Prothonotary

Prothonotary kelimesi 1447 yılından beri "Bir mahkemenin baş katibi" olarak İngilizce'de kullanımdadır. Yunanca protonotarios "ilk yazman" dan prothonotarius (yaklaşık 400), köken itibarı ile Bizans İmparatorluğu sarayı yazmanları kurulu başı, Yunanca πρῶτος protos "ilk" + Latince notarius ("noter"); -h- harfi orta Latincede ortaya çıkmıştır. Unvan, yüksek dereceli bir hukuk görevlisi için kullanılır.

Bizans kullanımı

Prōtonotarios (Yunanca: πρωτονοτάριος), gene notarioi'nun proedros'u ya da primikērios'u makamı orta Bizans (7 ile 10. yüzyıl arası) idaresinde birçok idari bölümde notarioi iş grubunun başı olarak mevcuttur. İmparatorluk notarioi'ların (sarayın sekreterleri), çeşitli sekreta'ların ya da logothesia'ların (hükümet bakanları) prōtonotarioi'larının olduğu kadar her thema ya da vilayetinde vardı.^[1] Taşra kullanımı erken 9. yüzyılda ortaya çıkmış ve doğrudan yönetici generalin (stratēgos) altında vilayetin baş sivil memuru olarak görev yapmıştır. Başlıca idari ve mali (tipik olarak Sakellion'nun maliye bakanına aittiler) işlerden sorumluydular ve ayrıca thema ordusunun hazırlık tedarikinden sorumluydular. Makam themata ve logothesia ile beraber 11.ve 12. yüzyıllardan sonra ortadan kalkmış olmasına rağmen imparatorun baş sekreteri olarak görev yapan tek bir prōtonotarios izleri Paleologos Hanedanı'na kadar görülür.^[1]

Birleşik Devletler

Birleşik Devletler'de bu terim yaygın şekilde kullanılırdı, sadece Pennsylvania ve Delaware mahkemelerinde hala mahkemelerin baş katibine "prothonotaries" denilerek kullanılmaktadır.

Pennsylvania yüksek mahkemesi Harrisburg'da bulunan prothonotary rolüne ek olarak, iki prothonotaries yardımcısı bulundurur, birisi Philadelphia ve diğeri Pittsburgh'da. ABD başkanı Harry S Truman 1948 yılındaki kampanyasının Pittsburgh durağında bir prothonotary ona tanıştırılmıştır. "Prothonotary" terimini ilk duyduğunda tepkisinin "What the hell is a prothonotary?" (İngilizce prothonotary'de ne halttır?) olduğuna dair söylentiler vardır.^[2]

Kaynakça

1. • Kazhdan, Alexander, ed. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. s. 1746. ISBN 978-0-19-504652-6. 
2. Harry S Truman hakkındaki hikaye aşağıdaki kaynaklarda tekrar edilmiştir:
   • David M. Brown. (April 3, 2005). Lamb Says City Should Change How it Does Business. Pittsburgh Tribune-Review. Accessed 2006-11-14.
   • Roy Blount Jr. (2008) Alphabet Juice (New York, Sara Crichton Books, Farrar Straus and Giroux, ISBN 978-0-374-53204-8) pp. 238-239
   • Jon Delano. (March 14, 2003). Row Office Holders Not Political Bumpkins. Pittsburgh Business Times. Accessed 2006-11-14.
   • Peacock Keller. (July, 2005). What's a Prothonotary?. Accessed 2006-11-14.
   • Jerome L. Sherman. (May 18, 2005). 6 Elected Row Officers Become 3 Appointed. Pittsburgh Post-Gazette. Accessed 2006-11-14.

Kaynaklar

• Bu maddenin bazı bölümleri, şu anda kamu malı olan "Katolik Ansiklopedinden" çevrilmiştir.
• EtymologyOnLine