Süper hücre

Bir süper hücrenin uydu görüntüsü

Süper hücre (İngilizce: Supercell), atmosferin yukarı seviyelerindeki açısal rüzgar yön değişiminin fazla olduğu aşırı termodinamik kararsızlığa bağlı olarak dikey rüzgarların fazla olduğu bölgelerde ortaya olan kuvvetli bir oraj biçimidir.

Orajın dört alt sınıfından (süper hücre, bora hattı, çoklu hücre ve tek hücre) biri olan süper hücre, bunlar arasında yaygınlığı en az olanıdır.

Süper hücrenin çeşitleri

Az yağışlı süper hücrenin tipik örneği

Süper hücre "Az Yağışlı" (Low-precipitation: LP), "Klasik" (Classic), "Bol Yağışlı" (High-precipitation: HP) olmak üzere üç çeşittir.^[1]

Az Yağışlı Süper Hücre

Az-yağışlı süper hücre genellikle nem oranının düşük olduğu yaz sezonunun oluşur. Az yağışlı süper hücreler yaptıkları dolu yağışları ile ünlüdürler, kimi zaman hiç yağmur bırakmadan golf topu büyüklüğünde dolu yağdırdıkları bilinmektedir.^[1]

Az yağışlı süper hücrelerde görülen hortumlar, bol yağışlı veya klasik süper hücrelere kıyasen daha zayıf yapıdadır. Zira hava daha düşük nem oranına sahip olduğu için yağışla beraber buharlaşmadan kaynaklanan ısı kaybı aşağı yönlü hava akımlarının gelişmesine elverişlidir. Bu bakımdan hortumlar ayrıca daha kısa ömürlü olur. Nem oranı düşük olduğu için konveksiyon ile yükselen hava parseli daha yüksek seviyede yoğunlaşacağı için bulut tabanı oldukça yüksektir.

Klasik Süper Hücre

Radarda bir Hook Echo

Az yağışlı ve bol yağışlı süper hücreler genellikle farklı tip gökgürültülü fırtınaların hibritleşmiş biçimdir, klasik süper hücre ise süper hücrenin saf bir formu olarak kabul edilir. ^[2] En klasik örneği saat yönünün tersine rüzgalara sahip olan ve radarda virgül görünümlü Hook Echo adı verilen fırtına biçimidir. ^[1] Virgülün kıvrıldığı yerde genellikle bir hortum bulutu bulunur. En şiddetli hortumlar bu fırtınaların altında oluşur. ^[3]

Havanın nem oranına bağlı olarak çok farklı boyutlarda dolu yapabilmektedir.

Bol Yağışlı Süper Hücre

Barbunya görünümüne sahip bol yağışlı süper hücre ise hava kütlesinin taşıdığı su miktarı olduğu koşullarda meydana gelir. Çok yoğun yağışlara sebep oldukları için görüş mesafesi oldukça düşer, bu yüzden bu fırtınaların hortumları çoğunlukla fark edilemediği için hortumlara bağlı ölümler en çok bu tip fırtınalarda görülür. ^[1]

Süper hücrenin oluşumu

Wind shear (red) sets air spinning (green)	The updraft (blue) 'bends' the spinning air upwards	The updraft starts rotating with the spinning column of air

Fransa'nın Eure-et-Loir departementında tipik bir süper hücre (supercell)'in görünümü (Rouvres ile Oulins arasında bir yer, 16 Temmuz 2009).

Kaynakça

1. SUPERCELL TYPES: LP, CLASSIC, HP Haby J, The Ultimate Weather Education Website
2. Vaughan Chase Pagr Haby J, True Supercell vs Supercell
3. What is a hook Echo ? Haby J, The Ultimate Weather Education Website