Sarıç Burnu Muharebesi
| Sarıç Burnu Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| I. Dünya Savaşı | |||||||
 Osmanlı ve Rus gemilerinin manevralarının haritası. | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Rus İmparatorluğu |
 Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Andrei Eberhardt |
Wilhelm Souchon | ||||||
| Güçler | |||||||
|
5 zırhlı 3 kruvazör 12 destroyer |
1 muharebe kruvazörü 1 hafif kruvazör | ||||||
| Kayıplar | |||||||
|
34 ölü, 24 yaralı 1 zırhlı hasar gördü |
13 ölü, 3 yaralı 1 muharebe kruvazörü hasar gördü | ||||||
Sarıç Burnu Muharebesi, I. Dünya Savaşı esnasında Sarıç Burnu açıklarında gerçekleşen bir deniz muharebesidir. Kasım 1914'te, Alman Amiral Wilhelm Souchon komutası altındaki Osmanlı gemileri Yavuz Sultan Selim ve Midilli, Kırım açıklarında Rus filosu ile kısa bir muharebe yaptılar.
Muharebe
Yavuz ve Midilli, 18 Kasım'da Trabzon'un bombardımanından dönen Rus Karadeniz Filosu'yla Kırım'ın 17 deniz mili (31 km; 20 mil) açığında karşılaştılar. Öğlen 12:00 dolaylarında Amiral Souchon komutasındaki Osmanlı muharebe kruvazörü Yavuz Sultan Selim ve hafif kruvazör Midilli, Rus filosunu Sarıç Burnu açıklarında tespit etti. İki geminin de mürettebatı Alman ve Türklerden oluşmaktaydı. Öğle saatleri olmasına rağmen hava sisliydi ve filoların büyük gemileri birbirlerini ilk başta göremediler. Rus Karadeniz Filosu, 1905 Rus-Japon Savaşı'nın deneyimiyle savaştan önce birçok geminin ateşinin bir ana gemi tarafından yönlendirilerek tek bir düşman üzerine yoğunlaştırılmasına dayanan bir savaş taktiği geliştirmişti. Rus gemileri, Koramiral Andrei Eberhardt'ın komutasındaki bayrak gemisi Evstafi zırhlısı ile beraber bir hat üzerinde ilerlemekteydiler. Rus deniz gücü, Kasım 1914'te Osmanlı İmparatorluğu'nun Karadeniz kıyısına yönelik bombardımana başlayarak, Amiral Souchon'u İstanbul Boğazı'ndan dışarı çıkmaya zorladı. Evstafi'yle beraber ilerleyen filoda diğer Rus gemileri Ioann Zlatoust, Panteleimon, Tri Sviatitelya ve Rostislav zırhlıları bulunmaktaydı.
Filoyla beraber ilerleyen birkaç Rus kruvazörü ve on iki Rus destroyeri, Osmanlı gemilerinin atış menzili dışında olduklarından murahrebeye katılmadılar. Yavuz Sultan Selim, Evstafi ile muharebe menziline girdiğinde iki gemi de on dört dakika sürecek bir çatışmaya giriştiler. Evstafi'nin attığı 12 inçlik ilk salvodan bir mermi Yavuz'un 15 cm'lik toplarından birine isabet etti. İsabet sonucu topun zırhlı kazamatı kısmen delindi ve atışa hazır bekletilen mühimmat alev aldı,[1] toplam 13 mürettebat öldü, üç mürettebat ise yaralandı.[2] Osmanlı gemilerinin muharebedeki kaybı bu top ve mürettebatından ibaret oldu.
Yavuz ateşe karşılık verdi ve Evstafi'yi orta bacasından vurdu; isabet eden mermi bacadan geçip ateş kontrol telsizinin antenini parçaladı. Telsiz bağlantısını kaybeden Evstafi, Ioann Zlatoust'un hatalı menzil ölçümünü düzeltemeyince filonun geri kalanı ya hatalı atış komutlarını kullandılar, ya da Yavuz'u hiç göremediler ve hiçbir isabet kaydedemediler. Bu sırada Yavuz, Evstafi zırhlısını dört kez daha vurdu, mermilerden biri patlamadı.[1] Tümamiral Wilhelm Souchon 14 dakikalık muharebenin ardından temas kesmeye karar verdi.[3] Atılan 19 mermiden isabet eden dört 28 cm'lik (11 inç) mermi toplam 34 Rus mürettebatı öldürdü, 24'ünü yaraladı.[4]
Ioann Zlatoust zırhlısı, Yavuz menzile girdiğinde burun topundan altı mermi attı, ancak hiçbiri hedefini vuramadı. Osmanlı gemileri Evstafi'ye iki isabet kaydetti. Bu isabetlerden biri Rus zırhlısının iskele tarafı teknesine, diğeri ise geminin 12 inçlik toplarından birinin hemen yanına gerçekleşti. Amiral Souchon, kendilerinden daha kalabalık olan Rus filosuyla teması keserek Osmanlı sularına dönüşe geçti.
Kaynaklar
- McLaughlin, Stephen (2001). "Predreadnoughts vs a Dreadnought: The Action off Cape Sarych, 18 November 1914". Preston, Antony. Warship 2001–2002. London: Conway Maritime Press. s. 117–40. ISBN 0-85177-901-8.
- Staff, Gary (2006). German Battlecruisers: 1914–1918. Oxford: Osprey Books. ISBN 978-1-84603-009-3.