Prosopagnosia
Prosopagnosia (Yunanca Prosopon yüz + agnosia kayıtsızlığı), yüz körlüğü olarak da adlandırılan insan yüzleri tanıyamama, ayıramama durumudur. Prosopagnostikler göz, burun, ağız gibi yüzün her parçasını tek tek görebilmekle birlikte birbirleri ile ilişkisini kuramamaktadırlar.
Hastalık, önceleri beyinde bir hasar kaynaklı olduğu düşünülmekteydi ancak son bulgular yüksek bir genetik ilişki olduğunu ortaya koymuştur. İncelemelerde beynin yüz tanıma ile ilgili temporal ve oksipital bölümlerinde bozukluk tespit edilmiştir.
Çeşitli derecelerde etkili olan hastalık, ileri seviyelerinde kişinin kendi yüzünü tanımamasına kadar varabilir. Kalabalık bir grupta oldukça zorlanan bu kişiler genelde bu tür ortamlardan kaçınırlar. Genelde prosopagnostikler kişileri ayırt etmek için ses, saç, vücut şekilleri gibi ek özellikleri kullanırlar. Bu tür yetenekler hastalığın tanısını zorlaştırmaktadır. Son dönemlere kadar oldukça ender olduğu düşünülen hastalık yeni araştırmalarda %2'ye kadar çıkan sıklıklarda görülmüştür.
Ayrıca bakınız
- Agnosia
- Capgras delüzyonu
- Kognitif nörofizyoloji
- Thatcher etkisi
Dış bağlantılar
- New Scientist: Face blindness runs in families
- Cecilia Burman's Prosopagnosia Pages - information about prosopagnosia from someone with the condition.
- Bill Choisser's Faceblind!, a book published online
- Face Blind Prosopagnosia Research Centers at Harvard and University College London
- Face Recognition Tests - online tests for self-assessment of face recognition abilities.
- What’s in a face? - transcript of a show from ABC Radio National's All in the Mind program from February 2006
- Have We Met? - ScienceNOW Daily News article published June 2006
- Do I Know You? - Time magazine article published July 2006
Ek İngilizce kaynaklar
- Bruce, V. and Young, A. (2000) In the Eye of the Beholder: The Science of Face Perception. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-852439-0
- Farah, M.J. (1990) Visual agnosia: Disorders of object recognition and what they tell us about normal vision. MIT: MIT Press. ISBN 0-262-06238-0
- Economist, December 2 2004, About face
Referanslar
- Young, A.W., Newcombe, F., de Haan, E.H.F., Small, M. & Hay, D.C. (1998) Dissociable deficits after brain injury. In A.W.Young (ed) Face and Mind. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-852420-X
- Whitely, A.M. & Warrington, E.K. (1977) Prosopagnosia: A clinical, psychological and anatomical study of three patients. Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry, 40, 395-403
- Bauer, R.M. (1984) Autonomic recognition of names and faces in prosopagnosia: A neuropsychological application of the guilty knowledge test. Neuropsychologia, 22, 457-469