Polisakkarit
Polisakkaritler, birden fazla ve ayrı (birleşik olmayan) monosakkaritin glikozit bağıyla birleşmesiyle oluşan kimyasal maddelerdir. Glikoz birimlerinin farklı şekilde bağlanması polisakkaritler arasında farklı özelliklerin doğmasına neden olur. Bu da kohezyonu destekler. Çok sayıda (n tane) monosakkaritin “n-1” adet su molekülü kaybetmesiyle meydana gelen büyük moleküllü bileşiklerdir. “Kompleks şekerler” de denir.
Yalnız heksoz veya pentoz birimlerinden meydana gelenler olduğu gibi, bazıları da hem heksoz hem pentoz birimleri ihtiva ederler. Heksozlardan türeyenlerin genel formülü (C6H10O5)n, pentoz ihtiva edenler ise (C5H8O4)n şeklinde gösterilir.
Polisakkaritler hücre zarından difüzyon ile geçemezler.Ayrıca tatsız olup çoğu suda erimez. En önemlileri; nişasta, glikojen, selüloz ve kitindir. Çok sayıda glikoz molekülünün birleşmesinden türemişlerdir. Meydana gelişleri
- n.(C6H12O6) ® (C6H10O5)n. H2O + (n-1) H2O
şeklinde gösterilebilir. Aralarındaki fark, glikoz moleküllerinin sayısı ve birbirlerine farklı bağlanış biçimleridir.
Başlıca polisakkaritler
- Glikojen: Karaciğerde ve kaslarda depolanır.
- Selüloz: Bitkilerde bulunur. Hücre çeperinin yapısına katılır. Sindirimi zordur. İnsanlar ve hayvanlar sindiremez ama otçul hayvanlar bağırsaklarında bulunan bakteriler sayesinde selülozu sindirebilir.
- Kitin: Böceklerin dış iskeletlerini oluşturur.Mantar hücrelerinde de kitin bulunur.
- Nişasta: Bitkilerde depo edilir. Özellikle tahıllar ile patateste bol bulunur.