Kubbealtı vezirleri
Kubbealtı vezirleri, Osmanlı İmparatorluğu'nda dîvân-ı hümâyûn üyesidirler. Askerî sınıfa mensup beylerbeyi rütbeli paşalar arasından sadrâzam ve pâdişâh tarafından seçilirler. Sadrâzama bağlı olarak çalışırlar. Sadrâzama ve pâdişâha danışmanlık ederler, verilen özel görevleri yerine getirirlerdi. Dîvân müzakerelerinde ve siyasî herhangi bir işin hallinde de tecrübeli devlet adamları olan kubbealtı vezîrlerinin fikirlerinden istifade edilirdi.
İlk dönemlerde tek vezîr vardır. Vezîrlerin sayısının dörde çıktığı Fatih Sultan Mehmet devrinde sadrâzamın da görevleri artınca sadece başvezîr değil, ayrıca pâdişâh vekili olmuştur. 17. yüzyılın başlarından itibaren defterdar, nişancı ve kaptanpaşaların vezîrlikleriyle beraber, vezîrlerin adedi artmıştır. Hattâ bazı beylerbeyliklere tayin edilen kişilere de vezîrlik rütbesi verilmiştir. Sayıları arttıkça başvezîr yani vezîriâzam makamı oluşturulmuştur. Veziriâzamdan sonra gelen diğer vezîrler; ikinci vezîr, üçüncü vezîr, dördüncü vezîr vb. şekilde adlandırılırdı ve sayıları yediye kadar çıkabilirdi. Yeni sadrâzam, bazı istisnalar dışında pâdişâh tarafından bu vezîrler arasından seçilmiştir.
Diğer Devletlerdeki Rolü
Dört Halife dönemiyle birlikte devlet teşkilâtında vezîrlik görülür. İslâm devletlerinde temel görevi, hükümdara danışmanlık ve yardım etmektir. Önemli devlet görevlileri, bu makama gelmektedirler.
Ayrıca bakınız
| |||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||