Origenes
Origenes (Yunanca: Ὠριγένης, d. 184/185 - ö. 253/254), İskenderiye'de doğmuş, Patristik felsefenin en önemli temsilcilerinden olan bir Kilise Babası'dır.
Öğretisi
Origenes, Hristiyanlığın kutsal üçleme, İsa’nın insanları kurtarmak üzere kendini feda etmesi, Tanrı’nın inayeti ve cisimleşme gibi dogmalarının, felsefî bir görüşle ve hem akıl ve hem de imanın ışığı altında sistemli bir şekilde açıklamanın zorunluluğuna ve önemine işaret ederken, Hristiyanlıkla klâsik felsefenin sentezine giden yolda ciddi adımlar atmıştır.[1]
Öğretisi Gnostikler’inkine yaklaşan mistik bir öğretidir. Ruhların yeryüzünde doğumlarından önce de var olduklarını ve yükselmek, gelişmek, arınmak üzere doğum yoluyla öte-alemden gelip yeryüzünde bedenlendiklerini, İsa’nın Tanrı’nın ancak evlatlık olarak oğlu olabileceğini (yani gerçek oğlu olmadığını) ve cehennem azabının ebediyen sürmeyeceğini savunmuştur.
Duyular dünyasının yalnızca daha yüksek düşünceler dünyasını yansıttığı şeklindeki Platoncu görüşün Hristiyanlık'la uyumlu olduğunu farketti. Diğer Hristiyan Platoncuları gibi o da İncil'i sembolist bir alegori olarak yorumladı. İncil'in sözcük anlamlarından ibaret olması ona olanaksız gözüküyordu. Özellikle, Rufin tarafından Latince’ye çevrilen Principes eserinde ifade ettiği bu fikirleri 325 yılında yapılan İznik Konsili’nce mahkûm edilmiştir.
Origenes’in öğretisine göre sonsuz ve aşkın olan Tanrı’nın Logos vasıtasıyla yarattığı ruhlar, kendi iradeleriyle O’na yaklaşabilirler veya O’ndan uzaklaşabilirler. Origenes’in “nihai kurtuluş”la ilgili fikirleri Kilise Babaları’nın en büyüklerinden her üçü de Kapadokyalı olan (Güzelyurt-Aksaray) Nenizili Gregor, Cesarea'lı (Kayseri) Basileios ve özellikle Nissalı Gregor (Harmandalı-Aksaray) tarafından benimsenmiştir. Origenes çoğu eski Yunanca olan çok sayıda eser yazmıştır.
- ↑ Ahmet Cevizci, Ortaçağ Felsefesi Tarihi, 2000, s. 46