Sakalar

Bu madde veya bölüm İskitler maddesine çok benzemektedir ve bu iki maddenin tek başlık altında birleştirilmesi önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{Geçmiş birleştir}} şablonunu ekleyiniz.

Sakalar Orta Asya'da ve Doğu Avrupa'da yaşamış atlı göçebe bir Türk[1][2][3][4][5][6] veya İranî[7][8][9] halkı.

Saka kelimesi Ahamenişler döneminden sonra Eski Farsçada kullanılmaya başladı. Yunancada Sakai olarak hitap edilen Sakalar ile İskitler'in aynı halk olduklarına dair tezler mevcuttur fakat kesin kanıt bulunmamaktadır.

Tanrı Dağları ve Fergana Vadisi arasında yaşayan Sakaların Bir kısmı Akemenesilere itaat ederek Yunan-Pers Savaşına da katılmışlardı. M.Ö. 2. yüzyılda Orta Asya'dan güneye inerek Bahtriya'yı yendikten sonra Hint yarımadasına girdiler.

Yaşayışları

Savaşlarda kullandıkları en önemli silah, savaş baltasıydı. Ayrıca ok, yay ve kılıç da kullanırlardı. İskit kalıntılarındaki at figürlerinin yoğunluğu dikkati çekmektedir. Bu figürler göçmen bir kavim oldukları yönündeki tezleri bir hayli güçlendirir.

Sanat

İskit kurganlarında çıkan eserler, medeniyette ileri olduklarını göstermektedir. Herodot'a göre, "İskitler, çok medeni bir milletti. Gümüş işçiliğinde, dişçilikte ve çıkıkları sarmakta ustaydılar. İskit sanatında, hayvan üslubu önemli yer tutar. At, geyik, kuş motifleri ağırlıktadır. Herodot'un yazdıklarına göre Yunanlar, elbise teferruatlarını, gümüş ve altın at takımlarını İskitlerden öğrenmişlerdir.

Dil

Susa antik İran şehrinde Ahameniş İmparatorluğundan kalma çivi yazılı kitabeler bulunmaktadır. Hystaspes'in Oğlu I. Darius bu yazıtlarda kendine özgü bir türde İskit dilini bıraktı.[10][11] Susa çevresinde bulunan çivi yazılı kitabeler Saka dilinin Türkçe kelimeler barındırdığını kanıtlıyor.[12]

Sözcük İskit Sözcüğü Ana Kaynak Tercüme Dil Kaynağı İkincil Kaynak/Yorum
anira anira Susa Çivi yazıtları, Iran (A.D. Mordtmann, 1870, 50) onarım/onarmak Türkçe onarmak A. Chay 2002, 155[13]
arta arta Susa Çivi yazıtları, Iran (A.D. Mordtmann, 1870, 50) oturmak Türkçe otur A. Chay 2002, 155[13]
daldu daldu Susa Çivi yazıtları, Iran (A.D. Mordtmann, 1870, 50) doldurmak Türkçe doldur A. Chay 2002, 155[13]
gik gik Susa Çivi yazıtları, Iran (A.D. Mordtmann, 1870, 50) gök Türkçe gök A. Chay 2002, 155[13]
irchigi irchigi Susa Çivi yazıtları, Iran (A.D. Mordtmann, 1870, 50) çoğalmak Türkçe çoğal A. Chay 2002, 155[13]
kutta kutta Susa Çivi yazıtları, Iran (A.D. Mordtmann, 1870, 50) katmak Türkçe kat A. Chay 2002, 155[13]
val val Susa Çivi yazıtları, Iran (A.D. Mordtmann, 1870, 50) yol Türkçe yol A. Chay 2002, 155[13]
vurun vurun Susa Çivi yazıtları, Iran (A.D. Mordtmann, 1870, 50) vuruş Türkçe vuruş A. Chay 2002, 155[13]

Dipnot

  1. ↑ The Turks. Volume 1: Early Ages. Part 3: Old nomads of the steppes: Scythian age in Eurasia. Prof. Dr. A. Chay - Prof. Dr. I. Durmus, Scythians, Yeni Türkiye, Ankara 2002, S.147-166, ISBN 975-6782-56-0
  2. ↑ Zürichi Magyar Történelmi Egyesület, Die Frühgeschichte der Ungarn: Zusammenfassung, Ungarisch-Historischer Verein, 1994, S.11 f., ISBN 963-8527-447
  3. ↑ Osman Karatay, İran ile Turan: hayali milletler çağında Avrasya ve Ortadoğu, Ayse Demiral, 2003, s.151
  4. ↑ H. Celâl Güzel, Ali Birinci, Genel Türk tarihi, 1. cilt, Yeni Türkiye, 2002, s.485
  5. ↑ Yılmaz Öztuna, Başlangıcından zamanımıza kadar büyük Türkiye tarihi: Türkiye'nin siyasî, medenî, kültür, teşkilât ve san'at tarihi, Ötüken Yayınevi, 1983
  6. ↑ Belgelerle Türk tarihi dergisi, cilt 84-86, Menteş Kitabevi, 2004, s.89
  7. ↑ Andrew Dalby, Dictionary of Languages: the definitive reference to more than 400 languages, Columbia University Press, 2004, p. 278.
  8. ↑ Sarah Iles Johnston, Religions of the Ancient World: A Guide, Harvard University Press, 2004. p. 197.
  9. ↑ Edward A Allworth, Central Asia: A Historical Overview, Duke University Press, 1994. p. 86.
  10. ↑ Niels Ludvig Westergaard: About the oldest period of Indian history with regard to the literature; About Buddha's year of death and other times in the earlier history of India: two treatises, 1862, p.2
  11. ↑ A.D. Mordtmann, “About the cuneiform inscriptions of the second kind“, ZDMG XXIV, 1870, p. 50
  12. ↑ The Turks. Volume 1: Early Ages. Part 3: Old nomads of the steppes: Scythian age in Eurasia. Prof. Dr. A. Chay - Prof. Dr. I. Durmus, Scythians, Yeni Türkiye, Ankara 2002, S.155, ISBN 975-6782-56-0
  13. 1 2 3 4 5 6 7 8 A. Chay, Assyrian Cuneiform Documents: Scythians/The Turks, Ankara, 2002, p. 155, ISBN 975-6782-55-2, 975-6782-56-0

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/11/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.