Pshular
Pshular (Abazaca псыхӀва, Çerkesçe псыхъуэ, Rusça: Псху, Псхувцы), 1864 yılına değin Çerkesya'da yaşamış bir Abaza (Abazin) dağ topluluğu. Karadeniz'e dökülen Bzıb Irmağının yukarı bölümünde yaşıyorlardı. Pshular, Aibga ve Ahçipsovlar gibi, Cigetlerin bir kolu sayılıyorlardı. Mayıs 1864 başlarında, üstün Rus birlikleri karşısında topraklarını terk etmek ve Adıge sürgünü kapsamında Türkiye'ye göç etmek zorunda kalmışlardır.[1]
1864'te Osmanlı topraklarına sürülme biçiminde gönderilen Pshuların 4 bin dolayında olduğu sanılmaktadır. Pshu nüfusundan boşaltılan yöre bir süre boş tutulduktan sonra, 1867'de Grek (Rum) yerleşimine tahsis edildi, ancak 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında Grek (Rum) yerleşimciler de Osmanlı topraklarına sürüldüler ve Rumların yerini, devletçe korunan ve desteklenen Rus yerleşimciler aldılar.
Pshu bugün Abhazya'nın Sohum rayonuna bağlı, Bzıb Irmağının sağ yakasında,deniz düzeyinden 760 m yükseklikte, 150 kadar nüfuslu, turistik küçük bir Rus dağ köyüdür.Eski Pshu arazisi üzerinde ise, şimdi, Pshu Doğa Koruma Alanı" (Псхусский заповедник) bulunmaktadır. Yükseklik,kuzey sınırındaki Kafkaslar'da 3.000 metreyi aşmaktadır (Pşiş Dağı 3.790 m.).
Kaynakça
- ↑ L.İ. Çüjba (yazan), Murat Papşu (çeviren). 19. yüzyılda bir Abaza topluluğu: Pshular. Eho Kavkaza, No 3 (6), 1994, s. 51–53. Kafkasya Yazıları, Sayı 5, Sonbahar 1998