Parazit sürükleme
Parazit sürükleme, bir akışkan içerisinde bağıl olarak hareket eden cisme kendi varlığından kaynaklanarak etkiyen sürükleme kuvvetidir.
Parazit sürükleme; akışkan elemanı ile cisim arasındaki sürtünmeden kaynaklanır. Sürtünmeli akışlarca cisim akım önünde bir set oluşturur. Akım; bu seti aşmak için cismin etrafından dolanır. Bu dolanma etrafında yüzeyde kayan akışkan ile cisim arasındaki sürtünme kuvveti cismi akım yönünde sürüklemeye çalışır. Ayrıca akışkanın ataletinin de cisme akış yönünde bir kuvvet uygulaması söz konusudur. Bu kuvvetlerin bileşkesi, cismi akış yönünde hareket etmeye zorlayacaktır.
Aerodinamikte
Parazit sürükleme; yüzey sürtünmesinden (skin friction), taşıtın şeklinden (form drag) ve uçak parçalarının birleşme noktalarından (interference drag) kaynaklanır. "Yüzey sürtünme sürüklemesi" ve "şekil sürüklemesi" bazen birlikte "profil sürüklemesi" olarak adlandırılır.[1]
Yüzey sürtünme sürüklemesi taşıt yüzeyi ile üzerinden akan hava arasındaki sürtünmeden kaynaklanır ve şu faktörlere bağlıdır: uçağın yüzey alanı, yüzey pürüzü (buzlanma vs.) sınır tabakasındaki hava akışının düzenli veya türbülanslı oluşu, hava sürati, kanat profili kalınlığı, hücum açısı.
Şekil sürüklemesi hava akışına direnç gösteren yüzeylerin arkasında oluşan türbülanstan kaynaklanır. Bir örnekle açıklamak gerekirse düz bir plaka hava akışına paralel ise yüzey sürtünme sürüklemesi çok daha fazladır, hava akışına dik iken şekil sürüklemesi çok daha fazladır.[1]
Enterferans sürüklemesi, kanat/gövde, gövde/kuyruk gibi farklı parçaların birleştiği bölgelerde oluşur.[2] İki farklı parça üzerindeki farklı hava akımları karşılaştığında wake türbülansı yaratır. Yüzeylerin uygun tekniklerle kaplanması ve yuvarlaklaştırılması enterferans sürüklemesini azaltacaktır.[2]
Kaynakça
- Pooley, Dorothy, ve David Robson. ''The Air Pilot's Manual 4: The Aeroplane Technical.'' 5nci baskı. Cranfield. Pooley's Air Pilot Publishing, 2009.