim 1757 3 yıl
26 III. Mustafa
İlk Yenilikçi, Gazi
30 Ekim 1757 21 Ocak 1774 17 yıl
27 I. Abdülhamid
Islâhatçı, Gazi
21 Ocak 1774 6 ya da 7 Nisan 1789 15 yıl
28 III. Selim
Bestekâr, Nizâmî, Şehit
7 Nisan 1789 29 Mayıs 1807 18 yıl
29 IV. Mustafa 29 Mayıs 1807 28 Temmuz 1808 1 yıl
30 II. Mahmud
İnkılâpçı, Gazi
28 Temmuz 1808 1 Temmuz 1839 31 yıl
31 Abdülmecid
Tanzimâtçı, Gazi
1 Temmuz 1839 25 Haziran 1861 22 yıl
32 Abdülaziz
Bahtsız, Şehit
25 Haziran 1861 30 Mayıs 1876 15 yıl
33 V. Murad
Deli
30 Mayıs 1876 31 Ağustos 1876 93 gün
34 II. Abdülhamid
Gazi
31 Ağustos 1876 27 Nisan 1909 33 yıl
35 V. Mehmed
Reşâd
27 Nisan 1909 3 Temmuz 1918 9 yıl
36 VI. Mehmed
Vahideddin
4 Temmuz 1918 1 Kasım 1922 4 yıl
Saltanatın Lağvının Sonrası[e]
(1922–1924)
Abdülmecid
(Son Osmanlı Halifesi)
18 Kasım 1922 3 Mart 1924 2 yıl
[c]

Soy ağacı

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Oğuz Han
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Gün Han
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kayı boyu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Saçıkaralılar
 
 
Kurtlu
 
 
Kızılkeçili
 
 
Karakeçili
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Atçekenler (Tanrıdağı Türkmenleri)
 
Sarıkeçili
 
Haculu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kaya Alp
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Süleyman Şah
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ertuğrul Gazi
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Osman Gazi
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Orhan Gazi
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Murat
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Bayezid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Mehmet
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Murat
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Mehmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Bayezid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Selim
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Süleyman
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Selim
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Murad
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Mehmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Ahmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Mustafa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Osman
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
IV. Murad
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
İbrahim
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
IV. Mehmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Süleyman
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Ahmet
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Mustafa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Ahmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Mahmud
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Osman
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Mustafa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Abdülhamid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Selim
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
IV. Mustafa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Mahmud
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Abdülmecid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Abdülaziz
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
V. Murad
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Abdülhamid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
V. Mehmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
VI. Mehmet
 

Kronolojik Yönetim Şeması

VI. Mehmed V. Mehmed II. Abdülhamid İkinci Meşrutiyet Birinci Meşrutiyet V. Murad Abdülmecid Tanzimat II. Mahmud IV. Mustafa III. Selim Osmanlı İmparatorluğu dağılma dönemi I. Abdülhamid III. Mustafa III. Osman I. Mahmud III. Ahmed Lâle Devri II. Mustafa Osmanlı İmparatorluğu gerileme dönemi II. Ahmet II. Süleyman IV. Mehmed Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları Köprülüler Devri I. İbrahim IV. Murad I. Mustafa II. Osman I. Mustafa I. Ahmed III. Mehmed III. Murad II. Selim I. Süleyman I. Selim II. Bayezid II. Mehmed Osmanlı İmparatorluğu yükselme dönemi II. Murad II. Mehmed II. Murad Musa Çelebi Süleyman Çelebi İsa Çelebi Fetret Devri I. Bayezid I. Murat I. Orhan I. Osman Osmanlı İmparatorluğu kuruluş dönemi

Ayrıca bakınız

Notlar

a1 2 : Osmanlı hükümdarı’nın tam unvanı kendinden olan çeşitli unvanlar ve yüzyıllar boyunca değişen unvanlar gibi karışıktı. Sultan unvanı ilk hükümdarlardan beri sürekli kullanılırdı. Çünkü bu Müslüman dünyasında yaygındı. Osmanlılar hızla diğer Müslüman hükümdarlardan kendilerini ayırmak için değişik varyasyonlarıda kabul ettiler. Üçüncü Osmanlı hükümdarı I. Murad kendi unvanları olan Sultân-î Âzam (en yüce sultan/sultanların en büyüğü), Hakan (en yüce han/hanların en büyüğü) ve Hüdavendigar (en yüce imparator imparator/imparatorların en büyüğü/en yüce hükümdar/hükümdarların en büyüğü)’ı kullandı. Anadolu Selçuklular’ı ve İlhanlılar sırasıyla bu unvanları kullandılar. Oğlu I. Bayezid Rumların sultanı unvanını benimsedi. Rum Anadolu'da eski bir islamik addı. Osmanlılar yönetimindeki İslam ve Orta Asya miraslarının birleşimi unvanın benimsenmesi Osmanlı hükümdarlarının standartı haline geldi: Sultan [Adı] Han.[59] Osmanlı’nın batıda en sık sultan unvanını çağrıştırmasına rağmen, Türkiye'deki insanlar genellikle Osmanlı Hanedanı’nın hükümdarlarını tanımlarken padişah unvanını kullanırlar.[60] Osmanlı sultanının tam unvanı bir zamanlar imparatorluğun sınırlarında stabilize oldu:[61]
"Osmanlı Ailesi’nin hükümdarı, Sultân-es Selâtin (Sultânların Sultânı), Kağan (Hanların Hanı), Müminlerin Halifesi, Mekke, Medine ve Kudüs şehirlerinin hizmetçisi, İstanbul, Edirne ve Bursa başkentlerinin, Şam ve Mısır’ın, tüm Azerbaycan’ın, Mägris’in, Barkah’ın, Kayravan’ın, Halep’in, Irak’ın, Arabistan’ın ve Ajim’in, Basra’nın, Lahsa Eyaleti’nin, Dilen’in, Rakka’nın, Musul’un, Partlar’ın, Diyarbakır’ın, Kilikya’nın ve Erzurum, Sivas, Adana, Karaman, Van, Barbarya, Habeş, Tunus, Trablusgarp, Şam, Kıbrıs, Rodos, Girit, Mora vilayetlerinin, Akdeniz’in, Karadeniz’in, Anadolu’nun, Rumeli’nin, Bağdat’ın, Kürdistan’ın, Yunanistan’ın, Türkistan’ın, Tartarî’nin, Çerkesya’nın, Kabarda’nın iki bölgesinin, Gürcistan’ın, Kıpçaklar ovasının, Tatarlar’ın, Kefe’nin ve tüm komşu ülkelerin, Bosna’nın, Belgrat’ın, Sırbistan’ın, Arnavut’un, Eflak’ın ve Boğdan’ın, bunların yanı sıra tüm bağlı yerler ve sınırlar, ve birçok ülke ve şehirler’in padişahı"
b : Osmanlı Hilafeti, Osmanlı Hanedanı’nın sahip olduğu en önemli konumdu. Halife manevi gücü simgeler, saltanat ise geçici gücü temsil eder. Osmanlı tarih yazmalarına göre, I. Selim halife unvanını 1517’deki Mısır’ın fethinden sonra kazandı, son Abbasi’den sonra Kahire’de, III. Mütevekkil halifeliği kendisine feragat etti. Ancak, modern bilim adamları arasındaki fikir birliği halifeliğin devrinin 18. yüzyılda Osmanlı askeri alanda güç kazanılması fikri için uydurulmuş efsane olduğunu kabul eder. Aslında, Osmanlı hükümdarları halife unvanını Mısır’ın fethinden önce de kullanıyorlardı, I. Murad’tan sonrakiler. Şu anda kabul gören halifelik bir-iki yüzyıldır "yok oldu", Osmanlı İmparatorluğu ve II. Katerina arasında 1774’te imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması’yla canlandırılmıştır. Osmanlıların halifelik iddiasının ilk kez uluslararası düzeyde tanınmasına kadar antlaşma son derece sembolikti. Buna rağmen antlaşma ile Osmanlı Devleti’nin Kırım Hanlığı’nı kaybettiği resmileşti, bu Osmanlı halifelerinin Rusya’daki Müslümanların dini otoritesine devam etmesini kabul etti.[62] 18. yüzyıldan itibaren, Osmanlı sultanları giderek statülerini halifeliği harekete geçirmeyi amaçlayan Panislamizm fikrini zarar veren Avrupa emperyalizminin Müslüman yüzü arasında vurgulanmıştır. I. Dünya Savaşı'nda patlak veren, sultan/halife cihad çağrısını 1914’te müttefik düşmana karşı yayımladı, Fransa, Britanya ve Rusya imaparatorluklarındaki boşuna teşvik edici konular isyana dönüştü. II. Abdülhamid halifelik unvanını en çok kullanan Osmanlı padişahı olmuştur, ve halife olarak devletin birçok Müslüman başkanları tarafından kabul edildi, hatta olabildiği kadar uzakta, Sumatra’da.[63] İddiasını 1876 Anayasası (4. Makale)'na koydu.[64]
c1 2 : Tuğralar 36 Osmanlı padişahının 35'i tarafından kullanıldı, 14. yüzyılda I. Orhan tarafından başlatıldı, iki farklı belgede tuğrası bulundu. Tuğrası olmayan padişah I. Osman’dı. Abdülmecid, son Osmanlı halifesi de kendine ait bir tuğradan yoksundur, devlet başkanı olarak hizmet vermedi (bu konum Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu tarafından düzenlendi) sadece dini bir semboldü.
d : Fetret Devri, Osmanlı İmparatorluğu’nun 1402’den 1413'e kadar süren kaos dönemi oldu. Ankara Muharebesi (20 Temmuz 1402)’ndeki yenilgi ve sonrasındaki I. Bayezid’in Timur tarafından yakalanmasından sonra başlamıştır. Yıldırım Bayezid’in oğulları 10 yıl savaşmış ve 1413’te I. Mehmed’in tartışmasız zaferiyle son bulmuştur.[65]
e : Saltanat resmen 1 Kasım 1922’de kaldırıldı. Sultan VI. Mehmed 17 Kasım’da İngiliz savaş gemisi HMS Malaya ile Malta’ya kaçtı[55]. Bu olay Osmanlı Hanedanı’nın sonu oldu. 18 Kasım’da, Türkiye Büyük Millet Meclisi VI. Mehmed’in kuzeni Abdülmecid’i halife olarak seçti.[66] Osmanlı Devleti’nin resmi sonu Lozan Antlaşması aracılığıyla ilan edildi (24 Temmuz 1923). Yeni tanınan "Ankara hükümeti", eski İstanbul bazlı hükümet değil, hak sahibi ve ardılı oldu. Türkiye Cumhuriyeti TBMM tarafından 29 Ekim 1923’te Mustafa Kemal’in ilk Cumhurbaşkanı olmasıyla ilan edildi.[67] Abdülmecid’in kukla olmasına rağmen herhangi bir siyasi güç eksikti, 3 Mart 1924'te TBMM 1. Dönem tarafından halifeliğin kaldırılmasına kadar konumunu korudu.[64] VI. Mehmed daha sonra Hicaz’da tekrar halife olmaya çalıştı ama başarısız oldu.[68]

Dipnotlar

  1. Stavrides 2001, s. 21
  2. Glazer 1996, "Osmanlı İmparatorluğu"
  3. Glazer 1996, "Kurtuluş Savaşı"
  4. 1 2 Findley 2005, s. 115
  5. 1 2 Glazer 1996, "Osmanlı Müesseseleri"
  6. Toynbee 1974, s. 22–23
  7. Stavrides 2001, s. 20
  8. Quataert 2005, s. 93
  9. d'Osman Han 2001, "Osmanlı Padişah Veraseti"
  10. Quataert 2005, s. 90
  11. Peirce, Leslie. "The sultanate of women". Channel 4. 2007-12-03 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20071203045546/http://www.channel4.com/history/microsites/H/history/e-h/harem.html. Erişim tarihi: 2009-04-18.
  12. Glazer 1996, "Dış Tehditler ve İç Dönüşümler"
  13. Bardakçı, Murat (25 Eylül 2009). "Şehzadenin ardından basın öyle hatalar yaptı ki..." (Türkçe). Haberturk.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160303232057/http://www.haberturk.com/yazarlar/221818-sehzadenin-ardindan-basin-oyle-hatalar-yapti-ki. Erişim tarihi: 2010-07-16.
  14. Quataert 2005, s. 91
  15. Quataert 2005, s. 92
  16. Karateke 2005, s. 37–54
  17. "Sultan Osman Gazi". Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001426/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF6889456451E3D5A2. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  18. "Sultan Orhan Gazi". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002432/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF6A6A343C33282372. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  19. "Sultan Murad Hüdavendigar Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107003325/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFD6AF8DEA2BD4C419. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  20. "Sultan Yıldırım Beyezid Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001423/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF4E2A0F32F984A249. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  21. "Sultan Mehmed Çelebi Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001520/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF828C9C863A6BC10B. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  22. 1 2 "Sultan II. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001908/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF07F5342A0B9FE138. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  23. 1 2 "Chronology: Sultan II. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002923/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFFFB2CB2AD591CE26FAD0F3EC46DDE116. Erişim tarihi: 2009-04-07.
  24. "Fatih Sultan Mehmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001420/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFA26CBFDF5F1B259F. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  25. Kafadar 1996, s. xix
  26. "Chronology: Fatih Sultan Mehmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002429/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF530871610CC1EB6F. Erişim tarihi: 2010-07-15.
  27. "Sultan II. Bayezid Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001336/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF6CB60B44B4D43F98. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  28. "Yavuz Sultan Selim Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001725/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF0D2CC151BEEE94E3. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  29. "Kanuni Sultan Süleyman Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001732/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFDBDB7EEEC392BFF8. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  30. "Sultan II. Selim Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002955/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFB6DE0D48D507A18A. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  31. "Sultan III. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107003044/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF8D588401D144147C. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  32. "Sultan III. Mehmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002921/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFB1B55B0663BB6F47. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  33. "Sultan I. Ahmed". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001821/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFF4AB19A2EFA3C691. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  34. 1 2 "Sultan I. Mustafa". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001816/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFF98E2B0DB37EDA76. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  35. "Sultan II. Osman Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002841/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFA34EA1DE31F745BA. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  36. "Sultan IV. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002713/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF99EC57C8B75471FA. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  37. "Sultan İbrahim Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001719/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFF3642F2144BBDA75. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  38. "Sultan IV. Mehmed". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002137/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF4E0437319A7BD201. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  39. "Sultan II. Süleyman Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002508/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF64FCDB8C1B1E6E40. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  40. "Sultan II. Ahmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001631/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFE03BFC818972E45C. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  41. "Sultan II. Mustafa Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002224/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF882D53A8A1E323A5. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  42. "Sultan III. Ahmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002717/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFB6D479D48BC9DBA7. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  43. "Sultan I. Mahmud Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002141/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFEECEF96BF906C773. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  44. "Sultan III. Osman Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160127070246/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF4E35FDD7960B0895. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  45. "Sultan III. Mustafa Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002927/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF58DCB41B038C3F0E. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  46. "Sultan I. Abdülhamit Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001428/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF2B1498BB4C85A33A. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  47. "Sultan III. Selim Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107003041/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF4F192C55D7367761. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  48. "Sultan IV. Mustafa Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001728/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFCA05F2B7615584EE. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  49. "Sultan II. Mahmud Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001739/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF2F42C1BABDFDE191. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  50. "Sultan Abdülmecid Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001735/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF98CDA43385F0101A. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  51. "Sultan Abdülaziz Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107001522/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF238315018FDAF0B2. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  52. "Sultan V. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107003038/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFB380FA94475E3982. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  53. "Sultan II. Abdülhamid Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002958/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF782108BA1C84872F. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  54. "Sultan V. Mehmed Reşad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002757/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF0B809AAFBA588C3B. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  55. 1 2 "Sultan VI. Mehmed Vahdettin Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107002549/http://www.kultur.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF6F57F2D04F86C330. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  56. As̜iroğlu 1992, s. 13
  57. As̜iroğlu 1992, s. 17
  58. As̜iroğlu 1992, s. 14
  59. Peirce 1993, s. 158–159
  60. Şablon:Dergi belirt
  61. Ozgen, Korkut. "The Ottomans History". TheOttomans.org. 2008-01-11 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20080111092617/http://www.theottomans.org/english/family/index.asp. Erişim tarihi: 2009-02-06.
  62. Şablon:Ansiklopedi belirt
  63. Quataert 2005, s. 83–85
  64. 1 2 Toprak 1981, s. 44–45
  65. Sugar 1993, s. 23–27
  66. Aşiroğlu 1992, s. 54
  67. Glazer 1996, "Table A. Chronology of Major Kemalist Reforms"
  68. Şablon:Ansiklopedi belirt

Kaynakça

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Osmanlı padişahları listesi ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/11/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.