On ikili sayı sistemi

Kültüre göre Rakam sistemleri
Hint-Arap rakamları
Batı Arap
Doğu Arap
Khmer
Hint
Brahmi
Tay
Doğu Asya rakamları
Çin
Suzhou
Çubuk sayma
Japon
Kore
Moğol 
Alfabetik rakamlar
Ebced
Ermeni
Kiril
Ge'ez
İbrani
Yunan
Aryabhata
 
Diğer sistemler
Atina
Babil
Mısır
İngiliz
Etrüsk
Maya
Romen
Urnfield
Tabana göre sayı sistemleri
Onluk sayı sistemi
2, 4, 8, 16, 32, 64
1, 3, 6, 9, 12, 20, 24, 30, 36, 60

On ikili sayı sistemi (duodesimal), taban olarak 12 sayısının kullanıldığı sistemdir. Onluk (desimal) sayı sistemindeki deste teriminin karşılığı bu sistemde düzine'dir.

Onluk sayma sisteminde 15 sayısının anlamı 1 deste ve 5 birim iken, on ikili sayı sisteminde anlamı 1 düzine ve 3 birimdir. Dolayısıyla 1312=1510 şeklinde gösterilir. Baş parmak hariç bir elin diğer 4 parmağında 12 boğum olması ve baş parmakla 12'ye kadar kolay sayma yapılabilmesi tıpkı toplamda 10 parmak sayma yöntemi gibi kullanışlıdır. Takvim ve zamanı ölçme konusunda çok ileri oldukları bilinen eski Mezopotamya'da on ikili sayı sistemi kullanıldığı bilinmektedir. 1 takvim yılında 12 ay olması, 1 saat turunda 12 saat olması ve 12 burç adı olması, bu sayı sisteminin diğer kullanım alanlarından bazılarıdır.

Duodesimal rakamların desimal karşılığı

Onikilik sayı Onluk sayı
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
A 10
B 11
10 12

Duodesimal sayının desimal sayıya çevrilişi

B13A sayısını desimale çevirelim:

Desimal sayının duodesimale çevrilişi

5796 sayısını 12 tabanlı sisteme çevirelim: 5796/12=483 (kalan=0) 483/12=40 (kalan=3) 40/12=3 (kalan=4) 3/12=0 (kalan=3)

343012=579610

This article is issued from Vikipedi - version of the 8/3/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.