Pivot (amerikan futbolu)

Bir hücum formasyonunda pivotun konumu (renkli)

Pivot (C), Amerikan futbolu'nda bir pozisyondur ve hücum takımının hücum çizgisinin en içteki, oyun çizgisinin ise en yakınındaki oyuncudur. Aynı zamanda pivot, oyunu başlatmak için pas atan (topu bacaklarının arasından arkadaki oyun kurucuya gönderen) kişidir.

Son zamanlarda bir formasyon olan 3-4 savunma formasyonun yaygınlaşmasıyla pivotların oyundaki önemi artmaya başlamıştır. Baltimore Ravens takımının yöneticisi Ozzie Newsome'nin ise bu konuda "Burun forvetini devre dışı bırakabilecek bir kişiye ihtiyacınız var. Eğer böyle bir oyuncunuz yoksa her şey karışır ve koşu oyununuz eskisi kadar etkili olmaz." şeklinde bir sözü vardır.^[1]

Görevler

Pivotun ilk ve en önemli görevi bacağının arasından oyun kurucuya pas vermesidir. Buna oyunu başlatan pas denir. Çoğu hücum formasyonu savunma çizgisindeki oyuncuların ve arka defansların hücum çizgisine göre nasıl dizildiğine göre ve durdukları konumlara göre belirlenir. Çünkü pivot, oyunu başlatan pası vermeden önce savunma çizgisini en ideal noktadan görür ve buna göre ilk çizgi çağrısını yapar. Bu çağrıları genellikle savunma oyuncularının konumu ve durumuna göre yapar. Böylece bu çağrıdan sonra yapılacak çağrıların temelini oluşturan çağrıyı yapmış olur. Bazı durumlarda pivot tüm hücum çizgisine çağrılar yapar. Bu 21. yüzyılda daha yaygın hale gelmiş ve pivot oyun kurucuyla aynı çağrı yetkisini kazanmıştır.^[2] Bu sebepten pivot hücum çizgisindeki en zeki oyuncudur, ve pivotun oyun zekası başarısındaki en önemli etkendir.

Pivot, başlatma pasını verdikten sonra bloklama yapılması gereken oyuncuları belirler. Bu belirlemeler sonucunda yapılan bloklamalar genelde hücumun durumuna göredir.

Koşu oyunu bloklaması

Koşu bloklaması çağrısı, oyunu başlatan pas verildikten sonra savunmanın durumuna göre ve hücum oyununa göre verilir. Genelde bu çağrılar aşağıdaki gibidir:

• Savunma çizgisinin ortasını ya da arka defansların arkasını daha sonra da gerekirse en arkadaki savunmaları bloklayarak koşucuya alan açma.
• Gardların bloklama görevinde onlara yardım etme.Bu iş pivot ve gardın birlikte çalışıp aynı savunma oyuncusunu bloklamasıyla (genelde savunma forveti) ve böylece hedefin daha fazla itilmesiyle yapılabilir. Ayrıca pivot garda yapacağı yardımı savunma oyuncusuna hızlı ve sert bir darbe vurup, dengesini bozarak ve daha sonra daha gerideki savunma oyuncularını bloklamaya giderek de yapabilir.
• Dikkat çekici gardlar için savunma çizgisi oyuncularını arkadan bloklama. Bazı hücum oyunu durumlarında bir hücum çizgisi oyuncusu top taşıyıcısına alan açmak için gerekli yere gider. Bu durumda pivot, hem koşucuya alan açmak için hem de garda yardım etmek için savunma forvetlerini bloklayabilir.

Pas oyunu bloklaması

• Pivotun pas bloklamasındaki işleri, koşu bloklamasındaki işleriyle benzerdir. Pivot takımındaki gardlara savunma takımındaki çizgi oyuncularının konumuna göre yardım eder. Aynı zamanda pivot, yıldırım oyununda arka defans, güvence ya da arka köşe oyuncularını da bloklamaya çalışabilir. Bunun yanında iyi bir pivot, oyun kurucunun pasının engellenmesinin önüne geçmek için her zaman oyunu dikkatli bir biçimde takip eder.

Oyun başladıktan sonra ve oyun sırasında

Çoğu oyunun başında pivot, oyunu başlatan pası direkt olarak oyun kurucunun eline gönderir. Tüfek diziliminde ise pivot, oyunu başlatan pası birkaç yarda arkasında duran oyun kurucuya fırlatır. Eğer vuruş ya da şut gerekiyorsa pivot, vuruş pasını 10-15 yarda arkasındaki vurucu ya da şutçuya gönderir. Eğer pivot vuruş pasını doğru veremezse bu takımın topu çevirmesine, hatta skor vermesine, sebep olabilir. Bundan dolayı çoğu takım vuruş durumları için özel eğitilmiş pivotları kullanır. Bu pivotlar takımın uzun başlatıcısı ya da başlatıcı pivotu olarak isimlendirilir. Ayrıca pivot, topu oyun kurucuya göndermek zorunluluğunda değildir, toğu arkasındaki herhangi bir oyuncuya gönderebilir. Bunun sonucunda ise pivot topu oyun kurucuya göndermek yerine direkt olarak koşucuya gönderebilir ve böylece savunma takımını yanıltmaya çalışabilir.

Eğer oyunu başlatan pas pivotun direkt olarak altından ve elden alınmışsa buna "pivot altı" denir. Bu başlatma şekli sonucunda oyunu başlatan pas genellikle oyun kuruculara verilir, ancak bu pası alması için farklı oyuncuların kullanıldığı da görülmüştür.

Ceza durumları

Oyun kurucu oyun başlatmak için pivottan topu istese dahi pivot oyunu başlatan pası vermediği sürece savunma oyuncuları oyun çizgisini geçemez. Pivot, bu kuralı kullanarak rakip takımın oyuncu değişikliği yaptığı sırada (yani rakip takım sahada 12 ya da 10 kişiyken) topu göstermeden oyunu başlatan pası verebilir ve böylece rakip takımın ceza almasına sebep olabilir.

Kolej ve lise futbolu kurallarına göre pivot vuruş pasını verdikten sonra 1 saniye boyunca dokunulmaz sayılır. Eğer bu kural ihlal ederse savunma takımı ceza alır.

Ek olarak oyunu başlatan pas devam eden bir harekettir. Eğer pivot pası vermeye başlarsa, tamamlamak zorundadır. Aksi halde oyunu başlatan pasın kuralları ihlal etmesinden dolayı hücum takımı ceza alır.

Kolej futbolunda en iyi pivota "Dave Rimington Trophy" adlı ödül verilir.

Kaynakça

1. Chadiha, Jeffri (October 15, 2009), "Spikes in value, hikes in pay", ESPN.com, http://sports.espn.go.com/nfl/columns/story?columnist=chadiha_jeff&page=hotread5/centersofattention 
2. Layden, Tim (September 24, 2012). "Calm Amid The Chaos". Sports Illustrated. 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131016123446/http://sportsillustrated.cnn.com/vault/article/magazine/MAG1206052/index.htm. Erişim tarihi: December 12, 2012.