Negatif ve pozitif haklar
Haklar |
---|
Kuramsal ayrımlar |
İnsan hakları |
Sahibine göre haklar |
Diğer hak grupları |
İnsan hakları dahilinde, bazı filozoflar ve politik bilim insanları, negatif haklar ve pozitif haklar arasındaki farkları belirlemişlerdir. Bu görüşe göre, pozitif hak, kişinin, birisi için bir şey yapmasını ahlaki olarak desteklerken, negatif hak, birisinin bir şey yapmasına müdahale etmeyi engeller.
Bu farkı resmi olarak dile getirmek gerekirse, eğer 'A' kişisi, 'B' kişisine karşı bir negatif hakka sahipse, 'B' kişisi, 'A' kişisinin 'x' hareketini yapmasını engelleyici şekilde davranamaz. Eğer 'A' kişisi, 'B' kişisine karşı bir pozitif hakka sahipse, bu durumda, 'A' kişisi 'x' hareketini yardımsız yapamıyorsa 'B' kişisi ona 'x' hareketini yaparken yardım etmelidir. Örneğin negatif yaşam hakkı başkalarının kişiyi öldürmesini engellerken, pozitif yaşam hakkı, yardım edilmezse ölecek olan kişiye yardım etmeyi gerektirir.
Negatif haklar, konuşma özgürlüğü, mülkiyet, inanç özgürlüğü gibi politik hakları tanımlarken kullanılır. Pozitif haklar için ise eğitim ve sosyal güvenlik örnekleri verilebilir.